تعریف و کاربرد هیدروژن پراکسید چیست؟
در این مقاله به بیان کاربرد هیدروژن پراکسید و به طور متمرکز، کاربرد هیدروژن پراکسید در خانه می‌پردازیم.
اما اول باید بدانیم هیدروژن پراکسید چیست. هیدروژن پراکسید یا همان آب اکسیژنه، ماده ای شیمیایی است که در قیاس با آب، یک اکسیژن اضافه دارد. کاربرد اکسیژن پراکسید در صنعت، پزشکی بسیار است. همچنین کاربرد آن در مصارف خانگی نیز قابل بررسی است. در ادامه همراه ما باشید.
هیدروژن پراکسید یا آب اکسیژنه چیست؟
هیدروژن پراکسید با فرمول شیمیایی H2O2 در قیاس با آب معمولی یک اکسیژن اضافه دارد. این ماده با غلظتهای مختلف و برای مقاصد متفاوت در بازار موجود است. آب اکسیژنه 3% و 12% و 30% رایج‌ترین غلظتهای موجود در بازار هستند که بیشتر مصارف ضدعفونی و پزشکی دارند؛ غلظتهای 35% و 50% و 70% و 90% نیز برای مصارف صنعتی و کشاورزی تولید می‌شود.
هیدروژن پراکسید در مجاورت با هوا سریعا تبخیر و به آب و اکسیژن تجزیه می‌شود. طبعا این تجزیه در نور و گرما سریع‌تر اتفاق می‌افتد. این ماده غیر قابل اشتعال است ولی فرایند اکسید شدن را تسریع می‌کند. از این رو برای تجزیه کردن مواد آلی و درنتیجه ضدعفونی کردن کاربرد دارد. آب اکسیژنه خالص، بی رنگ بی بو و تلخ مزه است. این ماده بیشتر در غلظت 3% در داروخانه‌ها موجود است.
کاربرد هیدروژن پراکسید
کاربرد هیدروژن پراکسید در خانه و دیگر مصارف آن بسیار گسترده است. از صنعت و کشاورزی و پزشکی گرفته تا مصارف مربوط به نظافت و ضدعفونی خانگی. در این بخش به معرفی انواع مختلف کاربرد هیدروژن پراکسید یا همان آب اکسیژنه خواهیم پرداخت.
مصارف کشاورزی
یک کاربرد هیدروژن پراکسید که بسیار مهم و رایج است، مصرف آن در صنایع کشاورزی است. استفاه آب اکسیژنه در دوز مناسب می‌تواند فواید بیشماری برای گیاه داشته باشد. تعدادی از این مزایا را در لیست زیر می‌بینید:
- از بین بردن عفونت‌های قارچی گیاهان
- از بین بردن آفات و امراض
- درمان پوسیدگی ریشه
- کمک به رشد گیاه
- بالا بردن عمر گیاه به دلیل از بین بردن مواد آلی مضر
مصارف پزشکی
به طور کلی ضدعفونی کردن، کاربرد هیدروژن پراکسید محسوب می‌شود. این ضدعفونی کردن می‌تواند در خانه‌داری باشد؛ می‌تواند در از بین بردن عفونت قارچی گیاه باشد و یا می‌تواند در مصارف پزشکی مورد استفاده قرار گیرد. ضد عفونی کردن زخم‌ها و جراحات با پنبه و دوز پایین آب اکسیژنه به راحتی ممکن است.
درمان بعضی لکه‌های پوستی به صورت موضعی نیز از کاربردهای پزشکی هیدروژن پراکسید است. درمان بعضی قارچ‌های پوستی و سفید کردن دندان نیز می‌تواند از کاربردهای آب اکسیژنه باشد. آب اکسیژنه می‌تواند محلول شستشوی دهان باشد اما باید مراقب باشید که آن را نبلعید. به طور کلی هرگونه استفاده پزشکی از هیدروژن پراکسید حتما و حتما باید با مشورت پزشک و متخصص مربوطه همراه باشد.
مصارف صنعتی
کاربرد هیدروژن پراکسید در صنعت بسیار است. شایع‌ترین مصرف پزشکی این ماده در ضدعفونی کردن و گندزدایی آب استخر‌ها است. تصفیه و بهداشتی کردن آب مصرفی برای دام و طیور نیز با استفاده از آب اکسیژنه امکان‌پذیر است. بازیافت کاغذ و همچنین صنایع موشک سازی، کاربردهای صنعتی دیگر هیدروژن پراکسید است. دیگر مصارف صنعتی آب اکسیژنه را با جستجوی بیشتر بیابید.
مصارف خانگی و کاربرد هیدروژن پراکسید در منزل
این بخش قرار است تمرکز اصلی ما در این مقاله باشد. ضد عفونی کردن بخش‌های مختلف خانه، سفید کردن و لکه بری لباس، از بین بردن لکه عرق از روی لباس، نگهداری از بعضی لوازم برقی خانه، تمیز کرن و برق انداختن ظروف و ... همه و همه می‌توانند کاربرد هیدروژن پراکسید در خانه باشند. در ادامه مطلب به صورت مفصل به این موضوع خواهیم پرداخت.
کاربرد هیدروژن پر اکسید در خانه
کاربردهای مختلف هیدروژن پراکسید یا آب اکسیژنه در خانه به شرح زیر است:
ضدعفونی کردن بخش‌های مختلف خانه با هیدروژن پراکسید
کمی هیدروژن پراکسید سه یا پنج درصد را در قوطی اسپری بریزید. از این ماده می‌توانید برای ضدعفونی کردن حمام، سرویس بهداشتی، شیرآلات آشپزخانه و ... استفاده کنید. آب اکسیژنه را به سطوح مختلف اسپری کنید. یک تا دو دقیقه صبر کنید و سپس با یک دستمال میکروفایبر سطح مد نظر را تمیز کنید. خواهید دید که هیدروژن پراکسید شیرآلات و سطوح را چگونه برق خواهد انداخت.
برق انداختن ظروف
یک کاربرد هیدروژن پراکسید در خانه، برق انداختن و شستشوی ظروف است. می‌توانید به صورت دوره‌ای و هرچند وقت یک بار ظروف منزل، مخصوصا ظروف شیشه‌ای را با مخلوط آب اکسیژنه و مایع ظرفشویی بشویید. هیدروژن پراکسید سه درصد را به نسبت برابر با مایع ظرفشویی مخلوط کنید. ترجیحا هنگام استفاده از این مخلوط، دستکش آشپزخانه دستتان کنید. ظروف را با این ماده بشویید و شاهد تمیزی کم‌نظیر آن‌ها باشید.
کاربرد هیدروژن پراکسید در نظافت و نگهداری لوازم آشپزخانه
بعضی لوازم آشپزخانه مثل ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی و یخچال را می‌توان با هیدروژن پراکسید نظافت کنید. ماشین ظرفشویی به دلیل نفوذ چربی‌ها نیاز به خودشویی دارد. می‌توانید به جای مایع یا قرص، از آب اکسیژنه برای حالت خودشویی ماشین ظرفشویی استفاده کنید. همچنین برای تمیز کردن سطوح داخلی ظرف شویی از یک دستمال آغشته به هیدروژن پراکسید استفاده کنید.
ماشین لباسشویی هم محیط مرطوب و تاریکی است که ممکن است دچار قارچ و کپک شود. می‌توانید مقداری آب اکسیژنه را در محفظه مایع ماشین بریزید و دستگاه را روشن کنید تا برای یک ربع خودشویی کند. یخچال آشپزخانه را فراموش نکنید. یخچال نیز از مواردی است که به صورت مداوم نیاز به تمیز کردن و نظافت دارد.
از آنجایی که محل نگهداری مواد غذایی یخچال است، اهمیت این نظافت دوچندان می‌شود. همچنین یخچال در مجاورت همین مواد غذایی، مثلا میوه‌جات و سزیجات نشسته و یا بسته‌بندی‌های شسته‌نشده بعضی محصولات مثل شیر و ماست به مرور زمان کثیف می‌شود. استفاده از هیدروژن پراکسید به عنوان یک ماده گند زدا و ضدعفونی کننده، می‌تواند در نظافت یخچال کاربرد داشته باشد.
کاربرد هیدروژن پراکسید در شستشوی پارچه و لباس
تمیز کردن و لکه بری لباس با استفاده از هیدروژن پراکسید به راحتی امکان پذیر است. می‌توانید لباس را برای 30 دقیقه در محلولی از آب، آب اکسیژنه و مایع لباسشویی خیس دهید و سپس آن را بشویید. خواهید دید که لباس چقدر تمیزتر از همیشه خواهد شد. البته شستشوی مداوم لباس با این ماده کار صحیحی نیست و ممکن است به بافت لباس آسیب بزند.
شستن لباس با آب اکسیژنه را به فواصل طولانی تکرار کنید. کاربرد هیدروژن در لکه بری لباس نیز بی نظیر است. انواع لکه‌ها مثل لکه میوه‌های قرمز، خون، چای و قهوه و به طور مشخص لکه عرق به خوبی با هیدروژن پراکسید پاک می‌شوند. کافی است مقداری مایع ظرفشویی را با آب و آب اکسیژنه مخلوط کنید و برای یک ساعت لکه را در این ناحیه قرار دهید. سپس لباس را بشویید و آبکشی کنید.
گاهی حتی می‌توانید آب اکسیژنه را در کنار مایع لباسشویی در محفظه ماشین لباس شویی بریزید تا لباس‌ها توسط آن شسته شوند. شستشو به این نحو لباس‌ها را بسیار تمیز و درخشان می‌کند.
ضدعفونی کردن لوازم آرایشی
لوازم آرایشی از جمله مواردی است که ما کمتر به بهداشت آن‌ها اهمیت می‌دهیم در صورتی که تمیز بودن آن‌ها بسیار مهم است. می‌توانید یک لیوان محلول آب، کمی شامپو بچه و هیدروژن پراکسید تهیه کنید و تمام براش‌ها و پدهای آرایشی خود را در آن قرار دهید. بعد از نیم ساعت آن‌ها را بشویید و آب بکشید.
سخن آخر
در این مقاله به معرفی آب اکسیژنه پرداختیم و خیلی خلاصه گفتیم که هیدروژن پراکسید چیست. کاربرد هیدروژن پراکسید در زمینه‌های مختلف را نام بردیم و به صورت ویژه، کاربرد هیدروژن پراکسید در خانه را بررسی کردیم. امیدواریم این مقاله مفید و مورد استفاده شما عزیزان واقع گردد.
متخصص هر کاری را پیدا کنید
