معرفی انواع سیستم های سرمایشی و شناخت آن‌ها

افزایش قیمت انرژی باعث شده تا پیمانکاران به دنبال انواع سیستم‌های تهویه مطبوع با مصرف کم باشند و همچنین به دلیل پیشرفت تکنولوژی استفاده از سیستم‌های جدید گرمایش و سرمایش در ساختمان امری اجتناب ناپذیر است.

به همین دلیل در مجله "خدمت از ما" به معرفی انواع سیستم‌های سرمایش و گرمایش ساختمان پرداخته‌ایم تا شما نیز اگر قصد خرید و یا ساخت ساختمان دارید با آگهی از انواع سیستم‌های تهویه مطبوع انتخاب مناسبی در زمان خرید داشته باشید. از انواع سیستم‌های تهویه مطبوع  که در ساختمان‌ها زیاد مورد استفاده قرار می‌توان به سیستم گرمایش و سرمایش ghp و سیستم گرمایش و سرمایش داکت اسپلیت اشاره کرد.

انواع سیستم های تهویه مطبوع

کولر آبی

کولرهای آبی از بهترین گزینه‌ها برای مناطق جغرافیایی دارای آب و هوای گرم و خشک هستند. این کولرها مصرف برق کمی دارد و به کمک دریافت هوای بیرونی و عبور آن‌ها از مجرای پوشال‌های خیس از آب، هوای خنک را از طریق فن‌های خود و کانالا کشی به داخل محیط ساختمان هدایت می‌کنند. تولید هوای خنک به وسیله آب، باعث می‌شود که به همراه خنکی، رطوبت را نیز دریافت کنیم. همین موضوع کولرهای آبی را برای مناطق دارای هوای خشک، به گزینه‌ای مناسب تبدیل می‌سازد.

کولر گازی پرتابل

کولر گازی پرتابل نوعی از کولر گازی است که بیشتر برای محیط‌های با فضایی کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرد. نصب این کولر به سادگی انجام می‌شود و البته قواعدی دارد که حتما باید حین نصب رعایت شوند. به طور نمونه بخش بیرونی کولر گازی پرتابل باید در هوای آزاد قرار داشته باشد، به همین دلیل نصب این سیستم‌های سرمایشی غالبا در بخشی از چهارچوب پنجره‌ها قرار می‌گیرد. کولرهای گازی پرتابل، برای متراژها کوچک مناسب هستند و کمتر در فضاهای وسیع، مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا توان خنک ساری و ایجاد گردش هوا در مکان‌های بزرگ را نداند.

کولر گازی اسپیلت

در کولر گازی اسپلیت به دلیل دوبخشی بودن سیستم می‌توان آن را برای مکان‌هایی با مساحت بزرگ نیز به کار برد. در کولرگازی اسپلیت بخش فن در داخل ساختمان نصب می‌شود و بخش خنک کننده در خارج ساختمان. به همین دلیل این کولرها به راحتی روی دیوار نصب شده و قابلیت استفاده در مساحت‌های بزرگتر را نیز دارا هستند. اسپیلت‌ها به مراتب قوی‌تر از کولرهای گازی پرتابل هستند و می‌توان از آن‌ها به نوعی در تصفیه هوا نیز بهره برداری کرد. لازم به ذکر است که نوعی از اسپیلت‌ها دارای خاصیت گرمایش و سرمایش در کنار یکدیگر هستند و می‌توانند به صورت فصلی مورد بهره برداری قرار بگیرند.

اپراتور جذب هوای گرم، کمپرسور متراک کننده گاز و کندانسور بیرونی و شیر انبساط؛ اصلی‌ترین اجزای کولر گازی هستند. فرآیند سرمادهی در اسپیلت‌ها بر مبنای سیکل تبرید تراکمی (تبخیر مایع مبرد به گاز در اپراتور) صورت گرفته و البته هرگز رطوبت ایجاد شده در کولر آبی را نباید از این سیستم‌ها انتظار داشت.

برخلاف تصور پیشین که این کولرها را در زمره سیستم‌های سرمایشی پرمصرف قرار می‌داد، ثابت شده است که کولرهای اسپیلت به هیچ وجه پرمصرف نبوده و با استفاده از کمپرسورهای کم مصرف، صرف انرژی کاملا بهینه دارند.

کولر گازی اینورتر

کولرهای گازی اینورتر نیز از نسل کولرهای گازی اسپیلت هستند. اما این کولرهای اینورتر دارای کمپرسور دور متغیر بوده و به جای خاموش و روشن شدن، تنها دور آن‌ها کاهش یافته و یا به موقع نیاز افزایش می‌یابد. به این شکل که با فاصله گرفتن دمای محیط از دمای هدف، کمپرسور دور را بالا برده و شروع به کاهش دما می‌کند و با رسیدن به دمای هدف، به جای خاموشی؛ تنها دور کاهش می‌یابد. به همین دلیل کولرهای گازی اینورتر، مصرف انرژی به مراتب پایین‌تری داشته و میزان گزارش خرابی و نیاز به تعمیرات در آن‌ها نیز پایین‌تر است. البته این کولرها گران‌تر بوده و برای خرید آن‌ها باید هزینه بیشتری پرداخت شود.

فن کویل

فن کویل‌ها نیز از سیستم های سرمایش و البته گرمایش محبوب هستند. نوع خنک کردن یا گرمادهی در این سیستم‌ها بسیار موثر بوده و قادر هستند در زمانی کوتاه محیط را خنک ساخته یا گرما ببخشند. عملکرد فن کویل‌ها به وسیله فن سانتریفیوژ بوده و مجرای آب سرد برای سرمادهی و مجرای آب گرم برای گرمادهی، ایفای نقش می‌کند. نوع سرمادهی یا گرمابخشی فن کویل‌ها بسیار دلنشین و مطبوع بوده و برای محیط‌های خانگی یا سازمانی بسیار مناسب هستند. به علاوه شکل قرارگیری دریچه فن‌ها، به صورتی‌ست که می‌توان از آن‌ها در قسمت‌های مختلف محیط گرفته از کف و سقف و دیوارها و … استفاده کرده و بیشترین بهره وری با توجه به نیاز را برداشت کرد.

فن کویل‌ها سرمایش بسیار مطبوعی فراهم ساخته و به راحتی نصب شده و زیبایی کامل در محیط به وجود می‌آورند. اما اصلی‌ترین عیب آن‌ها، مانند تمام سیستم‌های سرمایشی غیر از کولر آبی، نبود رطوبت کافی و گردش هوای تازه به داخل محیط بسته است.

قابلیت دوگانه یا دوال در فن کویل‌ها

فن کویل‌ها مانند کولر دوال خودرو، دارای قابلیت تنظیم دمای دوگانه هستند. به این شکل که شما می‌توانید با لوله کشی صحیح و از پیش تنظیم شده، در زمان واحد از یک فن کویل سرمایش و گرمایش مجزا دریافت کنید. به این صورت قادر خواهید بود که در یک فضای مشخص، سمتی را گرم کرده و در سمت دیگر سرمایش ایجاد کنید.

اما در زیر به لحاظ نوع ساختار نصب، به انواع فن کویل‌ها اشاره می‌کنیم:

• فن کویل زمینی
  فنی کویل‌های زمینی، سرمایش یا گرمایش را از زمین به بالا و یا به صورت موازی زده و ظرفیتی تا 1000 فوت مکعب در دقیقه دارند.

• فن کویل کانالی
  این نوع از فن کویل‌ها را می‌توان داخل دیوار به صورت روکار یا توکار قرار داد. حداکثر ظرفیت این نوع از فن کویل‌ها، حداکثر 2000 فوت مکعب در دقیقه است.

• فن کویل سقفی
  در فن کویل‌های سقفی پرتاب سرمایش یا گرمایش از سمت بالا به پایین صورت می‌گیرد. حداکثر ظرفیت در فن کویل‌های سقفی نیز تا 1000 فوت مکعب در دقیقه می‌رسد.

• فن کویل دیواری
  فن کویل‌های دیواری، همان طور که از نام آن‌ها پیداست روی دیوار نصب شده و پرتاب سرما یا گرما را به صورت موازی دارند. حداکثر ظرفیت آن‌ها نیز به 8000 فوت مکعب در دقیقه می‌رسد.

چیلر

چیلرها از قوی‌ترین سیستم‌های سرمایشی هستند که در مجتمع‌های بزرگ و ساختمان‌ها، مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا در ساختمان‌هایی که چیلر را به عنوان سیستم سرمایشی خود مورد استفاده قرار می‌دهند؛ یک چیلر مرکزی داریم و در هر یک از واحدهای مورد نظر، فن‌های جداگانه قرار داده شده است.

فرآیند ایجاد سرمایش در چیلرها بر اساس حرکت سیال در مداری بسته با پایه سیکل تبرید اتفاق افتاده و فشرده سازی بخار موجب سرد شدن آن سیال شده و از طریق مبدل حرارتی، باد سرد ایجاد می‌کند.

چیلرها پرتاب سرمایش بسیار مطبوعی دارند و در فیلتر و تصفیه هوای محیط نیز به خوبی عمل می‌کنند. چیلرها در دو گروه چیلرهای تراکمی و جذبی قرار می‌گیرند.

چیلر جذبی
در چیلرهای جذبی از مولد حرارتی بهره برداری می‌شود. در فرآیند خنک سازی این چیلرها، بخار آب کندانسور، تحت فشار به مایع تبدیل شده و سپس در مولد حرارتی به بخار تبدیل شده و ایجاد سرمایش می‌کند.

چیلر جذبی تکی
چیلرهای جذبی تکی یا همان تک اثره می‌توانند در سه گروه جای بگیرند: چیلر تک اثره با تغذیه بخار، چیلر تک اثره با آب داغ و چیلر تک اثره با آب گرم (اما چیزی که در این میان اهمیت کاربردی دارد، ضریب عملکرد این چیلرهاست که در هر سه به صورت مساوی نرخی بین 0٫6 تا 0٫8 دارد.)

چیلر جذبی دوگانه
در چیلرهای جذبی دوگانه یا دو اثره، با ضریب عملکرد 1 روبرو هستیم. این چیلرها در قیاس با چیلرهای تکی، قوی‌تر بوده و همان طور که مشاهده می‌کنید؛ دارای ضریب عملکرد بالاتری نیز هستند. دو گروه با تغذیه بخار یا شعله در شمار چیلرهای دو اثره جای می‌گیرند.

چیلر تراکمی
در چیلرهای تراکمی عملکرد ایجاد سرمایش توسط یک کمپرسور انجام می‌گیرد. نیروی برق، گاز را در کمپرسور متراکم کرده و آن را به سمت کندانسور سوق می‌دهد. در این فرآیند گاز به مایع تبدیل شده و با عبور از شیرهای انبساط، به اپراتور رسیده و در اینجا با کاهش فشار، دوباره به گاز تبدیل شده و ایجاد سرمایش می‌کند.

داکت اسپیلت

داکت اسپیلت‌ به عنوان یک سیستم سرمایش و خنک سازی، برای فضاهای اداری و ساختمان‌های بزرگ کاربرد دارد و کمتر شاهد استفاده از آن‌ در منازل و واحدهای مسکونی هستیم. در داکت اسپیلت‌ها ساختار ایجاد سرمایش به کمک کندانسور، هواساز و لوله‌های مسی شکل می‌گیرد. گاز مبرد خنک شده به کندانسور وارد شده و از آن جا به شیر انبساط می‌رسد. پس از ایجاد سرمایش در سیستم مرکزی داکت اسپیلت، می‌توانیم آن را از مسیر کانال‌های مجزا در بخش‌های مختلف یک محیط یا واحدهای جداگانه دریافت کنیم. از این رو می‌توانیم داکت اسپیلت را برای سرمادهی در چند واحد جداگانه، عالی بدانیم.

مزایای استفاده از داکت اسپلیت

1. کاربرد دوگانه سرمایش و گرمایش.
2. حذف سیستم چیلر، برج خنک کننده , موتور خانه مرکزی، رادیاتورها و لوله کشی های مربوطه.
3. امکان استفاده از هوای تازه (Fresh Air) در صورت نیاز.
4. حذف رطوبت از فضا و فیلتراسیون هوا و کاهش آلودگی و بیماری.
5. امکان قراردادن فیلتر تصفیه هوا و نیز کنترل دمای هر نقطه از فضا به وسیله ترموستات و دریچه های ترموستاتیک تنظیم هوا بصورت مجزا.
6. راه اندازی و کاربری آسان داکت اسپلیت ها.
7. طول عمر مناسب داکت اسپلیت ها.
8. امکان استفاده از سیستم گرمایش با کویل آبگرم.
9. قابلیت نصب داکت اسپلیت برای فضاهای وسیع با کاربری متنوع

بهترین سیستم سرمایشی منزل؛ بهترین سیستم سرمایش خانگی

پر استفاده ترین و محبوب‌ترین سیستم سرمایشی در ایران کولر آبی است و بعد از کولر آبی دیگر وسیله سرمایشی کولر گازی است. بعضی از افراد دیگر ترجیح می‌دهند به جای  کولر گازی از اسپلیت‌ها برای کنترل دمای محیط استفاده ‌کنند.برای فضاهای بسیار بزرگ چیلرها  به عنوان سیستم سرمایشی  به کار گرفته می‌شود. اسپلیت‌های مرکزی نیز مانند چیلرها برای خنک کردن محیط بزرگ به کار می‌روند. در واحد ساختمان یونیت‌های پشت بامی‌ بیشتر به کار گرفته می‌شود.هواسازها و زنت‌ها نیز دو مدل دیگر سیستم‌های سرمایشی هستند که کاربرد آن‌ها محدود می‌باشد.

سیستمهای جدید سرمایش و گرمایش

یکی از جدیدترین نمونه‌های سیستم گرمایش متمرکز با استفاده از سیستم تولید همزمان حرارت و برق است که به آن گرمایش منطقه‌ای می‌گویند. سیستم خورشیدی نیز جز جدیدترین سیستم‌های سرمایش و گرمایش به حساب می‌آید. گرمایش تابشی نیز از جدیدترین نمونه‌های گرمایش میباشد. سیستم سرمایش از سقف، سرمایش خورشیدی و سیستم سرمایش از کف، تازه ترین شیوه سرمایشی در دنیا می‌باشند.

سیستم سرمایش جدید از سقف

یکی از جدیدترین سیستم‌های سرمایش، سیستم سرمایش از سقف است. در این سیستم آب از سقف توسط اواپراتور و تابش خنک کننده را میگیرد و آن را اسپری می‌کند. سیستم سرمایش از سقف بیشتر برای مناطقی به کار برده می‌شود که که در شب ابری و مرطوب نباشد. میزان آب مصرفی را باید به نسبت انرژی مصرفی در این سیستم متعادل باشد. این سیستم از شبکه نازل آب بر روی سقف قرار گرفته و به یک پمپ آب و یک فیلتر متصل است. حداقل دمایی که آب به آن دما می‌رسد تقریبا 3 درجه می‌باشد. این سیستم بازدهی بسیار بالا و مناسبی دارد ولی هزینه اجرایی آن مقداری گران است.

در زمان انتخاب انواع سیستم‌های سرمایشی باید به چه نکاتی دقت کنیم

• موقعیت جغرافیایی محل و وضعیت آب و هوایی
• مساحت و شکل معماری محل
• بودجه‌ای که در اختیار داریم
• شدت آلودگی هوا
• میزان مصرف انرژی
• نوع نصب
• هزینه‌های نگهداری و تعمیرات احتمالی

در این مطلب سعی کردیم تمام وسایل سرمایشی از جمله وسایل سرمایشی جدید مثل داکت اسپلیت را که جایگزین کولر آبی های قدیمی هستند، به شما معرفی کنیم.

برای انتخاب یک سیستم سرمایشی (و یا گرمایشی) جایگزین کولر گازی یا آبی، حتما با متخصصین مشورت کنید تا شرایط محل زندگی شما را به خوبی بررسی کنند و بهترین گزینه ها را به شما پیشنهاد دهند.