آموزش مهار بار و آشنایی با تجهیزات بارگیری

مهار بار یکی از مهمترین اقداماتی است که تمام افراد فعال در حوزه باربری باید به آن توجه داشته باشند. مهار بار کامیون و تریلی، باعث محافظت از کالاها شده و همچنین از ایجاد حوادث مختلف در حین باربری جلوگیری می‌کند؛ به همین خاطر باید جدی گرفته شود.

ما در این مطلب، به شما توضیح می‌دهیم که مهار بار چیست، چگونه انواع بارها را مهار کنیم و مهمترین نکات در این خصوص را بررسی خواهیم کرد.

مهار بار چیست؟

مهار بار تریلی و کامیون، فرایندی است که طی آن، بارهایی که قرار است جابجا شوند را در داخل وسیله نقلیه، محکم و ثابت می‌کنند؛ به این ترتیب این بارها در حین جابجایی و حمل و نقل، تغییر موقعیت نمی‌دهند و امنیت و سلامت آن‌ها به خطر نمی‌افتد.

این کار علاوه بر حفظ امنیت کالاها، می‌تواند خطرات حمل و نقل و مشکلاتی مثل تصادفات جاده‌ای به دلیل پایین آمدن بارها را هم کاهش دهد؛ به همین خاطر در هر مرکز باربری بین شهری و داخل شهری به آن توجه می‌شود.

تجهیزات مهار بار کامیون و تریلی

نحوه بارگیری بار و نحوه مهار بار روی ماشین­‌ باربری، با توجه به نوع بار و مشخصات آن انجام می­‌شود. در واقع تجهیزات مهار بار برای هر یک از ماشین‌های باربری می­‌تواند متفاوت باشد.

1. تسمه مهار بار

تسمه مهار بار یکی از اجزایی است که در مهار بار کامیون و تریلی کاربرد بالایی دارد. در صورت استفاده از تسمه مهار بار، توجه به نکات زیر ضروریست:

• یکی از نکات مهم در استفاده از تسمه بار این است که نباید بندهای تسمه مهار بار را با گره یا وسایل دیگر به کفی متصل کرد.
• اگر مجبور هستید در جاده‌های لغزنده رانندگی و حمل بار کنید، حتما در نحوه بارگیری و بستن و کنترل بار روی کفی از تسمه­‌های فولادی استفاده کنید.
• برای جلوگیری از آسیب دیدن بار مورد نظر، نیروی کشش تسمه‌­ها در یک پک نباید بیشتر از نصف مقاومت تعیین شده باشد.

2. زنجیر مهار بار

زنجیر مهار بار یکی از تجهیزات بسیار رایج بوده و امنیت بالایی نیز دارد. برای استفاده از زنجیر مهار بار در کامیون، نباید آن را با پیچ یا سیم به بارگیر متصل کرد. در این حالت باید از قلاب برای اتصال زنجیرها به بار و بارگیر استفاده کرد. قلاب­‌ها و زنجیرها باید هم­‌اندازه و متناسب باشند. همچنین برای جلوگیری از کاهش ظرفیت بسته­‌بندی، شعاع انحنای گوشه بار باید از ضخامت زنجير بیشتر باشد.

نکته دیگر اینکه زنجیر مهار بار نباید برای بلند کردن، تخلیه و بکسل کردن وسایل سنگین استفاده شود. ویژگی‌­های یک زنجیر مهار بار معیوب عبارت‌­اند از:

• خراشیدگی، فرسودگی، پریدگی و کشیدگی حلقه‌­های زنجیر مهار بار
• گره خوردگی، پیچیدگی و کشیدگی زنجیر مهار بار
• حلقه‌­های له‌­شده یا شکسته

3. طناب مهار بار

طناب مهار بار برای حمل بارهای سبک و مسیرهای کوتاه بسیار مناسب است. اما بایستی توجه کرد که طناب مهار بار ضخیم و سالم باشد.

4. سیم بکسل مهار بار

سیم بکسل در واقع طناب فولادیست که از تاباندن رشته­‌های سیم فلزی به دور یک هسته مفتولی شکل ساخته می‌­شود. برای استفاده از سیم بکسل باید به نکات زیر توجه داشت:

• برای ایجاد کشش سیم بکسل باید از بست تنظیم دو طرفه استفاده کرد.
• خم نشدن سیم‌­های بکسل کنار بند و رباط­‌ها یکی از موارد اساسی در آموزش مهار بار و قوانین مهار بار است.
• نزدیک‌ترین نقطه خم‌­شدگی در سیم بکسل باید حداقل 3 برابر قطر سیم از بست‌­ها و رابط­‌ها فاصله داشته باشد.
• برای محافظت بیشتر بار در مهار بار کامیون، استفاده از سیم بکسلی که ظرفیت آن متناسب با تحمل بار در گره­‌هاست توصیه می‌­شود.

آموزش مهار بار

در این بخش، مراحل و نکات کلیدی برای مهار بار کامیون و تریلی آورده شده است:

1. بررسی بار

اگر می‌پرسید اولین گام در بارگیری و مهار بار مناسب کدام است، باید بگوییم که قبل از هر چیزی باید بار را بررسی کرده و (سنگین، سبک، مایع، جامد) را شناسایی کنید. سپس وزن حدودی بار را محاسبه نمایید تا از ظرفیت داشتن کامیون یا تریلی مطمئن شوید.

2. چیدمان صحیح بار

بار را به گونه‌ای بچینید که وزن آن به طور یکنواخت توزیع شود و مرکز ثقل پایین باشد. در صورت لزوم از جداکننده‌ها یا تکیه‌گاه‌ها برای جلوگیری از لغزش بار استفاده کنید.

اگر وزن بار بسیار زیاد است، با ترفند جابجایی اجسام سنگین آشنا شوید و با استفاده از ابزارهایی مثل جرثقیل، بالابر و... آن را کف کامیون یا تریلی بچینید.

3. استفاده از تجهیزات مناسب

همانطور که در بخش‌های قبل متوجه شدید، در باربری تهران، مشهد یا هر شهر دیگر از تجهیزات مختلفی برای مهار کردن بار استفاده می‌‌شود. با توجه به نوع و وزن بار، باید از تجهیزات مناسب و باکیفیتی استفاده کنید.

برای مثال از جمله مهمترین انواع تجهیزات مهار بار که در این مرحله به کارتان می‌آید، بندهای زنجیری، تسمه‌ای و نایلونی هستند. مطمئن شوید قدرت کشش بندها به قدری است که بار بعد از بسته شدن با آن‌ها، کاملا ثابت می‌ماند.

4. مهار بار

در این مرحله به نحوه بستن بار تریلی و کامیون می‌رسیم که از اهمیت زیادی هم برخوردار است. برای این منظور باید بندها را از بالا به پایین و از جلو به عقب ببندید تا بار ثابت بماند. ثبت بندها را به نقاط محکم و مطمئنی در کامیون متصل کنید.

برای اطمینان بیشتر باید از چند قید در دو طرف بار استفاده کنید. اگر می‌پرسید قید در مهار بار چیست، باید بگوییم که قید به تجهیزاتی گفته می‌شود که با قرار گرفتن در انتها یا اطراف بار، حرکت افقی آن را مهار می‌کند.

بعد از بستن بار و مهار کردن آن، یکبار دیگر همه اتصالات را بررسی کنید تا از محکم بودن آن‌ها مطمئن شوید.

5. بستن چادر بار کامیون

بستن چادر بار کامیون، یکی دیگر از مراحل مهم مهار بار است که برای جلوگیری از افتادن کالاها یا آسیب دیدنشان در حین مسیر انجام می‌شود. اموزش بستن چادر ایسوزو یا سایر وسایل نقلیه باربری به شکل زیر است:

1. ابتدا باید چادر مناسبی انتخاب کنید که هم جنس آن خوب باشد و هم ابعاد آن با وسیله نقلیه همخوانی داشته باشد.
2. حالا باید چادر را روی بار پهن کرده و مطمئن شوید که تمام قسمت‌های آن را پوشش می‌دهد.
3. سپس با تسمه یا بندهای مخصوص، گوشه‌های چادر را ببندید.
4. بعد از آن باید برای اطمینان و ایمنی بیشتر، وسط چادر را هم ببندید.
5. حالا یکبار دیگر همه چیز را بررسی کنید و مطمئن شوید که هیچ قسمتی از چادر، شل نیست.

6. آموزش و آگاهی

تمام باربری‌های کشور از جمله باربری مشهد، تهران و... موظف هستند تا با قوانین حمل بار آشنا باشند و این قوانین را به رانندگان خود آموزش دهند.

اگر بار شما بزرگ یا خطرناک است، از علامت‌های هشداردهنده استفاده کنید و از رانندگان بخواهید که حتما در طول سفر، چند بار وضعیت بار و اتصالات را چک کنند.

توصیه‌های مهم برای مهار بار و بارگیری

1. بار خود را بيمه كنيد و از داشتن معاینه فنی وسیله نقلیه اطمينان حاصل كنيد.
2. برای مهار صحیح بار، ابتدا باید وسیله نقلیه متناسب با نوع کالایی که قرار است حمل شود را انتخاب کنید. وسیله نقلیه مورد نظر باید از نظر ظرفیت و اندازه با کالای مورد نظر تناسب، و فضای کافی برای جاسازی بار را داشته باشد. در ادامه، بایستی خودروی انتخاب شده را با وسایل ایمنی تجهیز کنید.
3. میزان بار نباید از حد استاندارد در آیین‌­نامه حمل بار درون شهری و بین شهری بیشتر باشد. طول، عرض و ارتفاع بار نیز نباید از حد مجاز بیشتر باشد، زیرا ممکن است در مسیر با موانع بین راهی برخورد داشته باشد.
4. برای جلوگیری از بیرون زدگی و توزیع وزن بار، بهتر است از وسایل نقلیه طویل با طول کافی برای حمل آن استفاده شود. توجه به مرکز ثقل بار در نحوه بارگیری و نحوه مهار بار نیز بسیار مهم است. در این حالت، بار باید کمترین فاصله را از کفی و سطح جاده داشته باشد. هر چه مرکز ثقل بار در ارتفاع بالاتری از سطح زمین باشد، باید هنگام دور زدن سرعت ماشین کمتر باشد.
5. مهار بار نباید به گونه‌­ای باشد که هدایت و شتاب خودرو تحت تاثیر قرار گرفته و به محورها فشار وارد شود. برای مثال، اگر قرار است چند بار مختلف بارگیری شود، باید از بارهای بزرگتر و سنگین­‌تر شروع کرد و بارهای سبک‌­تر پشت یا روی آن‌ها جای گیرد (زیرا در ترمزهای ناگهانی ممکن است به بارهای کوچک آسیب وارد شود).
6. در صورت بروز حادثه با امدادهای جاده­‌ای تماس بگیرید و از حركت خودداری کنید. همچنین، اگر بخشی از بار از حالت امن و تعادل خارج شده، حتما آن را به حالت اولیه باز گردانده و مهار کنید.
7. هنگام تخلیه بار از وسیله مناسب مانند لیفتراک و جرثقيل استفاده؛ و فاصله خود را با تریلر حفظ كنيد. در مواردی كه لازم است از جرثقیل برای تخلیه بار استفاده شود، استفاده از كلاه ایمنی را فراموش نکنید.

مهار بار لوله

لوله‌ها به دلیل شکل استوانه‌ای و وزن‌های مختلف، ممکن است در حین جابجایی دچار لغزش یا افت شوند. برای این منظور، باید با انواع مهار بار، این لوله‌‌ها را در حین حمل و نقل در جای خود ثابت نگه دارید. مراحل انجام این کار به صورت زیر است:

1. قبل از هر چیزی باید پدهای نرمی را در کف کامیون یا تریلی قرار دهید تا لغزش لوله‌ها کاهش پیدا کند.
2. حالا باید با تسمه‌های نایلونی یا پلی استر که استحکام بالایی دارند، لوله‌ها را ببندید. اگر لوله‌ها بسیار سنگین هستند، از زنجیرهای مخصوص با قفل ایمن استفاده کنید.
3. برای جلوگیری از تماس لوله‌ها با هم و آسیب دیدنشان، بهتر است بین آن‌ها جداکننده‌ها و تکیه‌گاه‌های پلاستیکی یا چوبی قرار دهید.
4. سپس با استفاده از قید، حرکت لوله‌ها را مهار کنید.

سوالات مهار بار

قید در مهار بار چیست؟

قید در مهار بار به تجهیزاتی گفته می‌شود که برای ثابت نگه‌داشتن و ایمن‌سازی بار در حین حمل و نقل و جلوگیری از حرکت افقی آنها به کار می‌روند.

به قیدی که به کف بارگیر متصل میشود چه میگویند؟

قیدی که به کف بارگیر متصل می‌شود و برای مهار بار استفاده می‌شود، معمولاً به عنوان "گیره بار" یا "قید بار" شناخته می‌شود.

اولین گام در بارگیری و مهار بار مناسب کدام است؟

اولین گام، محاسبه وزن کالاها و انتخاب وسیله نقلیه مناسب است که از ظرفیت کافی برخوردار باشد.

در این مطلب سعی کردیم به شما توضیح دهیم که مهار بار چیست و همچنین مطالب و نکات مهمی در این خصوص به شما آموزش دادیم. همانطور که متوجه شدید، مهار بار تریلی و کامیون از اهمیت زیادی برخوردار است و باعث امنیت و ایمنی بیشتر در حین حمل بار خواهد شد.

در صورتی که قصد جابجایی و حمل کالاهای خاصی را دارید، می‌توانید این کار را به شرکت‌های باربری بسپارید. برای این منظور، کافیست از طریق سایت یا اپلیکیشن «خدمت از ما»، بهترین شرکت‌های باربری نزدیک محل زندگی خود را پیدا کرده و قیمت باربری را از آن‌ها استعلام بگیرید.