نازک کاری ساختمان چیست؟
پروژه‌های ساختمانی به‌طور کلی به سه دسته سفت کاری، تاسیسات و نازک کاری تقسیم می‌شوند. از نظر ظاهری پوشش و روکش نهایی ساختمان را نازک کاری می‌گویند. در واقع هر کاری که شما بر روی سفت کاری انجام می‌دهید تا نمای ساختمان شما زیباتر و قابل سکونت شود، به نوعی نازک کاری ساختمان است.
شکل و ظاهر نهایی ساختمان شما وابسته به نازک کاری است و به همین دلیل کیفیت و نوع اجرای نازک کاری بسیار مهم است. نازک کاری مراحل مختلف دارد و از مصالح زیادی به منظور اجرای نازک کاری استفاده می‌شود. در ادامه مقاله به مراحل نازک کاری ساختمان به ترتیب اولویت و مصالح نازک کاری اشاره خواهیم کرد.
نازک کاری ساختمان چیست؟
همان‌طور که در بالا گفته شد، پوش نهایی که بر روی ساختار زیرین ساختمان قرار می‌گیرد، نازک کاری است. آخرین عملی که برای پوشش کف، سقف و دیوارها انجام می‌شود، نازک کاری است. به زبان ساده می‌توان نازک کاری را اینگونه تعریف کرد: هر عملیاتی که به‌منظور زیبایی بخشیدن به فضای داخلی و بیرونی ساختمان صورت می‌گیرد، نازک کاری است. در واقع این نازک کاری است که یک ساختمان را قابل سکونت می‌کند و راحتی ساکنین را فراهم می‌کند.
برای درک بهتر نازک کاری اجازه دهید تا آن را با سفت کاری مقایسه کنیم. سفت کاری شامل عملیات‌های مختلف مانند ریختن پی و فونداسیون، تیرریزی، ستون زدن، بادبند، دیوار چینی و سقف ساختمان می‌شود اما نصب سرامیک کف، کاشی دیوارها، نصب در و پنجره، ایزوگام سقف، گچبری، نقاشی دیوارها و .. از جمله مهمترین مراحل نازک کاری به شمار می‌آید که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
مراحل نازک کاری در اتاق‌ها و پذیرایی
نازک کاری در اتاق‌ها و پذیرایی دارای مراحل بسیار زیادی است که در ادامه قصد داریم تا ضمن معرفی هر کدام از این مراحل، توضیحاتی هم در خصوص آن به شما ارائه دهیم.
دیوار چینی
دیوار چینی به دیواری گفته می‌شود که از مصالحی مانند سنگ، آجر و .. ساخت می‌شود. معمولا استادکار و طراحان داخلی این مرحله از نازک کاری را همراه با نمای بیرون می‌سازند. دیوار چینی را جلوی آجر فشاری یا سایر مصالح دیگر می‌چینند.
از انواع آجرهایی که به‌منظور دیوار چینی از آن استفاده می‌شود، می‌توان به آجر سفالی اشاره کرد. این آجرها وزن کمی دارند و به همین دلیل از آن‌ها برای ساخت دیوارهای بارور استفاده نمی‌شود. علاوه بر وزن کم این آجرها عایق ضعیفی برای حرارت و صدا هستند و به نسبت سایر آجرها تردتر هستند.
شمشه‌گیری
قطعا یکی از مهمترین مراحل نازک کاری، شمشه‌گیری است که بر روی دیوارهای چیده شده انجام می‌شود. شمشه‌گیری به منظور از بین بردن اعوجاج، بادکردگی و به‌طور کلی صاف کردن دیوارها انجام صورت می‌گیرد. شمشه بنایی یک ابزار بنایی است که طول آن بین 0.5 تا 3 متر است. جنس شمشه می‌تواند چوب، آلومینیوم و یا فولاد باشد. از شمشه بنایی برای تراز کردن ملات دیوار (کف) و ایجاد یک سطح کاملا صاف و یکدست از آن استفاده می‌شود.
برای انجام شمشه‌گیری استادکار بنا در ابتدا قسمتی از دیوار را مشخص می‌کند (معمولا گوشه‌های بالای دیوار در نظر گرفته می‌شود)، سپس با استفاده از گچ و ماله بنایی یک سطح صاف بر روی دیوار ایجاد می‌کنند. اکنون این سطح صاف ایجاد شده را به عنوان یک شاخص در نظر می‌گیرند و بر اساس آن سایر بخش‌های دیوار را تراز می‌کنند تا در نهایت یک سطح صاف و یکنواخت ایجاد شود. سپس یک گوشه دیگر دیوار را انتخاب می‌کند و دوباره همین مراحل را تکرار می‌کند. اکنون با استفاده از ریسمان این دو نقطه را به هم وصل می‌کنیم و در زیر ریسمان با فاصله یک متری (یا کمتر) با استفاده از گچ یا سیمان سطح مسطحی ایجاد می‌کند. بعد از انجام این کار با استفاده از شمشه کل دیوار را مسطح می‌کند.
انجام گچ و خاک
قبل از سفیدکاری دیوار باید یک لایه مخلوط گچ و خاک رس الک شده روی سطح دیوار اجرا شود. استفاده از خاک به همراه گچ گیرایی گچ را کندتر می‌کند و به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. گیرایی کندتر گچ به بنا این اجازه را می‌دهد تا با آرامش و دقت بیشتر لایه گچ و خاک را بر روی دیوار بکشد. اگر گچ شما زودگیر است یا بنا به زمان بیشتری برای انجام کار نیاز دارد، درصد خاک رس را در ملات بالاتر ببرید. معمولا برای تهیه ملات گچ و خاک از نسبت اختلاط 1 به 1 استفاده می‌شود.
نازک کاری گچ یا سفید کاری
بعد از پایان یافتن مرحله گچ و خاک نوبت به مرحله سفید کاری می‌رسد. البته توجه کنید که گچ و خاک دیوار کاملا خشک شده باشد تا سفید شما چرک نشود. سفیدکاری با استفاده از گچ سفید انجام می‌شود، گچی که به عنوان سفیدکاری استفاده می‌شود باید کاملا خشک و عاری از هرگونه ناخالصی و کلوخه باشد. برای ساخت ملات گچ، گچ خالص را با آب مخلوط می‌کنیم. این ملات بسیار زودگیر است و باید به سرعت مورد استفاده قرار گیرد.
کشته کشی دیوار
همان‌طور که اشاره شد، ملات گچ بسیار زودگیر است پس نمی‌توان سطح گچکاری را به یکباره صاف و صیقلی کرد. به همین دلیل گچکار قبل از خشک شدن گچ بر روی دیوار یک لایه کشته بسیار نازک می‌کشد و با ماله یا لیسه گچکاری آن را صاف می‌کنند تا سطحی آماده رنگ کاری حاصل شود. اما شاید بپرسید که کچ کشته چیست؟
گچ کشته گچی است که دیگر سفت نخواهد شد. برای تهیه کشته ابتدا گچ را از الک بسیار ریز رد می‌کنند و آن را همانند گچ معمولی به آب اضافه می‌کنند و مدام آن را هم می‌زنند تا از سفت شدن آن جلوگیری کنند. همزدن گچ را به مدت 15 دقیقه به‌طور پیوسته ادامه می‌دهند تا گچ به حداکثر حجم خود برسد. این ملات بدست آمده کاملا یکنواخت است و به هیچ عنوان سخت نمی‌شود بلکه در اثر تبخیر سطحی آب داخل گچ خشک می‌شود.
اجرای قرنیز دور دیوارها
گچ به هیچ عنوان در مقابل رطوبت مقاوم نیست و به محض قرار گرفتن در برابر رطوبت سریعا فاسد می‌شود. برای اینکه از رسیدن رطوبت به گچ دیوار جلوگیری شود، دور تا دور دیوارها را تا ارتفاع 10 -15 سانتی‌متری قرنیز کار می‌گذارند. جنس قرنیز می‌تواند از سنگ، چوب، ام دی اف و پی وی سی باشد. سنگ زیبایی منحصر به فردی دارد و دوام و طول عمر بسیار بالاتری به نسبت سایر متریال ذکر شده در بالا دارد به همین دلیل معمولا از سنگ برای قرنیز دیوار استفاده می‌شود.
رنگ آمیزی دیوارها
بعد از سفت شدن گچ و کار گذاشتن قرنیز، نوبت به نقاشی و رنگ آمیزی دیوارها می‌رسد. البته بسته به نظر کارفرما و سلیقه او ممکن است بجای رنگ کردن دیوارها از انواع دیوار پوش و کاغذ دیواری استفاده شود. اگر می‌خواهید دیوارها قابل شستشو باشند، بهتر است از رنگ روغنی استفاده کنید.
کف سازی
آخرین بخش از نازک کاری کف، موزاییک یا سرامیک است مگر اینکه مایل باشید بر روی آن‌ها پارکت یا موکت اجرا کنید. اگر قصد چنین کاری دارید، بهتر است از موزاییک و یا سرامیک‌های ارزان قیمت و ساده استفاده کنید چرا که پارکت بر روی آن قرار می‌گیرد و دیگر لایه زیرین مشخص نخواهد بود. معمولا برای کف سازی واحدهای مسکونی از مصالح لوکس مانند موزاییک‌های رنگی و سرامیک‌های لعاب‌دار استفاده می‌شود.
قیرگونی یا ایزوگام کف اتاق‌ها و پذیرایی
قیرگونی کف اتاق و پذیرایی شاید کمی عجیب و کاری بیهوده به‌نظر برسد اما معمولا این کار را در طبقه‌های همکف انجام می‌دهند تا از نفوذ رطوبت به درون نازک کاری کف و دیوارها جلوگیری کنند. اگر خاک اطراف شما مرطوب است بهتر است بر روی کف سیمانی سه لایه قیرگونی اجرا شود، اما اگر خاک اطراف شما رطوبت معمولی دارد اجرای یک لایه قیرگونی کافی است.
گچبری
بعد از اینکه گچ کاری منزل شما تمام شد، در صورتی که مایل باشید می‌توانید منزل خود را با گچبری زیبا کنید. گچبری ظاهر ساختمان شما را بی‌نهایت زیبا می‌کند. معمولا برای اجرای گچبری ساختمان چندین روش وجود دارد که استفاده از گچبری پیش ساخته، اجرای گچبری به صورت دستی و ابزار مهمترین روش‌های اجرای گچبری هستند. اجرای هر کدام از این روش‌ها برای شما هزینه‌های مختلف دارد و شما بسته به بودجه‌ای که برای گچبری در نظر گرفته‌اید می‌توانید یکی از این روش‌ها را برای انجام این کار در نظر بگیرید.
سقف
سقف یکی دیگر از مراحل نازک کاری است که بنابر نظر و سلیقه کاربر می‌توان عملیات گچبری، سقف کاذب و .. را بر روی آن انجام داد. سقف کاذب در واقع سقفی است که از سقف اصلی آویزان شده است و شما می‌توانید تاسیسات مختلف را از میان آن عبور داد. سقف‌های کاذب یکدست و زیبا هستند و از آن برای سقف سرویس بهداشتی و حمام بسیار استفاده می‌شود.
تا اینجای کار با مراحل نازک کاری در اتاق‌ها و مصالح نازک کاری در اتاق‌ها آشنا شدید در ادامه قصد داریم تا در خصوص مراحل نازک کاری آشپزخانه‌ها و سرویس بهداشتی صحبت کنیم.
مراحل نازک کاری در آشپزخانه و سرویس بهداشتی
همان‌طور که می‌دانید در فضای آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی رطوبت بیشتری به نسبت سایر قسمت‌های ساختمان وجود دارد و به همین دلیل انجام نازک کاری در این قسمت از ساختمان متفاوت‌تر از سایر قسمت‌های منزل است. در ادامه به‌طور کامل در خصوص اجرای نازک کاری در این قسمت‌ها صحبت خواهیم کرد.
قیرگونی آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی
برای جلوگیری از رسیدن رطوبت به سایر قسمت‌های منزل شما مجبور هستید تا کف و بخشی از دیوار این مکان‌ها را قیرگونی کنید. معمولا قیرگونی کف و دیوارها به‌صورت همزمان انجام می‌شود، بهتر است بعد از قیرگونی در رفت و آمدها احتیاط کنید تا به کف قیرگونی آسیبی وارد نشود. در برخی از ساختمان‌ها دیده شده است که اول دیوارها را قیرگونی می‌کنند و بعد از اتمام کاشی کاری به سراغ قیرگونی کف می‌روند. اگر این کار را انجام دهید به احتمال زیاد کاشی‌های دیوار کثیف و یا حتی آسیب می‌بینند پس این کار توصیه نمی‌شود مگر با در نظر گرفتن تدابیر خاص. به جای قیرگونی می‌توانید از ایزوگام هم استفاده کنید.
کاشی کاری
کاشی کاری قبل از اجرای کف است. برای شروع کاشی کاری یک لایه نازک ماسه یا گچ بر روی زمین ریخته می‌شود و سپس با استفاده از تراز، کاشی را بر روی آن قرار می‌دهند. برای حفظ تعادل کاشی از یک تکه گل رس استفاده می‌شود و سپس طی چند مرحله دوغاب سیمان و ماسه را به آرامی به پشت کاشی ریخته می‌شود. در هنگام دوغاب ریختن مواظب باشید که نظم کاشی‌ها را به هم نزنید. توجه کنید که پشت کاشی به‌طور کامل از دوغاب پر شده باشد و هیچ پوکی وجود نداشته باشد.
بندکشی کاشی
بعد از اتمام کاشی کاری نوبت به بندکشی آن است. بندکشی بسیار مهم است و بر روی ظاهر نهایی کار تاثیر بسیار زیادی دارد پس در هنگام انجام این عمل بسیار دقت به خرج دهید تا کار شما زیبا از آب درآید.
پوشش کف
بعد از اتمام کاشی کاری نوبت به پوشش کف می‌رسد، معمولا کف این قسمت‌ها را سرامیک کار می‌گذارند اما حتما سرامیکی تهیه کنید که لیز نباشد. در انتخاب سایز دقت کنید، کف آشپزخانه، حمام و سرویس بهداشتی باید شیب دار باشد و در نتیجه در انتخاب سایز کاشی باید به این مورد توجه کنید و سایز سرامیک‌های خود را متناسب با متراژ محل و شیب انتخاب کنید.
اگر از سرامیک‌های بزرگ برای محل‌های کوچک استفاده کنید، شیب مورد نظر به خوبی اجرا نخواهد شد و سرامیک‌ها به خوبی کنار یکدیگر قرار نمی‌گیرند. بندکشی سرامیک کف نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.
تا اینجای مقاله با مراحل نازک کاری ساختمان به ترتیب اولویت آشنا شدید نمای ساختمان و عایق ثانویه از جمله مراحل نازک کاری بیرون ساختمان به شما می‌رود که در ادامه در خصوص آن‌ها صحبت خواهیم کرد.
نمای ساختمان
همان اندازه که نمای داخلی ساختمان شما اهمیت دارد، نمای بیرونی نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای نمای ساختمان می‌توان از متریال مختلف مانند سنگ، آجر نما، سرامیک و .. استفاده کرد. در هنگام نما کاری باید به مسائل بسیار زیادی توجه داشت که در ادامه به برخی از مهمترین این مسائل اشاره شده است.
- نمای ساختمان باید با سطحی که بر روی آن چسبیده است، اتصال کافی داشته باشد تا در هنگام وقوع زلزله خطر افتادن آن وجود نداشته باشد.
- نما باید تحمل شرایط مختلف آب و هوایی هر منطقه را داشته باشد. برای مثال در مناطق سردسیر باید از نمایی استفاده شود که توانایی تحمل این شرایط را داشته باشد.
- به هیچ عنوان از قطعه‌های سنگین در نمای ساختمان استفاده نکنید.
عایق ثانویه
عایق ثانویه معمولا شامل ایزوگام یا قیرگونی قسمت‌های مانند دیوارهای بیرونی یا پشت بام ساختمان می‌شود. بدون انجام عایق ثانویه گچ و سایر نازک کاری‌های انجام شده در داخل ساختمان در معرض آسیب رطوبت هستند.
مصالح نازک کاری
مصالح بسیار زیادی برای انجام مراحل نازک کاری ساختمان وجود دارد، انتخاب مناسب مصالح نازک کاری می‌تواند به زیباتر شدن سازه، کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره برداری از سازه و کاهش دفعات تعمیر کمک کند. در گذشته تعداد مصالحی که برای نازک کاری مورد استفاده قرار می‌گرفت، بسیار محدود بود اما امروزه و با پیشرفت تکنولوژی مصالح تنوع زیادی پیدا کرده‌اند و امکانات بسیار وسیعی را در اختیار کارفرما و مهندسین قرار گرفته است. لیست کردن مصالح نازک کاری در یک مقاله کار بسیار سختی است اما در ادامه به معرفی برخی از مهمترین انواع مصالح نازک کاری خواهیم پرداخت.
بتن
بله درست دیده‌اید، بتن یکی از مهمترین مصالح نازک کاری است که در بسیاری از پروژه‌ها از آن استفاده می‌شود. معمولا از بتن در فضاهای صنعتی، عمومی و .. استفاده می‌شود. بتن بسیار مقاوم است و به راحتی فرسوده نمی‌شود، بعلاوه بتن یک گزینه بسیار اقتصادی است.
سرامیک
یکی دیگر از مصالح نازک کاری که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، سرامیک است. سرامیک در واقع نوعی کاشی است که از آن به‌عنوان کف پوش یا نمای بیرونی ساختمان استفاده می‌شود. سرامیک با استفاده از خاک رس و لعاب ساخته می‌شود. در بازار سرامیک‌ها در ابعاد و اشکال مختلف مستطیلی وجود دارند و شما بسته به نیاز می‌توانید به سراغ یکی از آن‌ها بروید.
کاشی
کاشی از جمله مهمترین مصالح نازک کاری است که از آن برای پوشش بدنه سرویس بهداشتی، حمام و آشپزخانه استفاده می‌شود. کاشی استفاده‌های بسیار زیادی دارد و نازک کاری و نمای داخلی بسیاری از اماکن مذهبی با استفاده از کاشی صورت می‌گیرد. سطح کاشی لعابی است و در برابر شرایط مختلف مقاومت بسیار زیادی دارد و به راحتی هم قابل تمیز کردن هستند.
موزاییک
موزاییک را می‌توان پرمصرف‌ترین مصالح نازک کاری برای پوشش کف دانست. در واقع موزاییک نوعی بتن است که با استفاده از فشار پرسی یا لرزش متراکم شده است. موزاییک ترکیبی از مصالح مختلف مانند سیمان، ماسه، پودر سنگ، آب و سنگ دانه است. این مصالح پرکاربرد در ابعاد مختلف ساخته می‌شوند و شما می‌توانید بر حسب موارد استفاده یکی از این ابعاد را انتخاب کنید.
البته در بازار موزاییک‌های پلاستیکی نیز وجود دارد که از خمیر رزین اپوکسی ساخته شده‌اند. این موزاییک‌ها به نسبت موزاییک‌های بتنی وزن و ضخامت کمتری دارند و به راحتی می‌توانید آن‌ها را بر روی سطوح بتنی، چوبی و .. اجرا کنید.
تایل
یکی از مصالح نازک کاری بسیار زیبا و لوکس تایل (Tile) است. تایل دارای ساختاری از جنس استیل، مس، آلومینیوم، سرامیک و یا شیشه است و به دو روش چسبی و توری در جای خود کار گذاشته می‌شود. از جمله مهمترین ویژگی‌های تایل می‌توان به مقاومت در برابر حرارت، رطوبت، خط و خش اشاره کرد.
پنل‌های پلکسی
یکی از مصالح نازک کاری که برای سقف و جدا کننده‌های فضا از آن استفاده می‌شود، پلکسی پنل است. از جمله ویژگی‌های این پنل می‌توان به مقاومت در برابر حرارت و رطوبت اشاره کرد.
چوب
چوب یکی از مصالح نازک کاری است که از آن برای ساخت انواع روکش، دیوارپوش و .. استفاده می‌شود. چوب قابلیت رنگ آمیزی دارد و به همین دلیل می‌توان آن را در قسمت‌های مختلف اجرا کرد. چوب زیبایی بصری فوق‌العاده‌ای دارد و محیط منزل شما را دلنشین می‌کند.
کاشی وینیلی
این کاشی که انعطاف پذیری بالایی دارد از جمله جدیدترین مصالح نازک کاری به شمار می‌رود. از جمله مهمترین ویژگی‌های کاشی وینیلی می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- پایداری بسیار خوبی در برابر بسیاری از اسیدها، چربی‌ها و .. دارد.
- نرم و قابل انعطاف است.
- به راحتی تمیز می‌شوند.
به محض ورود به هر ساختمانی اولین چیزی که توجه شما را جلب خواهد کرد، نازک کاری است. نازک کاری به معنی زیبایی ساختمان و فضایی که شما در آن زندگی می‌کنید، است. مصالح بسیار زیادی برای نازک کاری وجود دارد، کیفیت مصالح تاثیر زیادی بر کیفیت نهایی کار دارند اما نکته مهمتری از کیفیت و نوع مصالح نازک کاری وجود دارد و آن هم کیفیت اجرای مصالح نازک کاری است.
مهم نیست که شما برای یک متر سرامیک چه مقدار هزینه کرده‌اید، اگر استادکار نتواند آن را به درستی و با دقت اجرا کند ظاهر کار به هیچ عنوان مطلوب نخواهد شد. در بازار افراد و شرکت‌های بسیار زیادی وجود دارند که خدمات مختلف نازک کاری مانند گچکاری، گچبری، کاشی کاری و .. ارائه می‌دهند. در هنگام انتخاب این افراد صرفه‌جویی را کنار بگذارید و کار را به کاردان واگذار کنید.
متخصص هر کاری را پیدا کنید
