راهنمای جامع شارژ گاز کولر گازی

شارژ گاز کولر گازی یکی از اقدامات مهم و ضروری در راستای نگهداری و استفاده از این دستگاه است که باید به آن توجه داشته باشید. امروزه یکی از اصلیترین لوازم سرمایش و گرمایشی که در ساختمانها مورداستفاده قرار میگیرد، کولر گازی یا اسپیلت است.
برای عملکرد بهتر و سالمتر دستگاه، باید شارژ مخزن گاز کولر را جدی بگیرید. در صورت خالی بودن این مخزن، ممکن است خطرات جدی و آسیبهای مختلفی به وجود آیند. در ادامه به صورت کامل به توضیح درباره گاز گیری کولرهای گازی میپردازیم تا بتوانید اطلاعات موردنیاز را در این زمینه به دست آورید.
فهرست عناوین
علائم نیاز به شارژ کولر گازی
کاهش گاز کولر گازی، معمولا با علائم و نشانههایی همراه است که میتواند باعث بروز اختلال در عملکرد دستگاه شود. چنانچه این اختلالات به موقع برطرف نشوند، ممکن است آسیبهای جدیتری به دستگاه وارد شود که تعمیرات آنها نیز هزینه بسیار گزافی را به دنبال خواهند داشت.
برخی از اصلیترین علائم در این زمینه به شرح زیر هستند:
یخ زدن لوله رفت و برگشت
به صورت کلی عملکرد کولر گازی به این صورت است که در روند سرمایش، گاز مبرد در انتهای مسیر خود، وارد کویل میشود. چنانچه گاز موجود در مخزن کاهش پیدا کند، کویل ها با افت دمای شدید رو به رو خواهند شد.
در این حالت رطوبت روی لولهها یخ زده و ممکن است باعث مسدود شدن لولهها و وارد شدن آسیبهای حدی شود؛ پس چنانچه با این حالت روبه رو شدید، برای شارژ گاز کولر اقدام کنید.
کاهش میزان سرمایش
میدانیم که گاز مبرد موجود در کولر گازی، یکی از اصلیترین عوامل برای ایجاد سرمایش محسوب میشود. کمبود میزان این گاز میتواند باعث به وجود آمدن اختلال در سرمایش کولر شود.
افزایش هزینه برق
نشتی گاز باعث میشود تا کولر گازی نتواند به خوبی سرمایش محیط را فراهم کند. همین امر موجب میشود تا شما قدرت کولر را افزایش داده و در نتیجه آن میزان مصرف انرژی کولر گازی نیز افزایش پیدا کند. در چنین حالتی شما در انتهای ماه با افزایش چشمگیر هزینه برق روبه رو خواهید شد.
تولید صدای ناهنجار
از دیگر نشانهها و علائم نیاز به شارژ کردن کولر گازی، میتوانیم به صداهای ناهنجار و عجیب اشاره کنیم. شنیدن صدای جریان آب و یا حباب یکی از اصلیترین نشانهها در این زمینه هستند که باید به آن توجه داشته باشید.
در صورت مشاهده این علائم، توصیه میکنیم که سریعا کولر گازی را خاموش کنید تا از وارد شدن آسیبهای جدیتر به دستگاه جلوگیری شود. سپس با یک تکنسین مجرب در این زمینه مشورت کرده و برای شارژ گاز کولر، آماده شوید. نحوه تشخیص کمبود گاز کولر گازی را اینجا بخوانید.
وسایل موردنیاز برای شارژ گاز کولر گازی
گازگیری کولر گازی دوتیکه یک کار تخصصی بوده که معمولا باید توسط تکنسینها و افراد متخصص در این زمینه انجام شود. بر همین اساس انجام این کار به وسایل و ابزارآلات مخصوصی نیاز دارد که فرد باید به تمام آنها دسترسی داشته باشد.
- گیج فشار: با گیج فشار شما میتوانید میزان فشار گاز کولر گازی را به خوبی اندازهگیری کنید گیجهای فشار انواع مختلفی دارند که از میان آنها میتوانیم به گیج تکی ساده و گیج مانیوفلد اشاره کنیم. هر کدام از این وسایل، کاربرد مخصوصی در شارژ گاز کولر گازی دارند.
- پمپ وکیوم: دیگر وسیلهای که در راستای شارژ گاز کولر گازی معمولا مورداستفاده قرار میگیرد، پمپ وکیوم است. از این دستگاه صرفا برای ایجاد خلأ استفاده میشود. پمپ وکیوم این قابلیت را دارد که هوا و یا رطوبت احتمالی را از درون سیکل خارج کرده و حالتی بسیار نزدیک به خلأ مطلق را برای شما ب وجود آورد. در برخی از مواقع به دلیل عدم وجود و یا دسترسی به این پمپ و یا محدودیت استفاده از آن، میتوان از کمپرسور یدکی نیز استفاده کرد.

- وکیوم سنج: برای متوجه شدن تکامل وکیوم، به یک دستگاه تحت عنوان وکیوم سنج نیاز است. این دستگاه الکترونیکی میتواند تأثیر زیادی در روند وکیوم سازی دستگاه شما داشته باشد.
- تجهیزات جوشکاری: از دیگر لوازم تخصصی و مهم در زمینه شارژ کولر گازی، میتوانیم به تجهیزات جوشکاری اشارهکنیم. تجهیزات جوشکاری شامل طیف گستردهای میشوند که تکنسین هنگام کار باید به آنها دسترسی داشته باشد. در این زمینه باید به کپسولهای اکسیژن، اسیتیلن یا بوتان همراه با رگلاتور، شلنگها، مشعل جوشکاری، سیم جوش، سمباده نرم، فندک جوش، برس سیمی، پودر جوش مخصوص هر سیم و ... اشاره کنیم.
- انبر لوله کور کن: وسیله دیگری که در این زمینه مورداستفاده قرار میگیرد، مشابه با انبر قفلی بوده که از آن برای مسدود کردن کامل لوله شارژ استفاده میشود تا از خروجی گاز در حین شارژ، به صورت کامل جلوگیری شود. با کمک انبر لوله کور کن، میتوان با واردکردن مقداری فشار، لوله را به صورت کامل کور کرد و برای اطمینان بیشتر، جلوی آن را نیز جوش داد تا از شکستن احتمالی آن جلوگیری شود.

نحوه شارژ گاز کولر گازی
شارژ گاز کولر گازی امروزه به روشهای مختلفی انجام میشود که هر کدام از آنها ویژگیها و همچنین مزایای مخصوص به خود را دارند. در ادامه با بهترین روش شارژ گاز کولر گازی آشنا میشوید:
عملیات شارژ گاز کولر، فرآیندی تخصصی است که نیازمند مهارت کار با ابزار دقیق و رعایت کامل الزامات ایمنی است. به دلیل خطرات ناشی از فشارهای بالا و دماهای پایین گاز، هرگونه اقدام توسط افراد فاقد صلاحیت اکیداً منع شده و میتواند عواقب جدی در پی داشته باشد.
1. آمادهسازی و بررسیهای مقدماتی
پیش از شروع هر اقدامی، تکنسین ابتدا نوع دقیق گاز موردنیاز را از طریق پلاک مشخصات فنی دستگاه شناسایی میکند (به عنوان مثال R-410A, R-32 یا R-22). تهیه گاز سازگار با همان مشخصات و با کیفیت مطلوب، گام بعدی است.
مجموعه ابزار مورد نیاز نیز باید آماده باشد که مهمترین آنها عبارتند از:
- منیفولد گیج فشار بالا و پایین، کالیبره و سازگار با نوع گاز سیستم.
- مجموعهای از شیلنگهای فشار قوی استاندارد و سالم.
- دماسنج دیجیتال با دقت بالا، مجهز به سنسور تماسی مناسب برای اندازهگیری دمای سطوح لوله.
- در صورت نیاز به شارژ وزنی (مثلاً پس از تعمیرات اساسی یا برای سیستمهای با شارژ دقیق)، یک ترازوی دیجیتال حساس و دقیق.
- و البته، تجهیزات حفاظت فردی ضروری مانند عینک ایمنی و دستکشهای محافظ.
2. برقراری اتصالات و پایدارسازی سیستم
پس از اطمینان از صحت عملکرد اولیه دستگاه، سیستم تهویه مطبوع در حالت سرمایش روشن شده و برای مدت زمان کافی (معمولاً 10 تا 15 دقیقه) فعال نگه داشته میشود تا پارامترهای عملیاتی نظیر فشار و دما به حالت پایدار برسند. سپس، با رعایت احتیاط، شیلنگ فشار پایین (آبی) منیفولد به شیر سرویس خط مکش (لوله با قطر بزرگتر) متصل میگردد.
اتصال شیلنگ فشار بالا (قرمز) به خط مایع (لوله با قطر کوچکتر) نیز در صورت لزوم و وجود شیر مربوطه انجام میشود. یک مرحله بسیار مهم در این بخش، هواگیری یا Purging شیلنگ سرویس (معمولاً زرد رنگ) است.
با تخلیه مقدار بسیار کمی از گاز یا گاز ازت (در صورت استفاده برای تست فشار) از طریق این شیلنگ قبل از اتصال به کپسول، از ورود هوای غیرقابل تقطیر و رطوبت به داخل سیکل تبرید جلوگیری میشود، چرا که این موارد میتوانند به شدت بر راندمان و سلامت سیستم تأثیر منفی بگذارند. پس از هواگیری، این شیلنگ به کپسول حاوی گاز متصل میشود.
3. فرآیند تزریق و پایش گاز
این مرحله، بخش اصلی و حساس عملیات شارژ است. تکنسین به طور مداوم مقادیر فشار را از روی گیجهای منیفولد قرائت کرده و همزمان دمای خط مکش را در نزدیکی کمپرسور با دماسنج اندازهگیری میکند. شرایط دمایی محیط (هوای ورودی به کندانسور) و فضای داخل (هوای برگشتی به اواپراتور) نیز به عنوان پارامترهای محیطی مؤثر، در نظر گرفته میشوند.
در صورتی که تحلیل این دادهها (و محاسبه دقیق سوپرهیت برای سیستمهای دارای لوله مویی/اوریفیس یا سابکولینگ برای سیستمهای دارای شیر انبساط ترموستاتیک) نشاندهنده کمبود گاز باشد، تکنسین اقدام به تزریق کنترلشده گاز از کپسول به سیستم میکند.
این تزریق باید به صورت تدریجی و متناوب صورت گیرد:
- مقدار کمی گاز تزریق شده، شیر کپسول بسته میشود، و فرصت کافی (چند دقیقه) برای تثبیت شرایط سیستم داده میشود تا بتوان مجدداً پارامترها را ارزیابی کرد.
- هدف، رساندن سیستم به محدوده بهینه سوپرهیت یا سابکولینگ توصیه شده توسط سازنده یا مراجع فنی است، نه صرفاً رسیدن به یک فشار خاص روی گیج. دقت و حوصله در این مرحله برای جلوگیری از شارژ بیش از حد (Overcharging) که میتواند به کمپرسور آسیب جدی وارد کند، ضروری است.
4. اتمام عملیات و بازرسی نهایی
هنگامی که تکنسین بر اساس اندازهگیریها و محاسبات دقیق، از رسیدن میزان گاز به حد مطلوب اطمینان حاصل کرد، ابتدا شیر کپسول گاز را به طور کامل میبندد. سپس، با رعایت احتیاط، شیلنگها را از شیرهای سرویس دستگاه جدا میکند.
نصب مجدد و محکم کردن درپوشهای (کلاهکهای) محافظ روی شیرهای سرویس، اقدامی ضروری برای پیشگیری از نشتیهای احتمالی در طول زمان است. در پایان، عملکرد کلی سیستم تهویه مطبوع، کیفیت سرمایش، عدم وجود صدا یا لرزش غیرعادی و سایر نشانههای کارکرد صحیح، مورد بازبینی نهایی قرار میگیرد.

بهترین زمان شارژ گاز کولر
در راستای اقدام برای شارژ گاز کولر گازی، لازم است تا بهترین زمان برای این کار را نیز شناسایی کنید. درواقع برای بسیاری از افراد سؤال پیش میآید که کولر گازی دقیقا چه زمانی به شارژ گاز نیاز دارد. به صورت کلی باید بگوییم که هیچ زمان مشخصی برای شارژ کولر گازی وجود ندارد. اگر به دنبال زمان شارژ دورهای برای این کار هستید، باید بگوییم که کولر گازی همچنین امکانی را ندارد.
دلایل مختلفی مانند نشتی و خرابیهای مختلف، ممکن است باعث تمام شدن گاز کولر شوند. بر همین اساس نمیتوان زمانی را از پیش برای شارژ گاز تعیین کرد.
شما میتوانید با توجه به علائمی که در بخشهای قبلی به آنها اشاره کردیم، زمان مناسب برای شارژ گاز کولر را مشخص کنید. معمولا در زمان سرویس دستگاه، وضعیت شارژ آن نیز موردبررسی قرار گرفته و در صورت نیاز، این کار انجام میشود.

اقدامات ایمنی و مهم در زمان شارژ گاز
هنگام شارژ کولر گازی، باید به نکات ایمنی توجه ویژهای داشته باشید تا بتوانید بدون بروز حادثه و آسیبهای مختلف این کار را به اتمام برسانید. متخصصان و تکنسینهای فعال در این حوزه، اغلب با این نکات ایمنی آشنایی کاملی دارند و هنگام کار میتواند آنها را به خوبی رعایت کنند.
یکی از اصلیترین نکاتی که لازم است به آن توجه کنید، وکیوم کردن سیستم است. همچنین توصیه میکنیم که دستگاه را از برق جدا کرده و سپس اقدامات مربوطه را انجام دهید.
چنانچه دستگاه شما با کمبود گاز روبه رو شده و قصد شارژ آن را دارید، باید دقت بیشتری را به کار بگیرید تا بتوانید به بهترین نحو ممکن این کار را انجام دهید. در این زمینه توصیه میکنیم که کل گاز کولر را تخلیه کرده و مجددا اقدام به شارژ کنید.

در صورتی که بخواهید از گازهای ترکیبی که در بخشهای قبلی معرفی کردیم برای شارژ سیستم استفاده کنید، شما به یک ترکیب کاملا مساوی از هر دو گاز نیاز خواهید داشت.
مادامیکه سیستم درگیر کمبود گاز شده است، امکان تشخیص درست میزان هرکدام از گازها وجود ندارد. پس روش درست و اصولی در این موقعیت، تخلیه کامل گاز و شارژ مجدد است تا از بروز آسیبهای مختلف به دستگاه جلوگیری شود.
چنانچه بدون توجه به این موضوع، به شارژ گاز کولر گازی بپردازید، احتمال فاسد شدن روغن دستگاه و همچنین صدمه دیدن کمپرسور وجود دارد. همچنین در این حالت دستگاه نمیتواند سرمایش موردنیازتان را تأمین کند.
در این مطلب به صورت کامل به نحوه شارژ گاز کولر گازی پرداختیم. همانطور که میدانید شارژ انواع گاز کولر گازی، باید توسط تکنسین و متخصص در این زمینه انجام شود تا هیچگونه آسیبی برای دستگاه شما به دنبال نداشته باشد. در صورت تمایل به اطلاع از قیمت گاز کولر گازی و دریافت خدمات شارژ گاز کولر، همین حالا درخواست خود را ثبت کنید.