مراحل خاکبرداری ساختمان

مراحل ساخت ساختمان از خاکبرداری گرفته تا اجرای سازه‌های بتنی برای بنا و اسکلت ساختمان را در بر می‌گیرد. اساسا پی ریزی ساختمان به دلیل قرارگیری اسکلت و وزن ساختمان بر روی آن بسیار اهمیت دارد. این امر مستلزم رعایت مراحل خاکبرداری ساختمان با توجه به قوانین تعیین شده برای انجام این کار است.

مراحل خاکبرداری ساختمان

انجام درست و اصولی مراحل خاکبرداری ساختمان باید تحت نظارت افراد متخصص و در یک فضای کاملا قانونی صورت گیرد. رعایت اصول و قوانین خاکبرداری ساختمان در سلامت روند پروژه ساختمانی و یک نتیجه مناسب در پایان کار تاثیر زیادی دارد. نوع خاک و میزان فاصله‌ای که باید برای پی ریزی ساختمان تا سطح ساختمان‌های دیگر در نظر گرفتن از نکات بسیار مهم در انجام خاکبرداری ساختمان است. در این قسمت به معرفی مراحل خاکبرداری ساختمان و خاکریزی می‌پردازیم.

نقشه برداری از زمین

نقشه برداری زمین اولین گام از مراحل خاکبرداری ساختمان است. این کار به این دلیل صورت می‌گیرد زیرا برخی ساختمان‌ها داری شیب‌های نامعین در نقشه و طراحی ساخت هستند. در حالت کلی نقشه برداری برای خاکبرداری ساختمان می‌تواند شامل تست‌های جغرافیایی برای تعیین نوع خاک و نقشه برداری از خدمات زیر زمینی باشد.

تحقیقات ژئوتکنیک و مهندسی

این نوع تحقیقات که بر اساس تکمیل شده‌ی نقشه ساختمان صورت می‌گیرد را می توان یکی از مراحل خاکبرداری ساختمان در نظر گرفت. این مرحله تعیین کننده عمق و میزان تقویت زمین برای بنیاد ساختمان خواهد بود. علاوه بر این دسترسی جاده‌ها و نصب و راه اندازی تجهیزات را بصورت اصولی و فنی طراحی می‌کند.

تایید ساختمان برای شروع خاکبرداری

تایییدیه نهایی طرح و ساختار ساختمان به منزله کلید خوردن پروژه و اجازه و امکان شروع مراحل خاکبرداری ساختمان با نظارت مهندسان و افراد متخصص است.

پاکسازی سایت پروژه ساختمانی

در این مرحله آماده سازی زمین و پاک کردن آن از گیاهان و سنگ‌های موجود در سطح زمین برای انجام مراحل خاکبرداری ساختمان تحت عنوان پاکسازی سایت پروژه عمرانی صورت می‌گیرد.

درجه‌بندی خاک زمین

تعیین نوع خاک و مسطح و غیر مسطح بودن زمین در نحوه انجام مراحل خاکبرداری ساختمان تاثیر دارد. برای تعیین نوع خاک در حین مراحل خاکبرداری ساختمان باید به نکات زیر توجه داشت:

• خاک شیب دار: این نوع شامل شیب دار شدن خاک نسبت به ترانشه است. لازم است میزان خاک با توجه به نوع خاک در زاویه مناسب شیب دار شود.
• خرد کردن خاک: این فرایند شامل خرد کردن خاک به روش گام به گام خواهد بود. این روش تنها برای تثبیت خاک‌هایی که سفت‌تر از حد معمول هستند انجام می‌شود.

فرایند خاکبرداری و گودبرداری زمین باید با طبق اصول و با استفاده از تجهیزات انجام گیرد تا خطرات احتمالی را به حداقل برساند.

نصب نشانه‌های استاندارد برای خاکبرداری

از مراحل خاکبرداری ساختمان می‌توان به نصب علائم وستون‌های نشانه گر نیمه دائمی برای تعیین یک معیار اندازه گیری مناسب نام برد. علاوه بر نشانه‌های موازی این علائم بشکل عمودی برای تعیین محل درست پایه‌ها در نظر گرفته می‌شوند.

شروع خاکبرداری ساختمان

خاکبرداری ساختمان با هدف اطمینان از اندازه و عمق زمین با توجه به اطلاعات درج شده در طرح ساختمان صورت می‌گیرد. خاکبرداری اصولی نه باید به اندازه ای سطحی باشد که سستی خاک بر مقاومت ساختمان اثر منفی بگذارد و نه تا حدی عمیق باشد که مواد و مصالح به هدر برود. اصل مراحل خاکبرداری ساختمان برای ساختن پایه‌ها و اسکلت اصلی ساختمان صورت می‌گیرد.

پس از انجام مراحل خاکبرداری باید زمین‌های باقی مانده اطراف از خاک مناسب پر شود. اهمیت یکسان سازی سطح خاک زمین و کف ساختمان باید جدی گرفته شود.

بتن ریزی پس از خاکبرداری

گاها لازم است از حد مجاز تعیین شده برای خاکبرداری ساختمان فرا تر رفته تا به یک سطح مناسب و مطمئن از زمین دسترسی داشت. در این هنگام برای رسیدن به حد مجاز می‌توان از بتن برای بنیاد و پی ریزی ساختمان استفاده کرد.

کفپوش برای خاکبرداری

در هنگام خاکبرداری و تخریب خاک برای پی ریزی‌های کم عمق در سطح خاک نرم باید بنیان‌های بزرگ با استانداردهای مهندسی و مطابق با ایمنی برای تخریب و خاکبرداری استفاده شود. این شرایط برای زمانی است که حفاری و خاکبرداری در عمقی بیش از 1.5 باشد.

ایمنی در حین انجام خاکبرداری

رعایت ایمنی و نصب تجهیزات مناسب برای جلوگیری از خطرات احتمالی در هنگام خاکبرداری ساختمان از جمله مراحل حساس در عملیات خاکبرداری است. حفاظت از کارگران و افراد در هنگام انجام مراحل خاکبرداری ساختمان از وطایف اصلی پیمانکار است.

محاسبه حجم خاکبرداری ساختمان

محاسبه حجم خاکبرداری برای انجام این عملیات در یک پروژه ساختمانی از اهمیت بالایی برخوردار است. این نکته با استفاده از یک فرمول مهندسی و بصورت یکسان در شرایط و ساختمان‌های مختلف بصورت زیر اندازه گیری می‌شود.

حجم خاکبرداری با ضرب کردن طول، عرض و ارتفاع خاک بدست می آید. در صورتیکه کوپه خاک داشته باشیم، حجم بصورت شکل زیر محاسبه می شود:

حجم مخروط(انباشته شدن خاک) = ارتفاع × مساحت قاعده × 1/3

اصول و قوانین خاکبرداری

اجرای خاکبرداری شامل مراحل مختلفی می باشد. این مراحل شامل آماده سازی و بستر سازی خاک، آماده کردن بستر خیابان، مصالح خاکریزی، اصلاح مصالح و آماده سازی بستر خاکریزی می باشد.

آماده‌سازی بسترخاک و زیرسازی

برای انجام زیرسازی ابتدا باید مراحل خاکبرداری ساختمان و عملیات خاکریزی بر اساس نقشه‌های عمرانی و اجرایی صورت گیرد. خاکبرداری محل با در نظر گرفتن تراز لحاظ شده تا جایی که زمین مقاومت کافی داشته باشد ادامه می‌یابد.

آماده سازی بستر خیابان

قبل از آماده سازی و عملیات زیر سازی خیابان باید مراحل خاکبرداری ساختمان تا تراز مشخص شده از نقشه اجرا شود. اگر برای رسیدن به تراز مورد نظر به خاکریزی نیاز باشد پس از اصلاح و برداشت خاک‌های نباتی، با استفاده از خاک‌های مناسب باقی مانده از خاکبرداری این عملیان صورت می‌گیرد.

مصالح خاکریزی، اصلاح مصالح و آماده سازی بستر خاکریزی

بعد از اتمام مراحل خاکبرداری ساختمان با استفاده از خاک باقی مانده از انجام این عملیات خاکریزی ساختمان صورت می‌گیرد. برای انجام این کار اگر خاک به جای مانده از خاکبرداری و گوبرداری از مقاومت خوبی برخوردار نباشد باید اصلاح شود که در این صورت از خاک‌هایی مثل رس و مصالح مورد تایید برای خاکریزی استفاده می‌شود.

اندازه اصولی شیب خاکبرداری

در مراحل خاکبرداری ساختمان تعیین شیب مناسب خاک برای انجام اصولی این عملیات یک کار گسترده و کاملا تحقیقاتی است که باید تحت نظارت افراد متخصص صورت گیرد. انواع خاک‌ها بصورت شنی، نرم، سخت، سنگ و ... بر انجام خاکبرداری تاثیر دارند.

قیمت و تعرفه خاکبرداری ساختمان

قیمت خاکبرداری و تعرفه انجام این کار برای هر متر مکعب خاک در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی متفاوت است. برای تعیین تعرفه انجام کار خاکبرداری محل قرارگیری سایت، نوع پروژه، متراژ و همین طور وضعیت خاک تاثیر داشته و بنابراین باید پس از نظارت افراد متخصص تایید شود.