رسوب گیر پکیج؛ هرآنچه باید بدانید
رسوب گیر پکیج سد حفاظتیِ دستگاه‌های گرمایشی در برابر سختی و املاح آب است. بسیاری از خریداران برای کاهش آسیب‌های ناشی از رسوبات، سراغ پکیج‌های دو مبدل می‌روند (که کمتر جرم می‌گیرند). اما استفاده از سختی گیر پکیج همچنان هم برای مدلهای تک مبدل پیشنهاد می‌شود، و هم مدلهای دو مبدل.
در ادامه ضمن معرفیِ کامل این دستگاه، انواع فیلتر پکیج و ویژگی‌های هریک را معرفی می‌کنیم تا بتوانید بهترین رسوب گیر پکیج را برای دستگاه‌تان تهیه کنید. با مجله آموزشی «خدمت از ما» همراه باشید.
فهرست عناوین
سختی گیر پکیج چیست؟ چه وظیفه‌ای دارد؟
سختی گیر پکیج (که دیدیم با نام‌های دیگری از جمله رسوب گیر، ضد رسوب، رسوب زدا و فیلتر هم شناخته می‌شود)، معمولا روی لوله آب سرد ورودی پکیج و همچنین آبگرمکن نصب می‌شود، و وظیفه دارد از تجمع رسوب در قطعات و لوله‌های آب گرم جلوگیری کند؛ یا حتی آنها را از بین ببرد.
دقت داشته باشید که انواع فیلتر پکیج نمی‌تواند از اضافاتی مثل شن و ماسه جلوگیری کند؛ اما در برابر چنین موادی بی‌تاثیر هم نیستند.
چرا استفاده از رسوب گیر پکیج ضروری‌ست؟
اگر بخواهیم کوتاه بگوییم، این دستگاه نیازِ شما به رسوب گیری پکیج، بروز خرابی و نهایتا تعمیر پکیج را به شدت کاهش می‌دهد.
حتی اگر کاملا دقیق و طبق دستورالعمل‌ها از دستگاه‌تان استفاده کنید، جرم گرفتن آن به مرور زمان منجر به مشکلاتی می‌شود که رسیدگیِ حرفه‌ای را می‌طلبد، از جمله:
- کاهش راندمان پکیج (کاهش گرمای آب گرم مصرفی و مسیر گرمایش)
- جرم گرفتن مبدل و کاهش فشار آب گرم مصرفی
- سراخ شدن مبدل
- پوسیدگی و کاهش عمر قطعاتی که با آب در تماس هستند، از جمله پمپ و شیر اطمینان
- تغییر شکل دادن (دفرمه شدن) واشرهای پکیج
- سر و صدای زیاد پکیج هنگام کار کردن
- نشت آب از دستگاه
- افزایش مصرف انرژی
در واقع فیلتر سختی گیر پکیج بهترین روش برای جلوگیری از تجمع رسوب و خرابی‌های ناشی از آن است. کاربرانی هستند که هنگام نصب پکیج، وقتی تکنسین پیشنهاد نصب انواع فیلتر پکیج را می‌دهد، آن را رد می‌کنند و اینکار را هزینه اضافی می‌دانند.
برخی هم معتقدند گاه به گاه "اسیدشویی" از بروز مشکل کاملا پیشگیری می‌کند. اما نباید فراموش کرد که هرچند اسیدشویی راه‌کاری سریع و موثر برای تمیز کردن رسوبات و افزایش دما و فشار آب است؛ اما این روش هزینه‌بر است، دردسرهای خاص خود را دارد، و ضمنا عمر قطعات و پکیج را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
آیا آب منزل من سخت است و حتما به فیلتر سختی گیر پکیج احتیاج دارم؟
اگر ساکن شهرهای بزرگ باشید، حتما آسیب‌های ناشی از سختیِ آب به کتری، آبگرمکن، پکیج و رادیاتور، شیرآلات، و حتی ماشین لباسشویی و ظرفشویی را دیده‌اید. ما ذرات معدنیِ موجود در آب را نمی‌بینیم، اما حرارت دیدن آثار وجود آنها را مشخص می‌کند.
سختی آب اکثرا با میزان منیزیم و کلسیم (همچنین سدیم، آهن، روی و پتاسیم) آن سنجیده می‌شود؛ آبی که منیزیم و کلسیم کمی داشته باشد، آب نرم نامیده می‌شود. سختی آب در هرمنطقه با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی آن متفاوت است و چهار درجه دارد.
درجه‌های سختیِ آب، بر اساس میزان کربنات کلسیم (CaCO3) موجود در آن که می‌تواند به رسوب آهک تبدیل شود، عبارت هستند از:
- نرم: 0 تا 75 میلی‌گرم در لیتر
- نسبتا سخت: 75 تا 150 میلی‌گرم در لیتر
- سخت: 150 تا 300 میلی‌گرم در لیتر
- بسیار سخت: بیشتر از 300 میلی‌گرم در لیتر
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، حد استاندارد این فاکتور 100 و کمترین حد آن 30 است. در بیشتر شهرهای ایران، درجه سختی آب حدودا 200 است.
روش اندازه‌گیری سختی آب
آبی که کلسیم یا رسوب آهک‌اش زیاد باشد، برای انسان ضرر ندارد. اما حرارت منجر به چسبیدن‌شان به انواع سطوح و تجمع رسوب می‌شود. این رسوبات خورنده هستند و به مرور دستگاه‌های گرمایشی را خراب می‌کنند.
البته آب بسیار نرم (که سدیم بالایی دارد) هم برای زنان باردار یا افراد مبتلا به فشار خون و بیماری‌های قلبی مفید نیست، و بهترین حالت متعادل بودن آب است.
قابل اعتمادترین و ساده‌تری راه برای اندازه‌گیری سختی آب این است که از کیت‌های تست آب استفاده کنید.
انواع فیلتر پکیج
انواع سختی گیر پکیج که می‌توانید روی دستگاه‌تان نصب کنید عبارت‌اند از:
رسوب گیر پکیج مغناطیسی یا مگنتی
یکی دیگر از روش‌های معروف پیشگیری از رسوب، استفاده از میدان مغناطیسی‌ست که با این مدل انجام می‌شود. سختی گیر مغناطیسی یک یا دو مگنت یا آهن‌ربای قدرتمند برای تشکیل میدان مغناطیسی دارد. این میدان ساختار مولکولی یون‌های فلزیِ آب (مانند یون منیزیم و کلسیم) را تغییر می‌دهد و جلوی تشکیل رسوب را می‌گیرد.
رسوب گیر پکیج مغناطیسی مواد اضافی آب را می‌گیرد، و باعث می‌شود آب به شکل نرم‌تری وارد مبدل پکیچ شود. دقت داشته باشید که عملکرد این سختی گیر به شکلی است که رسوبات موجود در آب ته‌نشین نشوند، اما رسوب را حذف نمی‌کند. بسته به نوع طراحی‌شان، انواع فیلتر پکیج مگنتی در مسیر یا دور لوله آب نصب می‌شوند.
سختی گیر پکیج شیمیایی یا پلی فسفات
سختی گیر پلی فسفات از ساده‌ترین و ارزان‌ترین روش‌های پیشگیری از رسوب در پکیج‌هاست. این مدل در سیستم‌های تصفیه آب صنعتی و شهری هم کاربرد بالایی دارد.
پلی فسفات موجود در این رسوب گیرها با کلسیم واکنش شیمیایی می‌دهد، که در نتیجه‌ی آن یون‌های کلسیم پیش از ترکیب شدن با یون کربنات (و تشکیل کربنات کلسیم یا همان رسوب)، با فسفات ترکیب می‌شود و فسفات کلسیم را تشکیل می‌دهد. فسفات کلسیم هم در آب محلول است و باعث تجمع رسوب نمی‌شود.
انواع سختی گیر پکیج شدن مواد معدنی موجود در آب را حل می‌کنند. این یعنی سختی آب از بین نمی‌رود، بلکه صرفا در آب معلق شده و ته‌نشین نمی‌شود.
کارتریج یا فیلتر مدلهای پلی فسفات را باید هر 6 تا 18 ماه (بسته به سختی آب، کیفیت دستگاه، تک مبدل یا دو مبدل بودن دستگاه) تعویض کرد. اگر ساکن شهری با سختی بالای آب باشید، دستگاه رسوب گیر پکیج سریع‌تر تاثیرش را از دست می‌دهد، و حتی ممکن است کارتریج آن بشکند یا سوراخ شود.
فیلتر رسوب گیر پکیج الکترومغناطیسی یا الکترونیکی
عملکرد این مدل تقریبا مانند انواع فیلتر پکیج مگنتی است، با این تفاوت که میدان مغناطیسی را به کمک جریان الکتریکی ایجاد می‌کند. البته امواج الکترومغناطیسیِ این مدل از امواج مغناطیسی قوی‌تر است، که منجر به افزایش راندمان و دوام این سختی گیرها می‌شود.
این امواج تعادل بین یون‌های بزرگِ مثبت و منفی موجود در آب را از بین می‌برد، و آنها را کوچک‌تر می‌کند. در نتیجه، ذرات رسوب خنثی و در آب معلق می‌شوند، و دیگر به سطوح مختلف نمی‌چسبند.
فیلتر ضدرسوب پکیج الکترونیکی تمام‌وقت به برق وصل است، اما بسیار کم‌مصرف است و نگرانی‌ای درباره هزینه مصرف انرژی آن وجود ندارد.
فیلتر ضدرسوب پکیج پلی مگنت
همان‌طور که از نام آن می‌توانید حدس بزنید، سختی گیرهای پلی مگنت ترکیبی از مدلهای مغناطیسی و پلی فسفات هستند. این مدل جدید یون‌های معدنیِ آب را در دو مرحله حذف می‌کند:
- با نیروی قوس مغناطیسی
- با ترکیب شیمیایی (نمک سدیم هگزامتازون)
در این دومرحله، رسوبات کاملا از بین می‌روند؛ و حتی اگر کاربر فراموش کند که فیلتر رسوب گیر پکیج (مربوط به بخش شیمیایی) را به موقع تعویض کند، بخش مغناطیسی همچنان به حذف رسوبات از آب ادامه خواهد داد.
به طور کلی، انواع سختی گیر پکیج پلی مگنت فوق‌العاده بادوام هستند. در مدلهای باکیفیت‌تر حتی، مگنت‌ها از جنس نیدیوم هستند که عمر مفیدشان به 30 سال هم می‌رسد.
بهترین رسوب گیر پکیج کدام مدل است؟
مسلما بین نمونه‌های پلی‌فسفات، معناطیسی و الکترومغناطیسی، بهترین رسوب گیر پکیج مدل پلی مگنت که همزمان از مزایای دو روشِ رسوب‌گیری استفاده می‌کند.
این مدل‌ها به برق و تجهیزات جانبی هم احتیاج ندارند، نصب‌شان ساده است، ضرر بلورهای پلی فسفات بر آب آشامیدنی را به شدت کاهش می‌دهد، و به لطف مقاومت در برابر سرما و اشعه‌های خورشید قابلیت نصب در فضای آزاد را هم دارند.
بهترین برندهای فیلتر سختی گیر پکیج
بهترین فیلتر مغناطیسی پکیج در بازار بیشتر با برندهای مگی (Maggy)، رادیکال، کهن و به ویژه فیلبرتو (Filberto) در انواع مدل‌ها معرفی می‌شوند.
مدلهای پلی مگنت برند فیلبرتو و پاکاب هم بسیار معروف هستند. رسوب گیرهای الکترونیکی سونیک (SONIC) هم گزینه‌های شایسته‌ای هستند.
کدام سختی گیر برای آب سرد ورودی و مدار گرمایش پکیج مناسب است؟
طبق مواردی که در بخش بعد خواهید دید، فیلترهای مغناطیسی هیچ تاثیری روی کیفیت آب ندارند، و از این نظر برای آب سرد ورودی و حتی مدار گرمایش پکیج کاملا مناسب اند. البته نقطه ضعف‌های آن را نباید فراموش کنید و حتما مطمئن شوید که عملکرد آن به شکلی حفظ می‌شود.
البته دستگاه رسوب گیر پکیج از نوع شیمیایی (پلی فسفات)، اگر گرید خوراکی و استاندارد NSF 60 را داشته باشد، برای هردو مدار می‌تواند عملکرد بهتری از خود نشان دهد.
سختی گیر پلی فسفات بهتر است یا مغناطیسی؟
تکنسین‌هایی که نصب فیلتر رسوب گیر پکیج را انجام می‌دهند، معمولا سختی گیر پلی فسفات را هم برای پکیج‌های تک مبدل هم دو مبدل پیشنهاد می‌دهند چون تاثیر آن روی پکیج کاملا مشخص است؛ البته به شرطی که کارتریج آن را به موقع جایگزین کنید.
مدلهای مغناطیسی هم مناسب هستند؛ اما اگر قصد استفاده از این مدل‌ها را دارید، حتما سراغ مدلهای فوق‌العاده باکیفیت بروید. برای اینکه بتوانید دقیق‌تر تصمیم بگیرید سختی گیر پلی فسفات بهتر است یا مغناطیسی، بد نیست با مزایا و معایب هرکدام از این رسوب گیرها هم آشنا باشید:
مزایا و معایب فیلتر ضدرسوب پکیج پلی فسفات
- مزایا: نصب ساده و راحتی دارند، وزن فیلترشان کم است، عمر مفیدشان 6 تا 12 ماه است، کم‌هزینه هستند، از زنگ‌زدگی و پوسیدگیِ قطعات جلوگیری می‌کنند، در آب قابل حل هستند اما در در محلول های آلی حل نمی‌شود.
- معایب: فسفات‌ها غذای مورد علاقه باکتری‌ها هستند و "در شرایط خاص" می‌توانند باعث رشد آنها شوند، و آبی که از فیلتر پلی فسفات عبور می‌کند برای نوشیدن مناسب نیست اما برای مصارف دیگر موردی ندارد. (برای رفع این مشکل، پلی فسفات استفاده‌شده باید گرید خوراکی و دارای استاندارد NSF 60 باشد)
مزایا و معایب فیلتر رسوب گیر پکیج مغناطیسی
- مزایا: از مواد شیمیایی استفاده نمی‌کنند، ساختار و نصب‌شان آسان است، به صورت دستی و اتوماتیک قابل استفاده هستند، قیمت‌شان مناسب است، جلوی خوردگی قطعات را می‌گیرند و روی کیفیت آب تاثیر نمی‌گذارند.
- معایب: رسوبات قبلیِ پکیج را از بین نمی‌برد، برای نصب آن باید لوله را برید، عملکرد آن نزدیک میدان مغناطیسی و الکتروموتورها افت می‌کند، خود سختی گیر فلزات را جذب می‌کند و باعث بروز رسوب می‌شود، عملکردی موضعی دارد و برای کسب بهترین نتیجه باید از چند سختی گیر پکیج استفاده کرد.
چند نکته برای خرید بهترین رسوب گیر پکیج
برای اینکه مطمئن شوید بهترین رسوب گیر پکیج را انتخاب می‌کنید، باید به چندنکته توجه کنید:
- اگر مدل پلی فسفات را انتخاب کردید، مطمئن شوید که هوزینگ آن در برابر فشار آب، شوک، یخ‌زدگی و نفوذ نور مقاوم است. به این ترتیب می‌توان به راحتی از دستگاه در فضای باز استفاده کرد، و نگران آسیب‌های ناشی از بالا رفتن فشار پکیج و تشکیل جلبک نباشید.
- برای مدلهای پلی فسفات، همچنین مطمئن شوید کارتریج یا فیلتر سختی گیر پکیج کیفیت بالایی داشته باشد تا رسوبات را بهتر جذب کند. نشانه این موضوع، بالا بودن حجم بلورهای پلی فسفات داخل سختی گیر است.
- برای اینکه با آبریزی از سختی گیر و حتی نم‌زدگی و آب‌گرفتگی در ساختمان مواجه نشوید، دستگاه رسوب گیر پکیج شما (چه مغناطیسی چه شیمیایی) حتما باید آب‌بندی شده باشد. برای اطمینان از آب‌بندیِ مناسب، به تناسب اندازه اتصالات رسوب گیر با اندازه اتصالات پکیج و یک‌دست بودن رزوه هوزینگ آن دقت کنید.
- برای سختی گیر الکترونیکی، مصرف برق آن را بررسی کنید. مصرف این دستگاه‌ها معمولا 220 ولت است؛ اگر عدد بالاتری دیدید، بدانید که با یک رسوب گیر پرمصرف طرف هستید.
نهایتا، بهترین رسوب گیر پکیج نباید فضای زیادی را اشغال کند و طراحیِ اصطلاحا جمع و جوری داشته باشد؛ اصلا روی میزان فشار آب تاثیر نگذارد؛ و دفترچه راهنمای نصب داشته باشد تا اگر خودتان خواستید آن را نصب کنید مشکلی برایتان پیش نیاید.
مطلب پیشنهادی: راهنمای گام به گام نصب فیلتر رسوب گیر آبگرمکن دیواری
قیمت انواع سختی گیر پکیج
در لحظه نگارش این راهنما، هزینه انواع فیلتر پکیج اکثرا حدود چندصد هزار تومان است، و با توجه به چنین فاکتورهایی کاهش/افزایش می‌یابد:
- نوع دستگاه (برای مثال، مدلهای مغناطیسی به طور میانگین از مدلهای شیمیایی گران‌تر هستند)
- اتوماتیک یا نیمه‌اتوماتیک بودن سختی گیر
- جنس بدنه (آف‌آرپی یا گالوانیزه)
- ضخامت بدنه
- میزان تحمل فشار و سایر عوامل خارجی
- جنس رزین رسوب گیر در مدلهای شیمیایی
قصد نصب دستگاه رسوب گیر پکیج را دارید؟
امیدواریم حالا دقیق‌تر بدانید که سختی گیر پکیج چیست، چه فوایدی برای دستگاه‌تان دارد و استفاده نکردن از آن چه مشکلاتی ایجاد می‌کند. چنانچه قصد نصب این دستگاه را دارید و مایل‌اید از یک متخصص برای اینکار کمک بگیرید، ما آماده هستیم تا شما را به برترین تعمیرکارهای شهرتان وصل کنیم.
در «خدمت از ما» می‌توانید رایگان از متخصصان قیمت بگیرید، مدارک و سوابق‌شان را بررسی کنید، میزان رضایت مشتریان قبلی‌شان را ببینید، و نهایتا بهترین فرد را برای سرویس مدنظرتان استخدام کنید.
متخصص هر کاری را پیدا کنید
