انواع ماشین تراش و تراشکاری
انواع ماشین تراش اغلب برای تراشکاری و شکل دادن به قطعات فلزی و چوبی طراحی شده اند. دستگاه های تراشکاری بسته به هدف و کاربرد، در شکلها و اندازههای مختلف ساخته میشوند و انواع متفاوتی دارند. اما همه آنها با یک مکانیسم تقریبا مشابه کار میکنند؛ برای تراش و شکل دادن قطعات نیاز است که نیرو برای حرکت چرخشی محور اصلی تولید شود.
انواع ماشین تراشکاری برای ایجاد احجام دوار مثل استوانه و مخروط و همین طور برای تراشکاری انواع قطعه و پیچ و مهره، مناسب هستند. برای پوشش دادن همه نوع عملیات مرتبط با تراشکاری، انواع دستگاه های تراشکاری در 6 مدل اصلی تولید شده اند. در این مطلب به معرفی این مدلها پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
کاربرد ماشین تراش
همانطور که از اسم ماشین تراش پیدا است، وظیفه اصلی آن تراشکاری، فرم دادن، تغییر اندازه و پرداخت قطعات مختلف است. جنس این قطعات معمولا از فلز و چوب است. با کمک تنظیم سرعت و قدرت رنده در ماشین تراشکاری، میتوان به قطعات شکل و فرم داد. این اشکال معمولا در قالب حجمهای دوار مثل استوانه و مخروط است.
لازم به ذکر است که کاربرد ماشین تراش صرفا به چیزی که بیان شد خلاصه نمیشود. با سوار کردن قطعات اکسترنال و یدکی بر روی دستگاه تراشکاری، میتوان دامنه فعالیت آن را گسترش داد و به آپشنهای آن اضافه کرد. برای مثال تعبیه یک نوع مته خاص به ماشین تراش، قابلیت سوراخکاری قطعات فلزی را نیز به این دستگاه اضافه خواهد کرد.
معرفی انواع ماشین تراشکاری
همان گونه که ذکر شد، انواع دستگاه تراشکاری بر حسب کاربرد به شش نوع اصلی تقسیم میشوند. در این بخش هر کدام از این شش نوع را به تفکیک مورد بررسی قرار خواهیم داد. مدلهایی که بررسی میکنیم از قرار زیر اند:
- ماشین تراش ابزار سازی
- ماشین تراشکاری معمولی
- دستگاه تراشکاری مرغک دار
- ماشین تراش پیشانیتراشی
- ماشین تراش با قطر کارگیر بالا
- ماشین تراش عمودی
ماشین تراش ابزارسازی
همانطور که از نام این مدل پیدا است، وظیفه ماشین تراش ابزارسازی، تراش دادن انواع قطعات، ابزار، پیچ و مهره، شابلون و ... برای واحدهای تولیدی مختلف و کارخانهجات است. به همین منظور دستگاه تراشکاری ابزار سازی باید از دقت بالایی برخوردار باشد. این ماشین باید دارای سرعتهای مختلف و ترمز دقیق برای قطع و وصل و کنترل سرعت باشد.
دقت بالا از ملزومات ماشین تراش ابزارسازی است. زیرا باید بتواند انواع قطعات در ابعاد مختلف (حتی ریزترین آنها) را به درستی و دقت تراش دهد تا مشکلی برای واحدهای تولیدی به وجود نیاید. ماشین تراشکاری ابزارسازی در دو نوع رومیزی و پایه دار در بازار موجود است.
ماشین تراشکاری معمولی
ماشین تراشکاری معمولی برای نوع خاص و منحصر بفردی از تراشکاری طراحی نشده؛ بلکه برای دامنه وسیع از فعالیتهای پیرامون تراش قطعات، ساخته شده است. از این رو، این دستگاهها در ابعاد بزرگ و سنگین و دارای رنج سرعتی گسترده ساخته شده اند تا بتوانند تراشکاری هر نوع قطعه ای را به درستی انجام دهند. این ماشین از دوام و استحکام بالاتری نسبت به سایر انواع برخوردار است.
دستگاه تراشکاری مرغک دار
دستگاه تراشکاری مرغک دار در اندازههای کوچک و به دو صورت پایه دار یا رومیزی ساخته میشوند. به دلیل اندازه و حجم کوچک، این ماشین تراش برای برش قطعات کوچک و نه چندان پیچیده استفاده میشوند. همچنین برای آموزش تراشکاری نیز از ماشین تراش مرغک دار استفاده میشود. این مدل از انواع دستگاه تراشکاری به دلیل کوچک و ساده بودن، قیمت مناسبتری نسبت به سایر انواع دارد.
ماشین تراش پیشانیتراشی
برای تراش قطعاتی که قطر زیاد و طول کمی دارند از ماشین تراش پیشانیتراش استفاده میشود. به همین دلیل، این نام برای آنها انتخاب شده است. این نوع از انواع دستگاه های تراشکاری در ساخت چرخهای لوکوموتیو و چرخهای لنگر به کار میروند.
ماشین تراش با قطر کارگیر بالا
این نوع ماشین تراش، برای تراش قطعاتی با قطر بالا و همچنین ارتفاع زیاد، به کار میروند. طول محور اصلی این ماشین بسیار زیاد است تا بتواند قطعات با ارتفاع بالا را تراش دهد. دور حرکت این دستگاه تراش، زیاد بالا نیست؛ در واقع برای تراش دادن قطعات بزرگ اساسا نیازی به طراحی ماشین با دور بالا نیست. در عوض استحکام و قدرت آنها زیاد است و با هر حرکت حجم براده بیشتری را از سطح قطعه برمیدارد.
ماشین تراش عمودی
ماشین تراشکاری عمودی برای تراش دادن قطعان بزرگ و سنگین مناسب است و همان طور که از نامش پیدا است به صورت عمودی قرار میگیرند و محور اصلی و قلم گیر آن نیز در این راستا حرکت دارد. برای سوراخکاری قطعات فلزی نیز از ماشین تراش عمودی استفاده میشود. به دلیل سنگین بودن این دستگاه، معمولا در سرعتهای بالا طراحی نمیشود.
عوامل موثر در انتخاب سرعت ماشین تراش
همان طور که متوجه شدید، انواع ماشین تراشکاری با سرعتهای متفاوتی کار میکنند. عوامل مختلفی در تعیین سرعت دستگاه تراشکاری نقش دارد. در این بخش به معرفی این عوامل میپردازیم.
- جنس قطعه: هرچه جنس قطعه کار سختتر باشد، براده برداری مشکلتر است و باید سرعت کمتری را انتخاب کرد.
- جنس ابزار: هرچه جنس ابزار برش سختتر باشد، به معنی قدرت حفظ تعادل بیشتر است و میتوان دستگاه را برای سرعتهای بالا تنظیم کرد.
- سطح مقطع: هرچه سطح مقطع قطعه برش، بیشتر باشد نیاز است که سرعت پایینتری را برای دستگاه تنظیم کنیم.
- دوام ابزار: برای این که بتوان دستگاه را در سرعت بالا تنظیم کرد، باید مطمئن باشیم که دوام ابزار بالا است. دوام ابزار به معنی مدت زمانی است که با رنده تیز شده قبل از کند شدن مجدد، میتوان کار کرد.
به طور کلی، برش قطعات ریزتر با پیچیدگی بالاتر که نیازمند دقت زیاد هستند، باید دستگاه تراشی را انتخاب کرد که قابلیت تنظیم روی سرعتهای بالاتر را داشته باشد.
سخن پایانی و جمع بندی
این متن به بیان مطالبی پیرامون انواع ماشین تراش اختصاص یافته است. در مورد کارکرد ماشین تراشکاری و موارد استفاده آن سخن گفتیم. همچنین به معرفی شش مدل اصلی از انواع دستگاه تراشکاری پرداختیم و تفاوت آنها را با یکدیگر بیان کردیم؛ ضمنا به کاربرد هرکدام از آنها به صورت مجزا اشاره شد. درمورد عوامل موثر بر تنظیم سرعت ماشین تراش نیز نکاتی ذکر کردیم.