نحوه تعویض سنسور اکسیژن خودرو
برای پی بردن به اهمیت تعویض سنسور اکسیژن در خوردو، باید با نقش این قطعه آشنا باشیم. سنسور اکسیژن، قطعه کوچکی است که به صورت معمول در ابتدای مسیر لوله اگزوز قرار میگیرد و نقش آن کنترل نسبت میزان سوخت و اکسیژن در حد استاندارد است.
خرابی این سنسور علاوه بر ایجاد احتراق ناقص و افزایش میزان آلایندگی، به موتور خودرو نیز فشار اضافی تحمیل میکند، مصرف سوخت آن را افزایش میدهد و قدرت ماشین را برای عبور از سربالاییها میکاهد. از این رو تعویض سنسور اکسیژن در زمان درست، اهمیت بسیاری دارد. در ادامه این مطلب به نکات پیرامون تعویض این سنسور خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
سنسور اکسیژن چیست و چگونه عمل میکند؟
همان گونه که ذکر شد، سنسور اکسیژن عموما در ابتدای مسیر لوله اگزوز خودرو تعبیه میشود و وظیفه دارد به صورت لحظه به لحظه میزان سوخت در نسبت با میزان هوا و اکسیژن در موتور را کنترل کند و این اطلاعات را به کامپیوتر خودرو (ECU) منتقل کند. استاندارد بودن این نسبت به معنی انجام درست سوخترسانی و عملکرد صحیح موتور است.
در غیر این صورت، میزان نبودن نسبت سوخت و اکسیژن موجب احتراق نامناسب و بالا رفتن مصرف سوخت خواهد شد. البته که این تنها مشکلی نیست که در صورت خرابی سنسور اکسیژن برای خودرو به وجود میآید؛ بلکه مشکلاتی که در مقدمه ذکر شد، مثل افزایش آلایندگی دود خروجی از اگزوز، آسیب به موتور و کاهش توان خودرو نیز به وجود خواهند آمد.
نشانههای خرابی سنسور اکسیژن
سنسور اکسیژن به طور متوسط باید به ازای هر 150هزار کیلومتر کارکرد خودرو تعویض گردد. اما اگر دچار خرابی پیش از موعد شود، نیاز است که این تعویض زودتر انجام گیرد. پس لازم است با علائم نشانه های خرابی این قطعه الکترونیکی آشنا باشیم تا تعویض سنسور اکسیژن را به موقع انجام دهیم. علائم خرابی سنسور به شرح زیر است:
- روشن شدن چراغ چک موتور
- افزایش توجیهناپذیر مصرف سوخت
- انتشار بوی نامعمول از اگزوز (بوی خام سوزی بنزین)
- غلیظ شدن دود خروجی از اگزوز (افزایش میزان آلایندگی)
- بالا بودن دور موتور بیش از 1000 در حالت توقف روی سطح بدون شیب
- کم شدن توان ماشین در هنگام عبور از سربالاییها
- مشکل شتاب گیری خودرو در هنگام فشردن پدال گاز
- ایجاد صداهای ناهنجار و غیر طبیعی توسط موتور
توجه داشته باشید که تنها علت بروز مشکلاتی که ذکر شد، لزوما خرابی سنسور اکسیژن نیست. بلکه موارد فوق شما را در عیب یابی این مشکل یاری خواهد کرد و نشان دهنده این است که خودروی شما به چکآپ توسط مکانیک ماهر نیاز دارد.
دلایل آسیب به سنسور اکسیژن
به جز استهلاک قطعه، ما به ازای هر 150هزار کیلومتر کارکرد تقریبی خودرو که عمر معمول یک سنسور اکسیژن است، دلایل دیگری نیز وجود دارد که موجب آسیب رسیدن به سنسور پیش از موعد خواهد شد. این دلایل از قبیل زیر هستند:
- استفاده از سوخت بیکیفیت: بنزین با کیفیت نامناسب، فشار بیش از حد به موتور و سنسور وارد میکند و عملکرد آن را با اخلال مواجه خواهد کرد.
- ضربه خوردن به سنسور: آسیب فیزیکی ناشی از تصادفات ممکن است لزوم تعویض سنسور اکسیژن را در پی داشته باشد.
- ناسالم بودن شمع خودرو: خرابی شمع خودرو باعث احتراق نادرست در موتور میشود و به سنسور اکسیژن آسیب میرساند.
مراحل تعویض سنسور اکسیژن خودرو
البته که مانند هرکار تخصصی دیگر، تعویض سنسور اکسیژن نیز بهتر است توسط متخصص آن انجام شود. اما اگر بخواهید به صورت شخصی نیز اقدام به این امر کنید، در این بخش برای شما راهنمای مرحله به مرحله تعویض سنسور اکسیژن را جمع آوری کردهایم تا بتوانید از آن استفاده کنید. پس این پارت را با دقت مطالعه بفرمایید.
مرحله اول: ایمنی و اطمینان از خاموش بودن خودرو
پیش از اقدام به تعویض سنسور اکسیژن، ماشین را خاموش کنید و سوییچ آن را کامل ببندید. این کار به جهت قطع کردن برق خودرو است تا مراحل بعدی را در ایمنی کامل انجام دهید.
مرحله دوم: پیدا کردن سنسور اکسیژن
برای پیدا کردن سنسور اکسیژن اتوموبیل، بهتر است منیفولد اگزوز را بررسی کنید و دنبال قطعه ای مشابه شمع خودرو باشید که اتصالات الکتریکی مختلف به آن وصل است. در بعضی خودروها تعداد سنسور اکسیژن دو و در بعضی تعداد آن یک است. باید در این خصوص اطمینان پیدا کنید تا در صورت دو سنسوره بودن، هر دوی آنها را جدا کنید.
مرحله سوم: قطع کردن اتصالات الکتریکی
این اتصالات توسط سوکت متصل شدهاند و یا پیچی هستند. از یک پیچ گوشتی مناسب استفاده کنید تا اتصالات پیچی را جدا کنید. اطمینان حاصل کنید که همه سیمها و اتصالات به طور کامل جدا شدهاند.
مرحله چهارم: تطبیق سنسور اکسیژن جدید
پس از باز کردن سنسور قدیمی، بررسی کنید که سنسور جدید دارای سوکت اتصال هست یا خیر. در صورتی که سنسور جدید فقط با سیم ارائه شده بود، سوکت را از سنسور قبلی جدا کنید؛ انتهای سیمها را لخت کنید و سوکت را به سنسور جدید متصل کنید. در آخر اتصالات را با چسب برق بپوشانید.
مرحله پنجم: متصل کردن سنسور جدید
حالا همه چیز آماده است تا اتصالات سنسور جدید را مطابق توضیحات دفترچه راهنما در جایگاه درست هر سیم، متصل کنید. اتصالات الکترونیکی را برقرار کنید و با استفاده از آچار تخت سوکتها را در سر جای خود محکم کنید.
مرحله آخر: استفاده از دیاگ
پس از اتمام مراحل قبلی، سوییچ را باز کنید ولی خودرو را روشن نکنید. با استفاده از دستگاه دیاگ، کد سنسور اکسیژن قبلی را از روی کامپیوتر خودرو پاک کنید. این کار را توسط اسکنر عیب یاب نیز میتوانید انجام دهید. حالا همه چیز آماده است و میتوانید خودروی خود را روشن کنید.
سخن آخر
تعویض سنسور اکسیژن خودرو، پس از استهلاک و یا آسیبهای دیگر، امری لازم و ضروری است. البته انجام آن توسط یک مکانیک، بیشتر توصیه میشود. اما اگر بخواهید تعویض سنسور اکسیژن را به صورت شخصی انجام دهید نیز امکان آن فراهم است. در این مطلب به آموزش مرحله به مرحله تعویض سنسور اکسیژن خودرو پرداختهایم و به صورت جانبی دیگر نکات مفید پیرامون معرفی این قطعه را نیز بیان کردهایم.