رنگ کاری چوب با شاپان و معرفی انواع رنگ های شاپان
قطعا واژه رنگ شاپان به گوشتان خورده است؛ یا با آن آشنایی دارید و یا اگر آشنایی ندارید به دنبال این هستید که بدانید شاپان چیست؟ عموم مردم فکر می کنند که شاپان نوعی رنگ است، اما این با افکار عمومی متفاوت است. شاپان کاری چوب از فعالیت‌های رایج با قیمت نسبتا مناسب در صنایع چوبی می باشد.
در ادامه این محتوا می خواهیم شما را با رنگ شاپون یا شاپان آشنا کنیم و در مورد کاربردها، زمان مناسب استفاده از آن و نحوه رنگ كردن چوب با شاپان بیشتر توضیح دهیم.
شاپان چیست و چه استفاده ای دارد؟
برخلاف باور اکثر افراد، شاپان رنگ نیست بلکه یک نوع پوشش و آستر محافظتی است و به‌عنوان رنگ آستر و پایه چوب استفاده می‌شود؛ معادل واژه شاپان به انگلیسی، همان رنگ روغنی است. شاپان در واقع نوعی قیر تصویه شده است که در رنگ های مشکی، قهوه ای و ماهگونی در بازار موجود است.
این رنگ به دلیل ماهیتی که دارد نمی تواند به عنوان لایه اصلی و تنها استفاده شود و لازم است بعد از رنگ کردن چوب با شاپان، توسط رنگ جلا، وارنیش و... تثبیت شود.
کاربرد شاپان برای چوب چیست؟
اصلی ترین کاربرد رنگ شاپان، رنگ کردن چوب است و همانطور که گفتیم بیشتر به عنوان رنگ آستر یا پایه چوب استفاده می‌شود. یکی از پرکاربردترین چوب‌هایی که این فعالیت در آن تاثیر محسوسی دارد، چوب جنس روسی است، که در آن رنگ نخودی چوب روسی به قهوه ای تیره یا فندقی تغییر می‌یابد.
این فعالیت بیشتر برای تغییر رنگ چوب به قهوه‌ای و رنگهای نزدیک به آن مورد استفاده قرار می‌‌گیرد، از این رو مورد توجه طراحان چوب و استادکارهای صنایع چوبی قرار گرفته است. نمونه ای از استفاده از شاپان کاری در مرمت لوازم چوبی و سفالی، همچنین رنگ بندی شاپان کاری در تصاویر زیر قابل مشاهده است.
تغییر رنگ و چهره چوب و زیبایی بخشی به چوب از ویژگی‌های رنگ کردن چوب با شاپان است. امروزه به دلیل استفاده رایج از چوب در نمای ساختمان‌ها و قفسه‌های تزیینی و گلدان‌های مزین به چوب و حتی نرده کشی‌های اطراف ساختمان‌ها، استفاده از شاپان برای محافظت و آسترکشی کاربرد زیادی دارد، به همین دلیل در پتینه کاری، سفال، سرامیک و... استفاده می‌شود.
کاربرد شاپان کاری در زیبایی بخشی به لوازم قدیمی و به روز نمودن وسایلی که روکش‌های قدیمی یا رنگ پریده دارند، بسیار جذاب و تاثیرگذار است. یکی دیگر ازکاربردهای پر طرفدار شاپان کاری شاپان کاری در سفال است. تصویر بالا یک نمونه از کاربردهای شاپان کاری را نشان می‌دهد.
انواع آستری برای شاپان کاری چوب؟
به طور کلی دو نوع آستر برای رنگ کاری چوب با شاپون استفاده می‌شود. یکی آسترهای پودری هستند و دیگری آسترهای روغنی هستند که با یکدیگر تفاوت هایی دارند، مثل:
- آستر پودری: آستری های پودری حلال در آب هستند و به زمان بیشتری برای خشک شدن و اجرای مراحل بعدی رنگ کاری چوب نیاز دارند.
- آستر روغنی: حلال آستری‌های روغنی، موادی مثل بنزین است و از نظر راحتی اجرای کار و همچنین قیمت، نسبت به مدل پودری مناسب‌تر است.
با توجه به موارد گفته شده در بالا، حلال های روغنی برای شاپان کاری در بین متخصصین طرفدار بیشتری دارد.
مزیت اصلی رنگ کاری چوب با شاپان؟
مناسب بودن قیمت اجرای شاپان، از مهمترین و اصلی‌ترین مزایای آن است. حال اگر این مزیت مهم، با کیفیت و زیبایی آمیخته باشد، مطمئنا جایگزین خوبی برای صنایع مشابه است. شاپان کاری چوب قیمت ارزان و سهولت اجرا را در کنار هم دارد. بنابراین می‌تواند جایگزین بسیاری از صنایع هم تراز باشد.
معایب استفاده مداوم از شاپان چیست؟
شاپان کاری روی چوب نیز مانند فعالیت‌های دیگر علاوه بر فواید، زیان‌ها و نواقصی نیز دارد. اما معایب استفاده مداوم از شاپان چیست؟
شاپان یک ماده نفتی است و برای حل شدن آن از مشتقات نفتی مثل بنزین استفاده می‌کنند، این یعنی شاپان کاری ارتباط مستقیم با مواد نفتی دارد. با توجه به اینکه حرکت زمین به سمت استفاده از محصولات سبز، طبیعی و فاقد مواد شیمیایی است، استفاده از این محصول به مرور زمان منسوخ می‌شود.
رنگ بندی های شاپان
به طور کلی رنگهای شاپان در بازار شامل دو رنگ اصلی قهوه ای و مشکی می‌باشد که این روزها، رنگ ماهگونی هم پیدا می‌شود. که می‌توانید با کم و زیاد کردن میزان بنزین و همچنین اضافه کردن رنگهای روغنی، رنگ های جدیدتری از جمله شاپان فندقی، رنگ گردویی، عسلی فندقی، ونگه و... بدست آورید.
به طور مثال برای روشن شدن رنگ قهوه ای شاپان، بهتر است از میزان کمتری بنزین به آن اضافه کنید تا رنگ قهوه ای ملایم تری داشته باشید و یا برعکس. درادامه ساخت چند رنگ شاپان را با هم بررسی می‌کنیم.
ساخت رنگ فندوقی چوب با شاپان
همانطور که گفتیم، یکی دیگر از مزایای شاپان این است که شما با اضافه کردن رنگهای روغنی، می توانید به تم و رنگ های جدید برسید. مثلا برای ساخت رنگ فندقی چوب، کافی است مقداری رنگ قرمز یا ضد رنگ به شاپان قهوه ای اضافه کنید.
فرمول رنگ ونگه برای شاپان چیست؟
اگر چند قزره رنگ روغنی مشکی را به شاپان فهوه ای اضافه کنید، به راحتی می‌توانید رنگ چوب را به سمت رنگ ونگه یا قهوهی تیره ببرید.
استفاده از جوهر در شاپان
شما می‌توانید از ترکیب شاپان مشکی و کمی رنگ جوهر برای به دست آوردن یک ترکیب رنگ قهوه ای با طیف طلایی و زیتونی استفاده کنید. نکته مهم در استفاده از شاپان این است که به ازای یک لیتر شاپان باید به اندازه یک سر بطری جوهر استفاده کنید.
روش های رنگ کردن چوب با شاپان چیست؟
سه روش اصلی برای رنگ کردن چوب با شاپان وجوددارد که به شرح زیر است و در ادامه، مراحل اجرای هر کدام را بیان می کنیم.
- رنگ کاری چوب با پارچه
- شاپان کاری چوب با قلم مو
- استفاده از پیستوله برای اجرای شاپان
شاپان کاری چوب با پارچه
متداول‌ترین و در دسترس‌ترین روش اجرای شاپان کاری چوب استفاده از پارچه است. بهترین نوع پارچه در این روش پارچه تنظیف است؛ اما جالب‌ترین پیشنهاد ما به شما استفاده از پارچه لباس‌های مردانه (زیر پیراهنی) است. درست متوجه شدید همین پارچه‌هایی که گاهی برای تمیز کردن شیشه یا سطوح دیگر استفاده می‌کنید، می تواند ابزار کار شما باشد. برای رنگ کاری چوب، مراحل زیر را به ترتیب اتجام دهید:
- صاف و سیقل کردن چوب و سپس تمیز کردن سطح از گرد و غبار.
- اگر می‌خواهید رنگ شاپان روشن شود، ابتدا مقداری بنزین به سطح چوب بزنید.
- بعد از آن یک پارچه را به شاپان آغشته کنید و روی سطح چوب بکشید.
- در حین شاپان کاری، با یک پارچه خشک و تمیز دیگر روی سطح چوب بکشید تا شاپان های اضافی تمیز شوند ( از آنجایی که شاپان زود خشک می‌شود، این کار را باید همزمان با شاپان کاری چوب انجام دهید.)
رنگ کاری چوب با استفاده از قلم مو
شاپان کاری چوب تنها به استفاده از پارچه محدود نیست. روش دیگری وجود دارد استفاده از قلم مو است. در این روش چون امکان برخورد دست شما با مواد و مصالح کار مثل قیر و بنزین کاهش می‌یابد، از نظر بهداشتی توصیه می‌شود. بنابراین متناسب با شرایط خود می‌توانید این روش را انتخاب نمایید.
ایرادی که در اینجا مشاهده می‌شود، به جای ماندن رد قلم مو بر روی چوب است، که به مرور باعث تیرگی یا تفاوت رنگ قسمت‌های مختلف سطوح چوبی می‌شود.
شاپان کاری چوب با استفاده از پیستوله
شاپان کاری چوب با پیستوله از سمت علاقه‌مندان به حوزه رنگ بسیار حمایت شده و بسیاری از دوستدارن و فعالان حوزه رنگ را جذب این روش شاپان کاری چوب نموده است. ما به شما می گوییم که امکان استفاده از پیستوله در شاپان کاری چوب وجود دارد اما بهترین و مناسب ترین گزینه برای انجام این کار نیست.
برای رنگ کردن چوب با شاپان، شما باید حتما پیستوله را به صورت سکنواخت و مساوی روی سطح چوب حرکت دهید تا میزان رنگ و تیرگی و روشمی آن، در تمامی بخش ها به یک میزان و هماهنگ باشد.
(بیشتر بدانید: نحوه ساخت کتابخانه)
نحوه حل کردن و بهترین حلال شاپان چیست؟
برخی از افراد معتقد هستند که تینر روغنی برای حل کردن شاپان مناسب است، و برخی دیگر از نفت یا گازوئیل استفاده می‌نمایند. ما بنزین را به عنوان بهترین حلال شاپان به شما معرفی می‌کنیم، زیرا بنزیم به دلیل خشک شدن شریع و بافتی که دارد کیفیت شاپان و رنگ را به خوبی حفظ می‌کند.
برای استفاده از شاپان لازم است که آن را در حلال حل کنید. باید یک کیلو شاپان را با سک لیتر بنزین در ظرفی بزرگ مخلوط کنید تا رنگ آن به سمت قهوه ای شدن برود و تا زمانی که به رنگ دلخواهتان برسید آن را هم بزنید تا کاملا مخلوط شود.
شاپان کاری سفال
استفاده از شاپان در سفال نیز طرفدارن زیادی دارد. ظروف سفالی از گذشته مورد توجه و علاقه افراد و سلیقه‌های مختلف بوده است. اما گاهی طرح یکنواخت ظروف سفالی منجر به کاهش خریداری این لوازم است. شاپان کاری سفال این امکان را به طراحان رنگ و سفالکاران می‌دهد، که با تلفیق این دو هنر، اثری زیبا و ظریف و متناسب با بازار ارائه دهند.
آمادگی سطوح سفال برای نشستن رنگهای مختلف بر سطح و دیواره اش، با شاپان کاری سفال امکان پذیر می‌گردد. استفاده از رنگهای مختلف و حتی نشاندن طرح‌های زیبا و ظریف بر روی سفال، هم بر روی سفال‌های تازه و هم ترمیم ظروف سفالی قدیمی از مواردی است که با شاپان کاری سفال سهولت می‌یابد.
بعد از شاپان چی بزنیم؟
شاپان به تنهایی برای رنگ کاری چوب کافی نیست، زیرا فقط مانند یک آستر برای افزایش کیفیت کار و کمک کردن به شما در جهت پیش بردن شطح به رنگ دلخواه کمک می‌کند. لازم است بعد از رنگ کردن چوب با شاپان، از سیلر، کیلر یا روغن جلا برای زیباتر و با کیفیت تر شدن کار استفاده کنید.
قیمت شاپان مقرون به صرفه است؟
آیا این حرفه و صنعت که فعالیت هنری زیبا و تغییرات قابل مشاهده‌ای را روی چوب و سفال و ... ایجاد نموده است به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است؟ پاسخ ما به سوال شما مثبت است. قیمت شاپان به نسبت فعالیت‌های انجام شده و تغییرات مثبت صورت گرفته مناسب است، و ابزارهای کار آن به نسبت فعالیت‌های دیگر ارزان‌تر و در دسترس‌تر است. انجام این کار توسط رنگ کار چوب نیز هزینه دستمزد را به آن اضافه می کند.
جایگزین شاپان کاری چوب چیست؟
امروزه صنعت کار با چوب و رنگ آمیزی چوب (شاپان کاری چوب) درصدد پیشرفت به سمت گیاهی شدن است، تا جایگزینی بدون عوارض شیمیایی و سمی برای شاپان کاری روی چوب در نظر بگیرد. اصلی‌ترین قدمی که در این راستا می توان برداشت جایگزین کردن صمغ درخت به جای سیلر در شاپان کاری چوب است.
در این محتوا به طور کامل توضیح دادیم که شاپان چیست، چه مزایا و معایبی دارد، ماربرد آن در صنعت به چه صورت است و روش های مختلف رنگ کردن چوب با شاپان را شرح دادیم.
اگر با خواندن این محتوا، باز هم برای اجرای شاپان کاری چوب به یک متخصص نیاز دارید می‌توانید از خدمات "تعمیرات نجاری در منزل" خدمت از ما کمک بگیرید.
متخصص هر کاری را پیدا کنید
