شیر بای پس پکیج چیست؟ نصب و تعویض سوپاپ بای پس ایران رادیاتور و بوتان

پکیج‌های دیواری مجموعه‌ای از قطعات مهم با وظایف حیاتی هستند، و «شیر بای پس» یا «کنارگذر خودکار» یکی از آنهاست. به طور خلاصه، این قطعه از کم‌آبیِ پکیج و سوختن پمپ آن (در اثر فشار بالا) جلوگیری می‌گوید.

با مجله آموزشی «خدمت از ما» همراه باشید تا دقیق‌تر ببینیم که شیر بای پس پکیج چیست، کجا قرار دارد، نشانه‌های خرابی‌اش چیست و چطور باید آن را تعویض کرد.

شیر بای پس پکیج چیست؟ چه عملکردی دارد؟

می‌دانیم که رسوب گرفتنِ پکیج به مرور زمان یک اتفاق طبیعی‌ست. مسیر گردش آب، لوله‌ها و دیگر اجزای داخلیِ رادیاتور، از جمله بخش‌هایی هستند که رسوب در آنها تجمع می‌کند و باعث گرفتگی می‌شود.

علاوه بر انسداد، کاهش فشار آب در لوله‌های رادیاتور هم باعث می‌شود که آب گرم به درستی در مسیر لوله‌ها حرکت نکند. و وقتی میزان آبی که در رادیاتورها جریان دارد کم باشد، احتمال آسیب دیدنِ پمپ پکیج به شدت بالا می‌رود. شیر بای پس پکیج همین مشکل را حل می‌کند.

عملکرد شیر بای پس پکیج

در پکیج‌ها‌، پیش از اینکه آب گرم به سمت رادیاتورها حرکت کند، شیر بای پس با یک لوله انشعابی آب به سمت ورودی پمپ هدایت می‌کند. این شیر مثل خیابانی یک‌طرفه است که آب را از مسیر رفت به برگشت هدایت می‌کند، اما اجازه عبور آب گرم از مسیر برگشت به رفت را نمی‌دهد.

پس وقتی مسیر رفت آب گرمایشی گرفته باشد یا افت فشار اتفاق بیفتد، آب گرم از مسیر لوله انشعابی موجود در بای پس حرکت می‌کند و وارد پمپ می‌شود. این قطعه می‌تواند در عرض یک‌ساعت حدود 350 لیتر آب را از خود عبور دهد. به این ترتیب، گردش آب در سیستم اصلا مختل نمی‌شود.

باتوجه به تاثیر متقابل بای پس و پمپ پکیج، پیشنهاد می‌کنیم برای اطمینان از صحت کارکرد پمپ، مقاله تست پمپ پکیج را مطالعه نمایید.

اجزای تشکیل‌دهنده شیر بای پس چیست؟

در سیستم این قطعه یک شیر یک‌طرفه وجود دارد که در مسیر لوله کشی سیستم حرارتی قرار می‌گیرد. در واقع این شیر روی لوله انشعابی که به پمپ متصل می‌شود، قرار می‌گیرد. شیر یک‌طرفه معمولا اتوماتیک است و در عملکرد بهینه، بازده و رسوب‌زدایی پکیج نقش مهمی به عهده دارد.

این شیر یک‌طرفه متناسب با قدرت پمپ پکیج انتخاب می‌شود. در واقع شیر یک‌طرفه‌ی شیر بای پس با تغییر قدرت پمپ تغییر می‌کند؛ چون متناسب نبودن پمپ و شیر یک‌طرفه باعث بروز مشکل و اختلال در عملکرد بهینه پکیج می‌شود.

برای مثال قدرت بالای پمپ نسبت به توان بای پس، باعث عبور آب از مسیر بای پس شده و به سمت رادیاتور حرکت نمی‌کند.

در کنارِ این شیر، یک فنر هم در ساختار شیر بای پس وجود دارد. این بخش به عملکرد درستِ بای پس کمک می‌کند و جلوی افت فشار آب در پکیج را می‌گیرد. این فنر به مرور زمان به خاطر رسوب در دریچه آب فرسوده می‌شود، و می‌تواند تامین گرمای محیط را با مشکل مواجه کند.

محل قرارگیری بای پس در پکیج

این قطعه بین پکیج و رادیاتور، و در واقع در مسیر سیستم حرارتی نصب شده است. به طور دقیق‌تر، محل قرارگیری بای پس در پکیج بین مسیر رفت و برگشت مدار گرمایشی و زیر پمپ است. بای پس پلاستیکی یا فلزی با یک فنر است، و بیشتر سمت چپ بلوک پکیج نصب می‌شود.

توجه: دقت داشته باشید که معمولا برای دیدن بای پس باید اتصالات را جدا کنید. اما اگر تخصص کافی را در این زمینه ندارید، اصلا انجام اینکار را توصیه نمی‌کنیم!

چرا بای پس بین مسیر رفت و برگشت مدار گرمایشی قرار گرفته است؟

این قطعه باید اینجا باشد تا بتواند جریان حداقلی آب عبوری از پکیج را ثابت نگه دارد، و فشار آبِ در حال چرخش را هنگام بسته بودن شیرآلات محدود کند. بای پس همچنین میزان جریان آب را بر اساس فشار آن در چرخه گرمایشی کنترل می‌کند.

به این ترتیب وقتی مسیر گرمایشی پکیج دچار گرفتگی می‌شود، بای پس یک مدار فرعی و اضطراری را باز می‌کند تا پمپ به مشکل نخورد. عملکرد مدار بای پس به صورت مکانیکی‌ست، که در نتیجه‌ی اختلاف فشارِ بین دو سوپاپ فعال می‌شود. این قطعه تقریبا مانند پرشر هوا پکیج کارکردی در جهت امنیت بیشتر دارد.

محل نصب و قرارگیری بای پس در پکیج ایران رادیاتور

محل قرارگیری این قطعه را به کمک توضیحات قبل به راحتی می‌توانید پیدا کنید. اما همچنین خوب است بدانید که بای پس پکیج در برخی مدل‌ها در بلوک رفت رادیاتور، و در برخی دیگر در بلوک برگشتِ آن قرار دارد.

برای مثال محل قرارگیری بای پس در پکیج ایران رادیاتور مدل M، داخل مغزی شیر سه‌طرفه است.

شیر بای پس پکیج بوتان کجاست؟

در مدل‌های مختلف این برند هم محل قرارگیری این قطعه گاه متغیر است. برای نمونه، شیر بای پس پکیج بوتان مدل کالدا ونزیا بای به صورت یک شلنگ بین مدار رفت و برگشت قرار دارد.

علائم خرابی بای پس پکیج

یکی از مهمترین علائم خرابی بای پس پکیج این است که دستگاه نمی‌تواند آب را گرم کند، یا اینکه آب به اندازه کافی گرم نمی‌شود (با وجود روشن بودن پکیج).بنابراین مهم‌ترین علت گرم نشدن آب پکیج را باید در خرابی بای پس پکیج جستجو کرد. نشانه‌های دیگری هم وجود دارند، برای نمونه:

• دستگاه آب گرم مورد نیاز تامین می‌کند، اما گرمایش مطلوب را ندارد این مشکل وقتی رخ می‌دهد که سوپاپ بای پس پکیج (تک‌مبدل) باز مانده باشد.
• دمای آب گرم پایین است، اما دمای مدار گرمایش مطلوب است. معمولا این ایراد معمولا به خاطر خراب شدن سوپاپ بای پس پکیج (دومبدل) پیش می‌آید.
• پکیج گرمایش کار می‌کند، اما رادیاتور‌ها گرم نمی‌شود. فرسودگیِ فنر بای پس در اثر رسوبات باعث این موضوع می‌‍شود. دقت داشته باشید که این موقعیت منجر به افزایش مصرف گاز پکیج می‌شود.
• علت بالا رفتن فشار پکیج نیز می‌تواند به دلیل عملکرد نامطلوب بای پس باشد.

دلایل خرابی شیر بای پس پکیج

علائم خرابی را گفتیم، حالا می‌خواهیم ببینیم دلایل خرابی شیر بای پس پکیج چیست. طبق مواردی که بالاتر گفتیم، خرابیِ فنر این قطعه در اثر رسوب گرفتگی یکی از مهمترین دلایل خرابیِ آن است.

برای رفع این مشکل، سرویس منظم توصیه می‌شود تا رسوبات دریچه آب پاک شوند. استفاده از فیلتر رسوب‌گیر در این قسمت هم تاثیر به سزایی دارد. در بای پس‌های پلاستیکی، دفرمه شدن قطعه به مرور زمان هم می‌تواند منجر به خرابیِ آن شود.

وجود هوا در سیستم پکیج نیز سبب خرابی این قطعه می‌شود که با هواگیری پکیج در زمان صحیح می‌توان از وارد آمدن آسیب به آن جلوگیری کرد.

اموزش تعویض سوپاپ بای پس پکیج

مراحل کلیِ تعویض سوپاپ بای پس پکیج ایران رادیاتور (و دیگر برندها) چنین مراحلی دارد:

1. ابتدا آب موجود در مدار گرمایشیِ دستگاه را به طور کامل تخلیه کنید.
2. سپس چندراهه در پکیج را باز، و بای پس را خارج کنید.
3. شیر بای پس را به دقت بررسی کنید، و مطمئن شوید که قطعه حتما باید تعویض شود و تعمیر کارساز نیست (روش تعمیر را در ادامه توضیح داده‌ایم).
4. اگر تعویض سوپاپ بای پس پکیج ضروری‌ست، آن را با قطعه جدید جایگزین کنید.
5. هنگام تعویض، حتما اورینگ شیر جدید را با گریس سیلیکون آغشته کنید تا عملکرد آن بی‌نقص باشد.

تعمیر سوپاپ بای پس

برای تعمیر سوپاپ، ابتدا باید آن را از روی بلوک باز کنید. آن را خوب بررسی کنید. اگر رسوب دارد، آن را داخل اسید بگذارید. پس از جرم‎زدایی، اورینگ‌های آن را عوض کنید، روغن‌کاری‌اش کنید، و نهایتا آن را در جای خود ببندید.

برای اینکه مطمئن شوید ایراد قطعه برطرف شده است، آب گرم را باز کنید و دست‌تان را روی لوله رفت قرار دهید. حال تنها باید ببینید که آیا دما مجددا بالا می‌رود یا خیر.

جالب است بدانید تعویض سوپاپ بای پس در کنار هواگیری پکیج، از جمله‌ راهکارهای رفع علت صدای پکیج در حالت زمستانه به شمار می‌رود.

تعویض بای پس پکیج بوتان

برای تعویض بای پس پکیج بوتان کافی است همان مراحلی که بالا ذکر کردیم را طی کنید. همانطور که گفتیم ابتدا آبی که در مدار پکیج است را تخلیه کرده و سپس با باز کردن چند راهه آب، بای پس را خارج کنید. پس از بررسی در صورتی که قابل تعمیر نیست، اقدام به تعویض کنید. در آخر به خاطر داشته باشید که اورینگ های بای پس جدید را به گریس آغشته کنید تا سبب کارایی بهتر و عمر بیشتر این قطعه شود.

تفاوتی ندارد کدام یکی از از مدل‌های پکیج بوتان از جمله اپتیما، پرلا یا اپتیما را دارید، برای همه آن‌ها نحوه تعویض بای پس به همین سادگی امکان پذیر است.

 نکات نحوه تعویض بای پس پکیج

• نکته یک: اگر تخصص کافی در این زمینه را ندارید، اصلا توصیه نمی‌کنیم شخصا برای تعویض سوپاپ بای پس پکیج ایران رادیاتور یا دیگر برندها اقدام کنید!
• نکته دو: پیش از آنکه برای خارج کردن این قطعه اقدام کنید، برند و مدل پکیج‌تان را بازبینی کنید. همچنین با مطالعه دفترچه راهنمای محصول مطمئن شوید که ساختار داخلیِ آن و محل قرارگیری بای پس در پکیج برایتان یادآوری می‌شود.
• نکته سه: پیش از تعویض شیر بای پس، مطمئن شوید که مدار رادیاتورها رسوب ندارد. اگر مدار گرمایشی پکیج رسوب داشته باشد، شیر بای پس مدت کوتاهی پس از تعویض دوباره معیوب خواهد شد.
• نکته چهار: هنگام تعویض این قطعه، خوب است شیر یک‌طرفه را هم (که قطعه‌ای متفاوت است، و در مسیر آب گرم بسته می‌شود) بررسی، و در صورت لزوم تعویض‌اش کنید.

به کمک متخصص احتیاج دارید؟

امیدواریم حالا دقیق‌تر نقش و کارکرد شیر بای پس پکیج در دستگاه‌تان را بشناسید. اگر علائم خرابیِ این قطعه را می‌بینید و به آن مشکوک هستید، می‌توانید به کمک این راهنما آن را تعمیر یا تعویض کنید.

اگر هم احساس می‌کنید به کمک متخصص احتیاج دارید، می‌توانید از طریق «خدمت از ما» با بهترین متخصص‌های تعمیر پکیج در مشهد، شیراز، کرمان، تبریز و ده‌ها شهر دیگر ارتباط بگیرید.

همچنین، می‌توانید رایگان از آنها تعرفه تعمیرات پکیج را بگیرید، مدارک و سوابق‌شان را بررسی کنید، میزان رضایت مشتریان قبلی‌شان را ببینید، و نهایتا بهترین تعمیرکار پکیج در تهران، اصفهان، مشهد و سایر شهرهای ایران برای سرویس و یا تعمیر پکیج‌تان استخدام کنید.