شیر اطمینان پکیج دیواری

شیر اطمینان پکیج در همه مدل‌های دیواری و زمینی وجود دارد. این قطعه میزان فشارِ مدار گرمایش (مدار اولیه) را در حد کمتر از 3 بار حفظ می‌کند. به همین خاطر به شیر اطمینان، شیر 3 بار هم گفته می‌شود.

با ما همراه باشید تا ضمن بررسی کامل عملکرد شیر اطمینان پکیج، دلایل و علائم خرابی، روش تعمیر و تعویض آن را بررسی کنیم. همچنین، ببینیم که در صورت نشت آب از شیر اطمینان باید چکار کنیم.

عملکرد شیر اطمینان پکیج

گفتیم که این قطعه فشارِ مدار گرمایش را پایین‌تر از 3 بار نگه می‎دارد. اجازه دهید کمی مفصل‌تر توضیح دهیم.

وقتی دما یا مقدار آب در پکیج افزایش پیدا می‌کند، فشار دستگاه هم بالا می‌رود. وقتی این اتفاق می‌افتد (فشار داخلی از 2.5 بار بیشتر شود)، شیر اطمینان پکیج با کمک فنر و دیافراگم لاستیکی‌اش به طور خودکار باز می‌شود تا با تخلیه آب، فشار داخلیِ پکیج را به کمتر از 3 بار برساند. اینجاست که فلسفه‌ی نام دیگرِ این قطعه نیز (شیر تخلیه پکیج) مشخص می‌شود.

البته این قطعه فقط مخصوص پکیج‌ها نیست و در همه‌ی سیستم‌هایی که مدار بسته حرارتی دارند، دیده می‌شود. تغییراتِ دمایی که در این سیستم‌ها اتفاق می‌افتد، عامل ایجاد تغییر فشار است که می‌تواند فوق‌العاده خطرناک باشد. به همین خاطر، قطعه‌ی مشابهی لازم است تا عملکرد شیر اطمینان پکیج را در آنها شبیه‌سازی کند.

به این ترتیب، وظیفه شیر تخلیه پکیج چیست؟

با توجه به عملکرد آن، متوجه می‌شویم که وظیفه شیر اطمینان جلوگیری یا خنثی کردن فشار بیش از حد در سیستم پکیج است. اگر این قطعه در مقابل بالا رفتن فشار پکیج هیچ واکنشی از خود نشان ندهد، دستگاه به شدت آسیب خواهد دید.

ترکیدن لوله‌ها اولین اتفاقی‌ست که در این صورت می‌افتد که ضمن خسارت مالی، خسارت‌های جانی هم می‌تواند داشته باشد. حتی خود پکیج هم ممکن است بترکد! چون ساختار داخلیِ این دستگاه‌ها به هیج عنوان نمی‌تواند فشار بیشتر از 3.5 بار را تحمل کند.

لوله‌کشی شیر اطمینان پکیج هم باید بی‌نقص باشد تا آب از این شیر نشت نکند و آب به درستی هدایت شود. وگرنه ممکن است آب داغ به وسایل اطراف و صورت ساکنان پاشده شود. سرویس و اقدام به موقع برای تعمیر پکیج تاچی، بوتان، ایران رادیاتور و ... بهترین راه برای جلوگیری از چنین اتفاق‌های ناگوار است.

انواع شیر اطمینان پکیج

انواع شیر اطمینان پکیج را می‌توان بر اساس نوع حساسیتی که از خود نشان می‌دهند، در دو گروه قرار داد:

• شیرهای حساس به فشار؛ که تنها به تغییرات فشار حساس هستند و طبق آن عمل می‌کنند.
• شیرهای حساس به دما و فشار؛ که هم به تغییرات هردوی اینها حساس‌اند و طبق آنها باز و بسته می‌شوند.

ساختار و جنس شیر اطمینان

شیرهای اطمینان قدیمی از جنس آلیاژ برنج و از نوع رزوه‌ای بودند (منظور از رزوه، شیارهای مارپیچی بیرون پیچ یا داخل مهره است)؛ اما مدل‌های جدید پلاستیکی و بدون روزه یا فیتینگی (Fitting) هستند.

شیر اطمینان پکیج سه بخش دارد: دیسک، نازل و فنر؛ و ظاهر یک لوله‌ی سه‌راهی را به ذهن متبادر می‌کند. با این تفاوت که قطر قسمت تخلیه از قسمت ورودی بیشتر است.

وقتی فشار داخلیِ پکیج از حد مجاز بیشتر می‌شود، نازل داخل شیر تخلیه آن را دریافت می‌کند. در نتیجه‌ی آن فنر شیر اطمینان باز می‌شود و دیسک را بالا می‌برد، تا نهایتا شیر باز و آب از مدار گرمایش تخلیه شود. همین فرآیند است که فشار پکیج را به زیر 3 بار می‌رساند.

شیر اطمینان پکیج کجاست؟

این قطعه زیر اتصالات پکیج قرار دارد. در بیشتر پکیج‌ها اعم از ایران رادیاتور و بوتان، شیر اطمینان در بلوک بازگشت و در قسمت میانی شیلنگ برگشت شوفاژ و شیلنگ آب سرد است. در سایر دستگاه‌ها هم در بلوک رفت و دقیقا زیر پکیج دیواری قرار دارد.

دلایل خرابی شیر اطمینان پکیج

مهمترین چیزی که می‌تواند منجر به خرابی شیر اطمینان پکیج شود، مواجه شدن آن با فشار بالاست. هرچند عوامل دیگری هم می‌تواند آن را دچار ایراد کند، از جمله:

• باز ماندن شیر پرکن
• خرابی منبع انبساط
• شوک‌های گرمایی و فیزیکی به قطعه
• فرسودگی

بیشتر بخوانید: علت گرم نشدن آب پکیج و علت صدا دادن پکیج چیست؟

علائم خرابی شیر اطمینان پکیج

با توجه به عملکرد حیاتیِ این قطعه (و خطراتی که در صورت خرابیِ آن وجود دارد)، باید علائم خرابی شیر اطمینان پکیج را بشناسید و احتمال وجود مشکل را به سرعت تشخیص دهید. به ویژه آنکه خرابیِ این قطعه به صورت کد خطا (ارور) هم روی دستگاه نمایش داده نمی‌شود.

وقتی عقربه‌ی فشار پکیج یا نمایشگر آن در مدل‌های بالاتر، فشاری بیشتر از 2 بار (محدوده قرمز رنگ فشارسنج) را نشان دهد و پکیج همچنان در حال کار کردن باشد، یعنی شیر اطمینان خراب شده است. در این شرایط دیگر علائم خرابی شیر اطمینان پکیج خود را نشان می‌دهند، از جمله نشت آب از همین شیر.

در این صورت، باید هرچه سریع‌تر برای تعمیر پکیج و تعویض شیر تخلیه اقدام کرد. اینکار را حتما به موقع انجام دهید، چون آب دادن این شیر دیر یا زود منجر به خرابی دستگاه می‌شود. چطور؟

وقتی جایی از پکیج (به عنوان یک سیستم بسته) نشتی داشته باشد، برای جبران باید شیر پرکن را باز کرد تا آب به دستگاه برسد. املاح این آب طی گردش در پکیج و تماس با شعله ته‌نشین می‌شود و مشکلاتی دیگری را ایجاد می‌کند. پس هرگاه علائم خرابی شیر اطمینان پکیج را شناسایی کردید، آن را سریعا تعویض کنید.

در صورت نشت آب از شیر اطمینان چکار کنیم؟

پیش از هرکار، یکبار ولوم پلاستیکی شیر اطمینان را بچرخانید. وقتی اینکار را انجام می‌دهید، مقداری آب خارج می‌شود. همچنین اگر بین دیافراگم شیر اطمینان رسوباتی گیر کرده باشد که باعث نشتی شده باشد، خارج می‌شود.

این اتفاق معمولا باعث قطع شدن نشتی می‌شود. اما اگر این اتفاق نیفتاد، سریعا برای تعویض و تعمیر شیر اطمینان پکیج اقدام کنید.

بیشتر بخوانید: پرشر هوا پکیج چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟

تعمیر شیر اطمینان پکیج

همان‌طور که گفتیم، این قطعه معمولا تعویض می‌شود. اما بسته به خرابی، ممکن است بتوان آن را تعمیر کرد. به این دو سناریو توجه کنید:

• وقتی شیر اطمینان به خاطر کارکرد در طولانی‌مدت خراب شود، فنر داخل آن خاصیت خود را از دست داده است. اینجا برای تعمیر شیر اطمینان پکیج میتوان مغزی آن را تعویض کرد که از تعویض کل قطعه بسیار ارزان‌تر تمام می‌شود. هرچند تعویض بیشتر توصیه می‌شود.
• وقتی نشتی مداوم وجود دارد، مشکل از شیر اطمینان و احتمالا به خاطر تجمع رسوب بین دیافراگم و آن است. در این حالت باید شیر اطمینان را باز کنید، در دیسکلر قرار دهید و سپس آن را بشویید. حالا دوباره آن را در جای خود ببندید.

اگر علت نشتی از بین رفتن دیافراگم باشد، تعویض قطعه ایده بهتری است. هممچنین، دقت داشته باشید که برای تعمیر شیر اطمینان پکیج به هرشکل ابتدا باید دستگاه را آماده کنید که در ادامه مراحل آن را می‌بینید.

نحوه تعویض شیر اطمینان پکیج

از این راهنما می‌توانید برای برای تعویض شیر اطمینان پکیج برندهای مختلف استفاده کنید. اما چون محل نصب قطعه‌های مختلف در هربرند می‌تواند با دیگری متفاوت باشد، خوب است پیش از شروع دفترچه راهنما را مطالعه کنید.

برای تعویض این قطعه مراحل زیر را دنبال کنید.

1. ابتدا پکیج را خاموش کنید.
2. شیر پرکن پکیج را ببندید تا آبگیری متوقف شود و فشار در پکیج کاهش یابد. چون آنطور که گفتیم، آبگیریِ بیش از حد منجر به افزایش فشار می‌شود.
3. چندساعت صبر کنید که تا آب داخل پکیج و خود دستگاه سرد شود.
4. آب داخل پکیج را کاملا تخلیه کنید. برای اینکار می‌توانید از یکی از رادیاتورها استفاده کنید. شیر ورودی آب پکیج را ببندید و شیر پرکن را باز کنید. حالا پایین‌ترین شیر آب گرم از سطح پکیج را باز کنید تا تمام آب خارج شود و فشار پکیج به 0 بار برسد.
5. حالا باید شیر اطمینان پکیج را از دستگاه خارج کنید. اگر شیر اورینگی است، قسمت خارجی‌اش را به سمت قسمت بیرون بکشید و شیر جدید را به جای آن ببندید. اگر شیر دنده‌ای است، آن را کامل بچرخانید و باز کنید. به نحوه بسته شدن قطعه خوب دقت کنید، شاید در مراحل بعد به کارتان بیاید.
6. شیر اطمینان جدید را به کمک آچار شلاقی جایگزین کنید. اگر شیر اطمینان لوله تخلیه دارد، باید لوله تخلیه شیر اطمینان قبلی را هم باز کنید، و لوله تخلیه جدید را با آچار مناسب ببندید.
7. با استفاده از نوار لوله دو رزوه پایینی شیر اطمینان جدید را خوب بپوشایند، و بعد شیر اطمینان را ببندید.
8. پس از تعویض شیر اطمینان پکیج، شیر پرکن را باز کنید تا آب مدار سیستم پکیج را پر کند. صبر کنید تا عقربه فشارسنج روی عدد 0.5 – 1.5 قرار بگیرد و بعد سریعا شیر پرکن را ببندید. چون دستگاه نباید بیش از حد از آب پر شود.
9. در آخر برای تنظیم مجدد پکیج، همه رادیاتورها را هواگیری کنید. همچنین شیر اطمینان را چک کنید تا مطمئن شوید نشتی وجود نداشته باشد.

در پایان

امیدواریم حالا تسلط بهتری روی عملکرد شیر اطمینان پکیج، علائم خرابی آن و نحوه تعویض‌اش داشته باشید. این قطعه بسیار حساس است، و کوچکترین اشتباه هنگام تعویض آن می‌تواند حادثه‌آفرین باشد.

چنانچه به خرابیِ این قطعه مشکوک هستید، می‌توانید از طریق «خدمت از ما» با بهترین تعمیرکارهای پکیج در شهرتان ارتباط بگیرید. همچنین، می‌توانید رایگان از آنها قیمت بگیرید و سوابق و رضایت مشتریان قبلی‌شان را به طور کامل بررسی کنید.

این متخصصان ضمن عیب‌یابی دستگاه و رفع آن، می‌توانند با سرویس دوره‌ایِ آن (شامل تست پمپ پکیج و سایر قطعات) از عملکرد صحیح سیستم اطمینان حاصل کنند.