جوشکاری چیست؟ بررسی انواع روشهای جوشکاری
جوشكاری یکی از شاخههای علم متالوژی است که به عنوان یک صنعت پایه و قدیمی، نقشی مهم و اساسی در صنایع دیگر و پیشرفت آنها داشته است. در این محتوا ابتدا بررسی میکنیم که جوشکاری چیست و سپس به انواع جوشکاری و روشهای آن میپردازیم.
فهرست عناوین
جوشکاری چیست؟
جوشکاری فرآیندی است که در آن دو یا چند قطعهی فلزی یا غیرفلزی با استفاده از حرارت، فشار یا ترکیبی از هر دو به یکدیگر متصل میشوند. این اتصال معمولا آنقدر قوی است که خواص مکانیکی قطعه نهایی بسیار نزدیک به خواص قطعات اولیه باشد.
جوشکاری در صنایع مختلفی از جمله ساخت و ساز، خودروسازی، هوافضا و کشتیسازی کاربرد گستردهای دارد.
انواع جوشکاری
همانطور که اشاره شد جوشکاری بوسیله گرم کردن در دمای بالا اتفاق می افتد، گرم و ذوب کردن مواد بوسیله روش های گوناگونی انجام میشود که کاربرد هر روش، تجهیزات لازم و روش ایجاد گرما در انتخاب نوع روش تعیین کننده هستند.
برای اینکه بدانید کدام یک از روشهای جوشکاری مناسب کار شماست باید انواع جوشکاری را بشناسید و با مزایا و معایب هر کدام آشنا شوید. فرآیند جوشکاری انواع مختلفی دارد که به صورت کلی دارای دو نوع است، یکی به صورت ذوبی و دیگری به صورت جامد. به تصویر زیر توجه کنید:
جوشکاری ذوبی و انواع آن (fusion welding)
روش جوشکاری ذوبی یا به اختصار FW به این صورت است که لبه های اتصال دو قطعه را به کمک یک منبع حرارتی مثل لیزر، شعله، قوس الکتریکی به نقطه ذوب می رسانند و پس از اتصال دو بخش با رخ دادن انجماد در آن نقطه، اتصال دائمی بین دو قطعه صورت می گیرد.
با توجه به نیاز و شرایط، ممکن است از یک ماده به عنوان پرکننده نقطه اتصال (Filler) استفاده شود. ماده پرکننده همراه با فلز پایه ذوب میشود و پس از سرد شدن روی سطح جوش قرار میگیرد.
1. قوس الکتریکی (AW)
در جوشکاری با قوس الکتریکی (Arc Welding) که یکی از روش های ذوبی است، از انرژی الکتریکی (قوس الکتریکی) برای تامین حرارت لازم برای حوضچه مذاب استفاده میشود، در این روش از یک منبع تغذیه جوشکاری (welding power supply) برای ایجاد قوس بین الکترود و ماده پایه و ذوب کردن فلزات در محل اتصال استفاده میشود.
برخی از مهمترین مزایا و معایب جوش قوس الکتریکی را در جدول زیر ببینید:
مزایای جوشکاری قوس الکتریکی |
معایب جوشکاری قوس الکتریکی |
مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار |
برای اتصال قطعات نازک کاربرد ندارد |
هیچ خط و خشی در محل جوش وجود ندارد |
|
امکان انجام قوس الکتریکی در هر شرایطی، حتی در شرایط آب و هوایی سرد هم وجود دارد |
حتما باید توسط افراد ماهر انجام شود |
در برابر فرسایش مقاوم است |
|
تجهیزات بسیار ساده ای داشته که جابجایی راحتی دارند |
قطعات آلومینیوم و تیتانیوم با این روش به هم متصل نمی شوند |
برای جوشکاری فولادهای ساختمانی هم قابل استفاده است |
بسیار زمانبر بوده و توقف زیادی برای تعویض الکترود در آن انجام میشود |
دود حاصل از این نوع جوشکاری بسیار اندک است |
قوسها انواع مختلفی دارند که بر همین اساس جوشکاری قوس الکتریکی به انواع مختلفی تقسیم شده است که در زیر به توضیح آنها میپردازیم:
قوسی با الکترود روکشدار (SMAW)
پر استفاده ترین انواع جوشکاری در ایران و خیلی از کشورهای دیگر اجرای این فرآیند با الکترود دستی روکش دار (Shielded Metal Arc Welding) است. برخی به آن جوش برق، جوش قوس الکتریکی SMAW یا جوشکاری الکترود دستی هم می گویند.
در واقع الکترود مورد استفاده در آن از نوع روکش دار است که به الکترود شاخه ای، قدی یا قلمی معروف است و اندازه آن معمولا 19 الی 49 سانتی متر است. روکش الکترود نقش محافظت از حوضچه مذاب ایجاد شده را بر عهده دارد.
از SMAW در دکل های مخابرات، تاسیسات نفتی، کشتی سازی و به طور کلی در انواع جوشکاری فلزات سنگین و ضخیم استفاده میشود. انعطاف بالا و حمل و نقل راحت در این روش باعث محبوبیت آن نسبت به دیگر روش ها شده است.
قوسی زیرپودری (SAW)
در روش جوشکاری زیرپودری (Submerged Arc Welding) اتصال توسط قوسی که بین قطعه و سیم جوش است انجام میشود. قوس الکتریکی در این روش تحت محافظت یک نوع توده پودری یا flux ایجاد میشود.
در SAW، الکترودها روکش ندارند و به طور مداوم از میان لوله و توده پودری عبور می کند تا به حوضچه جوش برسند. در حین جوشکاری بخشی از توده پودری ذوب میشود و روی جوش به شکل سرباره باقی می ماند که پس از سرد شدن از روی جوش جدا خواهد شد. از این روش بیشتر برای خط جوشهای طولانی در لوله ها و ساخت مخازن استفاده میشود.
قوسی تو پودری (FCAW)
جوشکاری قوس الکتریکی با سیم توپودری مصرفی (Flux Cored Arc Welding) یا توپودری یکی از انواع جوشکاری مدرن است که در آن قوس الکتریکی بین قطعه و سیم جوش تو خالی که حاوی پودر است، ایجاد میشود.
تفاوت جوش قوسی تو پودری با روش قبل این است که الکترودهای مصرفی حاوی پودر هستند و دیگر نیاز به تعویض الکترود نیست؛ اما این روش نیاز به تجهیزات گران و پیچیده تری دارد. این روش سریعترین روش در جوشکاری دستی به حساب می آید بنابراین برای انجام پروژه هایی که سرعت برای آنها مهم و حیاتی است مناسب است.
قوسی کربنی (CAW)
روش قوسی کربنی (carbon arc welding) یکی از قدیمی ترین روشهای جوشکاری است و امروزه زیاد کاربرد ندارد. در این نوع روش از یک الکترود کربنی برای ایجاد قوس الکتریکی بین الکترود و قطعه استفاده میشود و در صورت نیاز از سیم جوش هم برای اتصال کمک گرفته میشود.
از مهمترین مزایای جوش قوس کربنی میتوان به هزینه کم تجهیزات و عدم نیاز به مهارت بالای جوشکار اشاره کرد. در همین راستا، اگر میخواهید از هزینه جوشکاری پروژهتان مطلع شوید، پیشنهاد میکنم صفحه لیست قیمت اتحادیه جوشکاری را ببینید.
قوسی با الکترود تنگستنی با حفاظت گاز خنثی (GTAW/TIG)
جوشکاری (Gas Tungsten Arc Welding) که با نام جوشکاری تنگستن ( TIG)، و یا جوش آرگون نیز آن را می شناسند، ماند روشهای قبلی انجام میشود با این تفاوت که الکترود مورد استفاده در آن از جنس آلیاژ تنگستن است و از حوضچه مذاب با یک گاز خنثی مانند آرگون محافظت میشود؛ البته گاز هلیوم هم در کنار گاز آرگون از جمله رایجترین گازهای خنثی هستند که در این روش استفاده میشود.
البته جوشکاری تیگ، یکی از گرانترین انواع جوشکاری، آن هم به دلیل کند بودن سرعت در اجرای آن است.
قوسی با الکترود فلزی تحت پوشش گاز محافظ (GMAW / MIG – MAG)
در این روش (Gas Metal Arc Welding) از الکترود بدون پوشش استفاده میشود و برای محافظت از حوضچه مذاب و فلز جوش از یک گاز بی اثر یا فعال استفاده می کنند.
گاز محافظ بوسیله کپسول و شیلنگ انتقال به اطراف قوس هدایت میشود، اگر گاز محافظی که استفاده میشود بی اثر باشد به آن جوشکاری میگ (MIG) می گویند و اگر گازی که از آن استفاده میشود یک گاز محافظ فعال باشد به آن جوشکاری مگ (MAG) می گویند، مانند جوش co2.
جوشکاری میگ مگ بیشترین نرخ رسوب را در بین انواع روش های جوشکاری ذوبی دارد و قابلیت اتوماتیک شدن دارد، به همین علت طرفداران زیادی در صنایع مختلف پیدا کرده است.
بد نیست بدانید که جوشکاری میگ (و همچنین تیگ) از روشهای اصلی جوشکاری سرسیلندر هستند. ضمنا این دو در کنار روش SMAW، از رایجترین متدهای کار جوشکار سیار ماهر در تهران و دیگر شهرها به حساب میآیند.
قوسی پلاسما (PAW)
جوشکاری پلاسما (Plasma arc welding) شبیه به جوشکاری TIG است و قوس الکتریکی بین الکترود تنگستنی و فلزات ایجاد میشود با این تفاوت که در دستگاه های این روش، قوس الکتریکی اولیه در دهانه ورودی نازل گاز بی اثر ایجاد میشود و گازهای بی اثر موقع ورود به نازل بر اثر حرارت زیاد یونیزه می شوند و محیط پلاسمایی بوجود می آورند.
پلاسمای بوجود آمده به قوس الکتریکی بین تنگستن و قطعه ای که جوش داده میشود منتقل شده و به علت دارا بودن حرارت بالا کیفیت جوش اتصال بسیار بالا می رود و سرعت و دقت بسیار افزایش می یابد. قوس در روش پلاسما آهسته و پیوسته ایجاد میشود به همین علت از این جوشکاری در جوش دادن قطعاتی مانند سیم ها، وسایل ظریف جراحی و سوزن ها استفاده میشود.
در همین رابطه، پیشنهاد میکنیم با جوش پلاستیک و نکات مربوط به آن آشنا شوید.
2. اکسی گاز (OFW)
جوشکاری اکسی گاز (Oxy-Fuel Welding) که به جوشکاری اکسی سوخت یا با شعله نیز معروف است یکی از انواع جوشكاري قوسی است که بوسیله انرژی حرارتی ناشی از سوختن یک گاز مانند استیلن یک شعله در نوک مشعل جوشکاری ایجاد میشود که باعث ذوب و متصل شدن فلزات پایه میشود.
در جوش اکسی گاز، شیرهایی برای کنترل جریان گاز روی مشعل وجود دارد که میزان جریان گاز خروجی را کنترل میکند. گران بودن این روش در مقایسه با روشهای دیگر باعث شده است تا طرفداران کمتری در میان صنایع عادی داشته باشد.
مزایا و معایب روش اکسی گاز عبارتند از:
مزایای جوشکاری اکسی گاز |
معایب جوشکاری اکسی گاز |
گرمای ورودی قابل کنترل است |
برای پروژه های بزرگ، مقرون به صرفه نیست |
گرم و سرد شدن به آهستگی انجام میشود |
گرمای شعله نسبت به روش قوس الکتریکی کمتر است |
تجهیزات آن ارزان بوده و قابل حمل هستند |
تولید دود و گاز زیاد است |
هزینه نگهداری از تجهیزات، کمتر از روش های دیگر است |
برای جوشکاری فلزات دیرگذار و واکنش دار قابل استفاده نیست |
3. جوشکاری با پرتو لیزری (LBW)
جوش با پرتو لیزر (Laser beam welding) یکی از انواع جوشکاری مدرن و پیشرفته است که انرژی ورودی به قطعه ای که می خواهد جوش بخورد نسبت به روش های دیگر بسیار کمتر است اما جوشی عمیق تولید می کند.
در جوشکاری با پرتو لیزری از یک دستگاه لیزری استفاده میشود و با کمک لیزر که به فلز پایه اعمال میشود، گرمای لازم برای ایجاد حوضچه مذاب و جوش فراهم میشود. از معایب جوش لیزری میتوان به بالا بودن هزینه تعمیر و نگهداری دستگاه، نیاز به مهارت بالا و ایجاد ترک در برخی از فلزات اشاره نمود.
مزایا و معایب این نوع جوشکاری عبارتند از:
مزایای جوشکاری با پرتو لیزری |
معایب جوشکاری با پرتو لیزری |
جوشکاری با دقت و سرعت بالایی انجام میشود |
در ضخامت ورق محدودیت دارد |
مصرف انرژی پایین است |
بازده تبدیل انرژی پایین است |
امکان جوشکاری انواع فلزات و پلاستیک وجود دارد |
انجام این نوع جوشکاری به مهارت زیادی نیاز دارد |
4. جوشکاری با پرتوی الکترونی (EBW)
جوشکاری پرتو الکترون (Electron Beam Welding) گرانتر و پیشرفته تر از روش پرتو لیزری است و بیشترین حرارت تولید شده در میان روش ها را دارد.
در این فرآیند، پرتویی از الکترون ها با سرعت بالا به محل جوش تابانده می شوند تا اتصال بین دو قطعه اتفاق بیفتد، انرژی جنبشی الکترون ها به گرما تبدیل میشود و بعد از اینکه دو قطعه ذوب شدند به یکدیگر متصل میشوند.
مزایا و معایب جوشکاری با پرتوی الکترونی به شرح زیر است:
مزایای جوشکاری با پرتوی الکترونی |
معایب جوشکاری با پرتوی الکترونی |
این نوع جوشکاری، اتصالات تمیز، عمیق و باریکی به وجود می آورد |
در انتهای محل جوشکاری یک حفره به وجود می آید |
نیاز به جوش های چند پاس ندارد |
پرتو الکترون برای طولانی مدت پایدار نیست |
به سیم جوش نیازی ندارد |
فرایند جوشکاری به تغییرات جزیی بسیار حساس است |
امکان جوشکاری قطعات بسیار نازک با این نوع جوشکاری وجود دارد |
در این جوشکاری، باید قطعات را بدون هیچ انحرافی داخل محفظه قرار داد |
5. جوشکاری برق
در جوشکاری برق، قطعهها پس از ذوب شدن به هم متصل میشوند. در این جوشکاریِ ذوبی، فرآیند اتصال به وسیله حرارت (که به وسیله برق تامین میشود) یا فشار و گاهی هردوی آنها انجام میشود.
جوشکاری برق با استفاده از مادهای پرکننده به نام فیلر و گاهی بدون استفاده از آن انجام میشود. فیلر مادهای است که برای پر کردن فاصله بین فلزات کاربرد دارد.
استفاده از جوشکاری برق در پروژههای جوشکاری ساختمان، جوشکاری پلها، لولهها، ورقها در فضای آزاد، دکوراتیوهای فلزی، تعمیر کتری استیل سوراخ شده و ... بسیار رایج و پرکاربرد است.
مزایا و معایب جوشکاری برق به شرح زیر است:
مزایای جوشکاری برق |
معایب جوشکاری برق |
مقرون به صرفه است (به دلیل تجهیزات کم، استفاده نکردن از گاز و هدر ندادن سوخت اضافه) |
احتمال ایجاد بینظمی در فلز جوشدادهشده وجود دارد |
یک روش قابل حمل، و اجراپذیر در شرایط آبوهوایی گوناگون است |
اگر جوشکار تخصص و تجربه کافی نداشته باشد، احتمال همجوشی ناقص (و دیگر ایرادات داخلی) بالاست |
دقت بسیار خوبی دارد |
انواع جوشکاری غیرذوبی یا جامد (Solid State Welding)
در جوشکاری جامد هیچ ماده ای ذوب نمیشود و کل فرآیند جوشکاری در حالت جامد صورت می گیرد و از ماده پرکننده استفاده نمیشود. در جوشکاری جامد، فلزات با اعمال فشار یا حرارت دادن به حالت خمیری در میآیند و سپس اتصال نهایی بین آنها اتفاق می افتد.
جوشکاری جامد، در صنایعی که مواد در آنها به حرارت حساس است استفاده میشود. در ادامه با انواع روش های جوشکاری غیر ذوبی یا جامد آشنا خواهیم شد:
1. مقاومتی (RW)
جوشکاری مقاومتی (Resistance Welding) را، هم در دسته ذوبی و هم غیر ذوبی طبقه بندی میکنند؛ دلیل آن هم این است که در روش های مقاومتی اتصال دو قطعه بر اثر حرارت ناشی از فشار مکانیکی و اعمال جریان الکتریکی به صورت هم زمان اتفاق می افتد.
مزایا و معایب جوشکاری مقاومتی عبارتند از:
مزایای جوشکاری مقاومتی |
معایب جوشکاری مقاومتی |
سرعت انجام بسیار بالاست |
هزینه خرید تجهیزات بالاست |
انجام آن نیاز به مهارت بالایی ندارد |
فقط امکان جوش به روش روی هم وجود دارد |
امکان جوش کردن فلزات غیرهمجنس وجود دارد |
حتما باید سطح قطعات کار، کاملا تمیز باشد |
تاب برداشتن قطعات به ندرت اتفاق می افتد |
برای جوش کردن قطعاتی با ضخامت کمتر از 6 میلیمتر قابل استفاده است |
در این نوع فرآیند از سیم جوش استفاده نخواهد شد به همین علت سرعت بالایی دارد، در کل چهار نوع جوشکاری مقاومتی داریم که در ادامه به توضیح آنها پرداخته ایم.
مقاومتی نقطه ای (RSW)
جوشکاری مقاومتی نقطه ای (Resistance Spot Welding) به صورت دستی و یا به کمک رباتها یا ماشین مخصوص جوش نقطه ای انجام میشود. برای تیراژهای پایین، جوشکاری دستی استفاده میشود و برای تیراژهای بالا از ماشین های مخصوص جوش نقطه ای یا ربات ها استفاده میشود.
جوش نقطه ای (spot) اصلی ترین روش برای اتصال ورق ها است، در روش نقطه ای برای ایجاد جوش از گرما و فشار استفاده میشود و حرارت بوسیله مقاومت الکتریکی ورق ها و تماسشان در نقطه اتصال بوجود می آید و بعد از اینکه به حالت خمیری رسید فشار روی الکترود ها اعمال میشود.
مقاومتی درز جوش (RSEW/Seam welding)
روش درزی مقاومتی (Resistance Seam Welding) فرآیندی شبیه به جوش نقطه ای دارد با این تفاوت که در این فرآیند الکترودها به صورت غلطک هایی هستند که حرکت می کنند. در واقع گرمای تولید شده جوش نقطه ای ایجاد نمی کند بلکه یک جوش رگه ای و پی در پی تولید می کند، جوشکاری درزی طول عمر بسیار بالایی دارد و درز جوش در آن بسیار مقاوم است.
مقاومتی زائده ای (RPW)
جوشکاری زائده ای (Resistance Projection Welding) یا پروجکشن یکی از انواع روش های جوشکاری مقاومتی است که شکل قطعه ای که قرار است جوشکاری شود دارای یک زائده است. کاربرد این زائده برای برقراری جریان و تمرکز حرارت در فرآیند کار است که منجر به خمیری شدن این زائده و اتصال قطعات میشود. از معایب روش PRW می توان به عدم استفاده از آن برای مس و برنج و زمانبر بودن آن اشاره کرد.
مقاومتی سرباره ای (ESW)
جوشکاری سربار الکتریکی (Electroslag Welding) که به آن الکترواسلگ هم می گویند یکی از انواع روش های مقاومتی است که فرآیند جوشکاری از سطوح پایین تر شروع میشود و تا سطوح بالا ادامه می یابد.
در ابتدا سرباره به دلیل مواجهه با قوس الکتریکی موقت ذوب میشود و سپس سرباره ذوب شده نقش مقاومت الکتریکی را بازی می کند، سپس با عبور جریان الکتریکی از خود، حرارت لازم برای مذاب شدن الکترود مورد استفاده و قطعات مورد اتصال را به وجود میآورد.
2. اصطکاکی (FRW)
جوشکاری اصطکاکی (Friction welding) یکی از مهمترین انواع جوشكاري جامد است که در آن به واسطه اصطکاک بین قطعات حرارت تولید میشود، حرارت تولید شده سطوح تماس بین دو قطعه را به حالت خمیری در می آورد و با اعمال فشار قطعات به یکدیگر جوش میخورند.
بیشترین کاربرد این روش در اتصال فلزات غیر هم جنس است. مزایا و معایب جوشکاری اصطکاکی عبارتند از:
مزایای جوشکاری اصطکاکی |
معایب جوشکاری اصطکاکی |
سرعت انجام جوشکاری بسیار بالاست |
امکان انجام آن به صورت سیار وجود ندارد |
به انرژی کمتری نیاز دارد |
وسایل و تجهیزات این نوع جوشکاری، بسیار گران قیمت هستند |
به سیم جوش و سایر فلزات پرکننده نیازی نیست |
امکان استفاده از آن برای ساخت و اتصال سازه وجود ندارد |
بعد از انجام جوشکاری به تمیزکاری نیازی نیست |
برای قطعات با قطر بالا مناسب نیست |
3. انفجاری (EXW)
جوشکاری انفجاری (Explosive Welding) کم کاربردترین نوع در بین انواع جوشکاری جامد است، در این فرآیند بوسیله یک انفجار کنترل شده، نیروی فشار لازم جهت اتصال دو یا چند فلز تامین میشود. این نوع روش در اتصال فلزات غیر همجنس و زیر آب کاربرد زیادی دارد.
مزایا و معایب جوش انفجاری عبارتند از:
مزایای جوشکاری انفجاری |
معایب جوشکاری انفجاری |
سرعت انجام این نوع جوشکاری بسیار بالاست |
تهیه تجهیزات به سادگی امکان پذیر نیست |
تجهیزات ارزانی دارد |
برای انجام آن به فضای زیادی نیاز است |
اتصال دو قطعه بسیار تمیز انجام میشود |
خطرات زیادی برای سلامتی به همراه دارد |
امکان اتصال فلزات غیرمشابه با هم وجود دارد |
امکان شکافتن اتصالات به وجود آمده با این نوع جوشکاری وجود ندارد |
4. فراصوتی (USW)
در جوشکاری فراصوتی (Ultrasonic welding ) که به آن التراسونیک هم میگویند، برای اتصال از ارتشاعات فراصوتی با فرکانس 20 تا 70 کیلو هرتز جهت اتصال دو قطعه استفاده می کنند، در این پروسه فرکانس های بالا باعث میشود اتم های فلزی متلاشی شوند.
مزایای جوشکاری فراصوتی |
معایب جوشکاری فراصوتی |
اتصال به دست آمده با این جوش، بسیار تمیز و دقیق است |
عمق جوش محدود است |
هزینه تهیه تجهیزات آن پایین است |
احتمال توزیع امواج صوتی وجود دارد |
مصرف انرژی کمی دارد |
ابعاد تمام قطعات باید کوچک باشد |
اتصال به دست آمده، بسیار مقاوم و مستحکم است |
انواع اتصالات
جوشکاران میتوانند با توجه به نوع پروژهای که در حال انجام هستند و خواسته و نیاز کارفرما، اتصالات جوشی را در مدلهای مختلفی انجام دهند. در اینجا انواع اتصالات در جوشکاری را به شما معرفی خواهیم کرد.
1. لب به لب (Butt Joint)
در اتصال لب به لب، دو قطعهای که قرار است به هم جوش شوند را روی یک سطح صاف در کنار هم قرار میدهند. سپس این دو قطعه، به صورت همتراز و لب به لب به هم جوش خواهند شد. با توجه به نوع قطعات کار، این روش ممکن است به شیوههای مختلفی مثل اریب، مربعی، U شکل یا V شکل انجام شود.
2. سه راهی (Tree Joint)
این نوع اتصال به صورتی انجام میشود که دو قطعه با زاویه 90 درجه به همدیگر جوش میشوند. در واقع برای انجام این نوع اتصال، دو قطعه را به شکل حرف T انگلیسی در کنار هم قرار داده و آنها را جوش میکنند. این اتصال خود دارای انواع مختلفی است که از آن جمله، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسلات
- فیله
- دوشاخه
- مذاب
3. اتصال گوشه (Corner Joint)
اتصال گوشه تا حد زیادی شبیه به روش قبلی است و دو قطعه با زاویه 90 درجه به هم متصل میشوند؛ اما تفاوت آن با روش سه راهی به این صورت است که قطعات در این روش، به صورت حرف L در کنار هم قرار میگیرند. از این نوع اتصال معمولاً برای تولید جعبههای فلزی استفاده میشود.
4. اتصال لَپ (Lap Joint)
در روش اتصال لپ، دو قطعه به گونهای درکنار هم قرار میگیرند که کمی با هم همپوشانی داشته باشند. اتصال لپ برای اصلاح محدودیتهای روش لب به لب به وجود آمده است. در روش لب به لب، امکان اتصال قطعاتی با ضخامتهای متفاوت به همدیگر وجود نداشت؛ اما در این روش میتوان چنین قطعاتی را به هم جوش کرد.
5. اتصال لبه (Edge Joint)
برای انجام این نوع جوش باید یکی از قطعات را به صورت صاف روی زمین قرار داده و قطعه دیگر را به صورت عمود و مماس، به آن جوش کرد. قطعاتی که با این روش به همدیگر جوش میشوند، بیشتر از قطعات دیگر در معرض خوردگی هستند و باید به خوبی از آنها مراقبت کرد.
تجهیزات جوشکاری
برای انجام جوشکاری از تجهیزات و ابزارهای مختلفی استفاده میشود. برخی از این ابزارها با توجه به نوع روشی که برای جوشکاری انتخاب شده، متغیر خواهند بود. اما اکثر آنها ثابت هستند و تمام جوشکاران به آنها احتیاج دارند.
ما در اینجا برخی از مهمترین تجهیزات جوشکاری را به شما معرفی میکنیم:
- دستگاه جوش: این دستگاه، اولین و مهمترین چیزی است که شما برای جوشکاری به آن نیاز دارید. دستگاه جوش گرمای کافی را برای ذوب کردن قطعات فاراهم میکند. در حال حاضر انواع مختلفی از دستگاههای جوش وجود دارند که هرکدام، برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند.
- سیلندر گاز: سیلندر گاز محافظ، وسیلهای است که از ورود اکسیژن یا بخار آب که در محیط وجود دارد به حوضچه جوش جلوگیری میکند.
- الکترودها: این تجهیزات برای روشهای جوشکاری قوسی مورد استفاده قرار میگیرند. الکترودها سیمهایی هستند که با ایجاد قوس الکتریکی، گرمای لازم برای ذوب مواد را ایجاد خواهند کرد. این سیمها به دو نوع مصرفی و غیرمصرفی تقسیم میشوند. نوع مصرفی آنها در حین جوش، ذوب خواهد شد.
- کلاه ایمنی: استفاده از این وسیله برای تمام جوشکاران الزامی است و صورت آنها را از جرقه و گرمای جوشکاری در امان نگه میدارد.
- عینک ایمنی: این وسیله هم برای محافظت از چشم جوشکاران است و اشعههای خطرناک جوشکاری را به حداقل میرساند.
- دستکش و کفش: چکمهها و دستکشهای مخصوص جوشکاری هم از دیگر وسایلی هستند که برای تامین ایمنی جوشکاران مورد استفاده قرار میگیرند.
- انبر جوش: جوشکاران میتوانند از این وسیله برای جدا کردن قطعات داغ از یکدیگر، نگه داشتن قطعات در هنگام جوشکاری و بسیاری کاربردهای دیگر استفاده کنند.
- آهنربای مخصوص جوشکاری: این نوع آهنربا از قدرت بالایی برخوردار بوده و توانایی تحمل قطعاتی با وزن 50 کیلوگرم را هم دارد. از این وسیله برای ثابت نگه داشتن قطعات در زمان جوش استفاده میشود.
- گیره مخصوص جوشکاری: این وسیله را با نام گیره C یا گیره G میشناسند و ابزاری است که برای محکم کردن قطعه روی سطح کار مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع این وسیله، از تکان خوردن قطعه در زمان کار جلوگیری میکند.
- گچ مخصوص جوشکاری: از این ابزار برای علامت زدن روی قطعات کار استفاده میشود.
سوالات متداول
جوشکاری چیست؟
جوشکاری فرآیندی است که در آن دو یا چند قطعهی فلزی یا غیرفلزی با استفاده از حرارت، فشار یا ترکیبی از هر دو به یکدیگر متصل میشوند. این اتصال معمولا آنقدر قوی است که خواص مکانیکی قطعه نهایی بسیار نزدیک به خواص قطعات اولیه باشد.
انواع روشهای جوشکاری کدامند؟
جوشکاری انواع مختلفی دارد که به صورت کلی به دو دسته ذوبی و جامد تقسیم میشود. هر کدام از این دستهها شامل متدهای مختلف جوشکاری میشوند که در این مقاله آنها را معرفی کردیم.
محکم ترین نوع جوشکاری کدام است؟
جوشکاری تیگ (TIG) به عناون قویترین و محکم ترین نوع جوشکاری در نظر گرفته میشود، چون گرمای شدیدی تولید میکند. پایین بودن سرعت سرد شدن هم منجر به استحکام کششی و شکلپذیری بالا در این روش میشود. جوشکاری میگ (MIG) هم کاندید خوبی برای این عنوان است، چون میتواند اتصالی بسیار قدرتمند بین دوقطعه ایجاد کند.
همانطور که قبلا هم گفته شد جوشکاری بر اساس معیارهای مختلفی دسته بندی میشود، در این مطلب انواع جوشکاری بر اساس منبع انرژی را دسته بندی کرده و توضیح دادیم. اگر قصد شما یادگیری است، می توانید با همین مطلب شروع کنید، اما اگر قصد انجام جوشکاری را دارید می توانید از طریق "خدمت از ما" به بهترین متخصصان جوشکار سیار کرج و دهها شهر دیگر متصل شده و از انواع خدمات جوشکار سیار بهره مند شوید.