چیلر چیست و چه کاربردی دارد؟

قطعا برای شما هم سوال است که چیلر چیست؛ در واقع چیلر (Chiller) یا سردکن یک نوع دستگاه سرمایشی است که با گرم شدن هوا، نیاز به استفاده از این سیستم سرمایشی نیز افزایش می‌یابد، کولر، اسپیلت، چیلر خانگی، هواساز و ... از انواع وسایل سرمایشی هستند که بنا به مکان مورد نظر، موارد استفاده متفاوتی دارند.

به همین منظور و برای استفاده درست از چیلر و سایر وسایل سرمایشی دیگر، تصمیم گرفتیم که در این محتوا از مجله "خدمت از ما" به شرح اینکه چیلر چیست و چه کاربردهایی دارد بپردازیم و شما را در این مطلب با انواع چیلر و کاربرد هر یک به صورت کامل آشنا کنیم.

چیلر چیست؟

چیلر یا سرد کن به نوعی دستگاه سرمایشی گفته می‌شود که وظیفه آن جذب گرمای جریان سیال (که معمولا آب است) به کمک سیکل تبرید(که بر اساس نوع چیلر می‌تواند جذبی و یا تراکمی باشد) می‌باشد؛  اين مايع می‌تواند برای خنک كردن هوا و يا دستگاه‌ها استفاده شود كه معمولا به صورت سيكل و درون يك مبدل حرارتی جريان دارد.

سپس همین جریان سیال به کمک مبدل حرارتی، آب را برای مصارف خانگی و صنعتی خنک می کند؛ در واقع چیلر گرما را از بخشی به بخش دیگر منتقل می‌کند. چیلرها بر اساس نوع تبرید به دو دسته چیلرهای تراکمی و چیلرهای جذبی تقسیم می‌شوند که در ادامه درباره هر نوع بیشتر توضیح می‌دهیم.

ساز و کار چیلر چیست؟

اساس کار چیلر خانگی هواساز و مدل‌های صنعتی بر مبنای تبخیر است. به همین دلیل، دستگاه باید گرما دریافت کرده و سپس گرما را به سرما تبدیل نماید. در چیلرها با کاهش فشار، عملیات تبخیر در دماهای پایین انجام می‌شود.

به عبارت دیگر ماده مبرد چیلرهای جذبی که معمولا آب است در داخل اواپرتور چیلر که دارای فشار خلا است، در دمای پایین تبخیر شده و در نتیجه این عمل محیط اطراف اواپراتور سرد می‌شود و در نتیجه باعث خنک شدن آب می‌شود. آب خنک شده توسط پمپ و لوله کشی به سمت دستگاه های توزیع کننده هوای سرد مثل فن کویل ها و هواسازها منتقل می‌شود.

اما به صورت کلی برای پاسخ به اینکه، کارکرد چیلر چیست باید گفت که وظیفه اصلی آن پایین آوردن دمای آب و سرد کردن آن است، که وابستگی به نوع آن دارد. در ادامه بسته به نوع چیلر عملکرد آن را نیز شرح داده‌ایم.

کاربردهای انواع چیلر کدام است؟

به طور کلی انواع چیلر از نظر کاربرد در دو دسته کلی قرار می گیرند، یکی برای تهویه مطبوع و دیگری در مصارف صنعتی است.

• تهویه مطبوع: در واقع چیلرها با کاهش دمای آب در ساختمان ها و مراکز صنعتی و انتقال آب خنک به سایر وسایل سرمایشی مثل فن کویل ها و هواسازها، فضای داخلی ساختمان ها و مراکز صنعتی را خنک و مطبوع می کنند. در واقع هوای سرد خروجی از وسایل سرمایشی با آب تولیدی از چیلر تغذیه می‌شوند.
• مصارف صنعتی: منظور از استفاده از چیلر در مصارف صنعتی این است که از آب خنک تولیدی چیلر، برای فرآیندهایی که نیاز به سرمایش دارند استفاده می‌شود به طور مثال برای خنک کاری و سرمایش مکانیزم های صنعتی و ماشین آلات خطوط تولید استفاده می‌شود. مانند فرایندهای جوشکاری، ریختگری، فلزکاری و.. 

مزایای استفاده از چیلر چیست؟

استفاده از چیلر در مقایسه با داکت اسپلیت ها و سایر وسایل سرمایشی دیگر مزایایی دارد که در ادامه به شرح آنها پرداخته ایم:

• شما می توانید از نوع چیلر خانگی در ساختمان های کوچک استفاده کنید و آن را در تراس، حیاط یا پشت‌بام نصب کنید.
• از مدل chiller ac system برای متراژهای بیش از ۱۵۰ متر می‌توانید استفاده کنید.
• می‌توان دمای مطلوب برای سرمایش و گرمایش هریک از اتاق‌ها را به صورت جداگانه تنظیم کرد.
• از مزایای چیلر خانگی این است که می‌توان در هر اتاق یک فن کویل قرار داد و آن را به چیلر مرکزی متصل کرد.
• در صورتی که فضای بزرگی دارید مثل سالن‌های ورزشی، سینماها، مراکز صنعتی، استفاده از چیلر می‌تواند انتخاب خوبی برای تامین هوای مطبوع خانه باشد.
• چیلرها و هواسازها نسبت به کولر گازی مصرف برق کمتری دارند، و پیش از خروج هوا توسط فیلترهای مختلف آن را تصفیه می‌کنند.

انواع چیلر چیست؟

همانطور که پیشتر هم گفتیم، چیلرها بر اساس سیکل کاری و روند تولید سرما، به دو دسته چیلر تراکمی و چیلر جذبی تقسیم می‌شوند. تفاوت این دو نوع چیلر در این است که چیلرهای جذبی با استفاده از انرژی حرارتی، و چیلرهای تراکمی با استفاده از انرژی الکتریکی، سرما تولید می‌کنند.

• چیلرهای تراکمی: که این نوع چیلر خود به دو دسته کلی تقسیم می‌شود؛ یکی بر اساس نوع کمپرسور و دیگری بر اساس نوع کندانسور است.
• چیلرهای جذبی: چیلرهای جذبی هم مانند چیلرهای تراکمی به دو دسته تک اثره و چیلر جذبی دو اثره  تقسیم می‌شوند.

چیلر تراکمی و روش کار آن

چیلر تراکمی نیازمند دستگاه کمپرسور است تا بتواند از برق آن تغذیه کند؛ بنابراین، این نوع چیلرها به چیلر برقی معروف‌اند. ساختمان چیلر تراکمی از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است که شامل اواپراتور، کندانسور، کمپرسور و شیر انبساط می‌باشد.

روند کار این  نوع چیلر به این صورت است که، ابتدا گاز توسط کمپرسور، متراکم و فشرده می‌گردد، پس از افزایش فشار و دما به کندانسور وارد شده و توسط آب یا هوای محیط، گرمای خود را از دست داده، خنک شده و به مایع تبدیل می‌گردد. این مایع با عبور از شیر انبساط یا لوله موئین وارد خنک‌کننده (اواپراتور) که در فشار کمتری قرار دارد می‌شود.

این کاهش فشار باعث تبخیر مایع می‌شود. در نتیجه مایع سرد کننده با گرفتن حرارت نهان تبخیر خود از محیط خنک کننده، باعث ایجاد برودت در موادی که با قسمت خنک کننده در ارتباط‌اند می‌گردد. سپس گاز ناشی از تبخیر، به کمپرسور هواساز منتقل شده و این چرخه تکرار می‌شود.

چیلر تراکمی بر اساس کمپرسور

این نوع چیلرها داری چند کمپرسور مختلف هستند که نوع آنها و کمپرسور انتخابی، با توجه به شرایط اقلیمی، نوع مایع یا مبرد مصرفی، نوع نیاز شما از چیلر و... انتخاب می‌شود. این نوع چیلر به دسته های زیر تقسیم می‌شود که تفاوت عمده آنها در نوع کمپرسور می‌باشد:

• چیلر تراکمی اسکرو
• چیلر تراکمی با سانتریفیوژ
• چیلر تراکمی رفت و برگشتی
• چیلرهای تراکمی با اسکرال Scroll

چیلر تراکمی بر اساس کندانسور

این نوع از چیلرها هم بر اساس کارکرد و کندانسور متفاوت هستند که شما باید هنگام انتخاب آنها، شرایط اقلیمی، میزان مصرف انرژی و هزینه های آن یکی از مدل های چیلر تراکمی آب خنک، تبخیری و هوا خنک را انتخاب کنید.

انواع چیلر جذبی و کاربرد آن چگونه است؟

در چیلرهای جذبی برخلاف چیلرهای تراکمی از جذب کننده (Absorber) و مولد حرارتی (ژنراتور) بجای کمپرسور استفاده می‌گردد. عمومی‌ترین خنک‌کننده در چیلر جذبی، سیستم لیتیوم برماید است. در ادامه با روش کار چیلر جذبی آشنا می‌شوید. 

در سیستم چیلر جذبی، در قسمت جذب‌کننده بخار آب توسط لیتیوم برماید غلیظ، جذب و در قسمت مولد حرارتی، آب بر اثر حرارت تبدیل به بخار می‌شود. بخار آب در کندانسور هواساز که دارای فشار 1/0 اتمسفر است به حالت مایع در می‌آید و سپس در خنک کننده که تحت فشار 01/0 اتمسفر دوباره به بخار تبدیل می‌گردد. آب برای اینکه تبخیر شود گرمای نهان خود را از محیط خنک‌کننده گرفته و باعث ایجاد برودت می‌شود. سپس بخار آب ایجادشده در خنک‌کننده به جذب‌کننده منتقل، و این چرخه دوباره تکرار می‌شود.

مزايای چيلرهای جذبی

از جمله مزایای انواع چیلر جذبی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بازگشت سرمايه اوليه
• کاسته شدن صدا و ارتعاشات
• صرفه‌جويی در هزينه خدمات برق
• صرفه‌جويی در مصرف انرژی الکتريکی
• صرفه‌جويی در هزينه تجهيزات برق اضطراری
• صرفه‌جويی در هزينه اوليه مورد نياز برای ديگ
• حذف مخاطرات زيست محيطی ناشی از مبردها
• کاستن از ميزان توليد گازهای گلخانه‌ای و آلاينده‌ها

تفاوت انواع چیلر چیست؟

حالا که با مفهوم چیلر چیست و انواع آن آشنا شدید، بهتر است که بدانید تفاوت عمده انواع چیلر چیست؟

تفاوت چیلرها، مربوط به تنوع بر اساس کمپرسور سیلندر پیستونی، اسکرال، چیلر تراکمی اسکرو و سانتریفیوژی بوده در صورتی که در چیلرهای جذبی استفاده از چرخه تبرید جذبی مرسوم است. همچنین تفاوت چیلر جذبی و تراکمی این است که، در چيلرهای جذبی از يک جاذب استفاده می شود که عموما آب يا نمک ليتيوم برومايد است برای دانستن تفاوت های بیشتر به جدول زیر رجوع کنید

محاسبه هزینه تعمیر، سرویس و نصب چیلر چگونه است؟

لازم به ذکر است که قیمت چیلر و هزینه نصب آن نسبتا بالاست. اما میزان خرابی و نیاز به تعمیر چیلر تراکمی و چیلر جذبی کمتر از سایر وسایل سرمایشی گزارش شده است. شاید برای شما هم این سوال پیش آمده که محاسبه هزینه تعمیر و سرویس و نصب چیلر به چه مواردی بستگی دارد؟ از جمله عوامل موثر بر قیمت خدمات تعمیر و نگهداری چیلر، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• طبقات ساختمان
• نوع و برند کولر چیلر چیست (قیمت چیلر)
• میزان مساحت مورد نظر برای کولر چیلر
• آب و هوا و شرایط اقلیمی محل نصب چیلر هواساز
• نیاز به سایر کارها، مثل رسوب زدایی و اسید شویی چیلر

تفاوت کولر آبی و چیلر چیست؟

شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که تفاوت کولر آبی و چیلر چیست؟ در زیر 3 تفاوت اصلی این دو را بیان کرده ایم:

1. تفاوت در نحوه سرمایش: در کولر آبی از روش تبخیری برای ایجاد سرمایش استفاده می‌شود، اما در چیلر تولید سرما از سیکل تبرید تراکمی استفاده می‌شود.
2. میزان کنترل رطوبت: به دلیل نوع سیکل سرمایشی، کولر آبی باعث افزایش رطوبت می‌شود به همین دلیل مناسب مناطق مرطوب نیست؛ در صورتی که چیلر زطوب محیط را هم کم می کند.
3. تفاوت بر اساس میزان متراژ قابل پوشش: کولرهای آب مناسب برای متراژهای کمتر از 100 متر هستند. اما از چیلرها می توان در فضاهای خیلی بزرگ استفاده کرد، زیرا یک چیلر می تواند آب سرد تولیدی را به کمک لوله کشی به بخش های مختلف ساختمان منتقل کند.

دلیل استفاده از چیلر خانگی و صنعتی چیست؟

• فضای بسیار کمتر و پیچیدگی کمتر تاسیسات را نیز به همراه دارند.
• کارایی بالای آن برای محیط‌های بزرگ مانند برج‌ها و پروژه‌های بزرگ با زیربنای بیش از 4000 متر مربع قابل ملاحظه است.
• یک دستگاه چیلر در ساختمان‌های بزرگ بسیار باصرفه‌تر از واحدهای کوچک داکت اسپلیت یا کولر گازی‌ها و سیستم‌های مشابه است.
• چیلرها دارای تابلو کنترل‌های بسیار مجهزی هستند، و کنترل کل سیستم سرمایشی یک ساختمان را به آسانی در دستان شما قرار می‌دهند.
• هواساز چیلر مطمئن‌ترین سیستم در بین سیستم‌های تهویه مطبوع است؛ همواره کارایی خود را در بدتربن شرایط حفظ می‌کند، و طول عمر بالایی نیز دارد.

سوالات متداول پیرامون چیلرها

• چیلر چیست و چه وظیفه ای برعهده دارد؟   چیلرها وسایل سرمایشی هستند که تنها یک وظیفه مهم بر عهده دارند و آن هم کاهش دمای آب و انتقال آن به بخش های مختلف جهت خنک کردن هوا و یا ماشین آلات و دستگاه های صنعتی است. 
• می توان دستگاه دیگری را جایگزین چیلر کرد؟  هیچ دستگاه دیگری که کار و وظیفه چیلر را انجام دهد نیست و نمی‌توان چیزی را جایگزین کرد، چیلرها با طرح و تنوع زیادی که دارند برای تمامی اهداف و مکان ها مناسب می‌باشند.
• آیا از چیلر می‌توان برای گرمایش استفاده کرد؟   خیر، از چیلرها فقط می‌توان برای سرمایش جهت هوای مطبوع و دستگاه های صنعتی استفاده کرد.

در این محتوا به طور کامل شرح دادیم که چیلر چیست و چه کاربرد و وظیفه ای دارد. در ادامه شما را با انواع چیلر آشنا کردیم. امیدواریم که این محتوا به شما در انتخاب مناسب ترین چیلر کمک کرده باشد.

شما می‌توانید برای تعمیر چیلر در تهران، تعمیر چیلر در کرج، اصفهان و سایر شهرهای دیگر از متخصصین "خدمت از ما" کمک بگیرید.