از کجا بفهمیم موتور کولر آبی سوخته؟

نیم سوز شدن موتور کولر ابی سوختن آن، از بدترین مشکلاتی است که می‌تواند گریبان دستگاه شما را بگیرد. بسیاری از نکات نگهداری یا تاکیدی که روی سرویس کولرهای آبی وجود دارد هم دقیقا برای حفظ سلامت، موتور (الکتروموتور) یا دینام آنهاست.

اما از کجا بفهمیم موتور کولر آبی سوخته؟ با «خدمت از ما» همراه باشید تا ضمن بررسی علائم نیم سوز شدن موتور کولر ابی، دلایل آن و کارهایی که باید در این شرایط انجام دهیم نیز بهتر آشنا شوید.

از کجا بفهمیم موتور کولر آبی سوخته؟

نیم سوز شدن به حالتی گفته می‌شود که موتور کار می‌کند، اما مقاومت اسمی آن از بین رفته و دیگر عملکرد بهینه‌ای ندارد. از بین رفتن مقاومت اسمی هم وقتی اتفاق می‌افتد که موتور یک‌بار تا مرز سوختن برود، اما نسوزد. به همین خاطر، علائم نیم سوز شدن الکتروموتور با علائم سوختن آن (که اکثرا با اصلا روشن نشدن‌اش قطعی می‌شود) هم‌پوشانی زیادی دارد.

به خاطر نقش اساسی این قطعه و ساختار نسبتا ساده‌ی این سیستم‌های تهویه مطبوع، خیلی سریع و ساده می‌توان روی علائم نیم سوز شدن موتور کولر دست گذاشت. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:

• کاهش قدرت موتور، روشن شدن یا کار کردن با دور خیلی پایین (که خود را به شکل گرم بودن باد کولر نشان می‌دهد)
• آمپر کشیدن موتور کولر آبی و در نتیجه بالا رفتن مصرف برق
• چرخیدن موتور با صدای زیاد موقع کار کردن
• کار نکردن کولر روی دور کند یا تند
• بدون آب کار کردن دستگاه
• به سرعت داغ شدن موتور
• شنیده شدن صدای هوم از موتور
• تنظیم نبودن شناور و پایین بودن بیش از حد آن
• روشن و خاموش شدن موتور (اگر موتور به همین شکل کار کند، به زودی سوختگی کامل اتفاق خواهد افتاد)
• تیره شدن سیم‌پیچ موتور و تغییر آن از رنگ مسیِ شفاف به رنگی کدر بین مسی و مشکی (در صورت سوختگی مانل، سیم‌ها تقریبا به طور کامل سیاه می‌شود)

در کنار همه اینها، نباید فراموش شود که اتفاق ساده‌ای مانند استشمام بوی سوختگی کولر آبی هم می‌تواند از علائم نیم سوز شدن دینام کولر باشد. وقتی موتور بسوزد، این بود به شدیدترین حالت خود می‌رسد.

علت نیم سوز شدن موتور کولر آبی چیست؟

مهم‌ترین نشانه های نیم سوز شدن موتور کولر ابی را مرور کردیم، حالا اجازه دهید ببینیم چه اتفاقاتی این آسیب را به دینام می‌زند:

پایان عمر مفید قطعه

گاهی اوقات هیچ دلیل مرموز یا سرسختی برای پیدا کردن وجود ندارد، و صرفا عمر مفید این قطعه به پایان رسیده است. موتور کولر هم مانند هرقطعه برقی دیگری از این موضوع مستثنی نیست.

تمام‌ شدن عمر مفید موتور نیاز شما به خدماتی مانند سیم‌پیچی موتور کولر و سایر تعمیرات را افزایش می‌دهد، و نهایتا کار به جایی می‌رسد که برای رفع مشکل باید قطعه را به کلی تعویض کرد.

تعمیرکارها توصیه می‌کنند برای رفع علت نیم سوز شدن پمپ آب کولر معطل نکنید، چرا که سایر قسمت‌های دستگاه هم ممکن است آسیب ببینند.

عدم روغن‌کاری و روان‌کاری

روغن‌کاری قطعات از مراحل ثابت سرویس این دستگاه‌هاست. پس اگر به طور منظم از یک سرویسکار کولر آبی کمک نمی‌گیرید یا خودتان اینکار را انجام نمی‌دهید، نیم سوز شدن دینام کولر نباید شما را تعجب‌زده کند.

عدم روغن‌کاری اصطکاک بین قطعات و دمای داخل کابین را بالا می‌برد، به آنها فشار زیادی وارد می‌کند و نهایتا باعث خرابی‌شان می‌شود.

تنظیم اشتباه تسمه

تنظیم اشتباه تسمه کولر هم می‌تواند علت نیم سوز شدن موتور کولر باشد. چطور؟ با مختل کردن کارکرد آن به دو شکل:

• اگر تسمه خیلی سفت باشد، موتور باید قدرت مضاعفی صرف کند تا بتواند تسمه و پروانه‌های کولر را حرکت دهد.
• و اگر تسمه خیلی شل باشد، موتور بیش از حد و کنترل نشده کار خواهد کرد.

در هر دو حالت به موتور فشار زیادی وارد می‌شود، قطعات داخلی آن داغ می‌کنند و آسیب می‌بینند، و نهایتا دینام دچار مشکل شده و عمر آن سریع‌تر تمام می‌شود. روش تنظیم تسمه کولر آبی را اینجا ببینید.

داغ بودن کابین کولر

اگر فضای داخلی کولر آبی به هردلیلی به شدت گرم باشد، ایراد پیدا کردن موتور چندان عجیب نخواهد بود.

نصب کولر در نقاط آفتابی و گرم بدون سایه‌بان، تمیز نکردن کانال کولر و عدم تعویض پوشال‌ها از جمله کارهایی است که جلوی ورود هوای مطبوع به کابین کولر را می‌گیرد، حرارت آن را به شدت بالا می‌برد و نهایتا باعث داغ شدن یا قفل شدن موتور می‌شود. با نحوه رفع گیرپاژ موتور کولر آشنا شوید.

مشکلات و اتصالات الکتریکی

قربانی اصلی اتصال‌ها برقی و سایر ایرادات الکتریکی، دینام کولر است. وجود هرگونه مشکلی در سیستم برق‌رسانی دستگاه (از خرابی کلید کولر بگیرید تا نوسانات برق، معیوب بودن برق‌کشیِ خود دستگاه و ...) به راحتی می‌تواند باعث نیم‌سوز شدن یا حتی سوختن کامل موتور شود.

بررسی سیم‌کشی دستگاه یکی دیگر از مراحل اصلی سرویس کولر آبی است، که تمام بخش‌ها در حین آن تست شده و مشکلات احتمالی به منظور خرابی جدی و افزایش عمر دستگاه برطرف می‌شوند.

علت روشن نشدن کولر آبی

مشابه احساس بوی سوختگی از دستگاه، نیم سوز شدن موتور کولر یا سوختن آن می‌تواند باعث کار نکرد کولر شود؛ اما باز هم تنها دلیل آن نیست. دیگر دلیل روشن نشدن (موتور) کولر آبی اینها هستند:

• خرابی فیوز، سیم‌کشی و اتصالات
• وجود مشکل در موتورهای دوسرعته
• خرابی واترپمپ یا همان پمپ آب

نحوه تست نیم سوز شدن موتور کولر

همان‌طور که دیدید، علائم نیم سوز شدن موتور کولر ابی یکی و دوتا نیستند. به همین خاطر، برای یکی‌یکی خط زدن احتمالات باید تست‌هایی را انجام داد:

تست خازن موتور

یکی از قطعاتی که در موتور کولر آسیب می‌بیند و عملکرد آن را مختل می‌کند، خازن آن است. یک علت کار نکردن دور تند کولر آبی این است خازن خراب شده است. وقتی هم دور تند کار نکند، فشار بیشتری به موتور وارد می‌شود، داغ می‌کند و نهایتا می‌سوزد.

به چندروش می‌توان سوختن این قطعه را تست کرد، از جمله قطع برق خازن، تست خازن با مولتی‌متر، جدا کردن خازن از مدار برق یا بررسی ولتاژ در خازن کولر ابی به کمک پیچ‌گوشتی.

تست فیوز برق موتور

این مورد (و موردهای بعد) از مراحل عیب‌یابی و تعمیر موتور کولر آبی محسوب می‌شوند که به دانش و تجربه احتیاج دارند. پس اگر در این زمینه مهارت و تخصص لازم را ندارید، برای جلوگیری از خسارات جانی و مادی با یک تعمیرکار واجد شرایط جهت شناسایی و رفع نشانه های نیم سوز شدن موتور کولر ابی ارتباط بگیرید.

برای تست نیم سوز شدن موتور کولر باید با اهم‌متر فیوز برق آن را چک کرد. دو سر اهم‌متر به دو سر فیوز وصل می‌شود، سپس:

• اگر عقربه‌های اهم‌متر تغییر نکنند، فیوز سالم است.
• اگر عقربه‌ها منحرف شوند، فیوز سوخته است.

تست اتصال کوتاه بدنه موتور

این تست هم با اهم‌متر انجام می‌شود؛ اما گاهی باید از میگر هم استفاده کرد. در استفاده از اهم‌متر، دوسر آن به بدنه موتور و سرهای خروجی آن متصل کرد. اگر عقربه‌ها منحرف شوند، در موتور کولر آبی اتصال وجود دارد.

اگر با اهم‌متر نتیجه بادقت مشخص نشود، میگر به کار می‌رود. به این شکل که پس از قرار گرفتن ولتاژ میگر روی 500 تا 1000 ولت، یک سر میگر به خروجی موتور و سر دیگر آن به بدنه وصل می‌شود. سپس دسته چرخانده شده و واکنش عقربه‌ها بررسی می‌شود؛ انحراف به سمت راست به معنی اتصال بدنه در موتور کولر آبی است.

تست اتصال کوتاه مدار موتور

همان‌طور که هنگام معرفی علائم نیم سوز شدن دینام کولر دیدیم، بالا رفتن دما اصلا به نفع این قطعه نیست و مشکلاتی به دنبال دارد. وقتی حرارت موتور بالا می‌رود، سیم‌پیچ‌ها معیوب و از مدار خارج می‌شوند. اتصال کوتاه در مدار هم باعث انتشار بوی سوختگی از کلاف آسیب‌دیده می‌شود.

برای این تست می‌توان اهم‎متر را به دو سر کلاف‌ها اتصال داد و اعداد را بررسی کرد. اگر اعداد غیر مشابه باشند، یعنی کلافی که عدد پایین‌تری را نشان می‌دهد اتصال کوتاه شده است.

تست عایق سیم‌پیچ‌های اصلی، کمکی و راه‌انداز

برای این تست باید سر سیم‌پیچ‌های اصلی و راه‌انداز را از تخته کلمپ جدا و به اهم‌متر وصل کرد. اگر عدد روی اهم‌متر مشاهده شود، سیم‌پیچ‌ها اتصال دارند و عایق آن‌ها از بین رفته است. برای تعمیر کولر آبی کوچک در صورت وجود مشکلات سیم‌پیچ (مانند این سناریو) باید آن را تعویض کرد.

در این مطلب سعی کردیم به این سوال مهم پاسخ دهیم که از کجا بفهمیم موتور کولر آبی سوخته و علائم نیم سوز شدن موتور کولر آبی را بیان کردیم. در صورتی که موتور کولر آبی شما هم سوخته، از طریق همین صفحه می‌توانید درخواست خود را ثبت کرده؛ مبالغ پیشنهادی متخصصان را ببینید؛ سوابق، امتیازات و نظرات ثبت‌شده هر فرد را بسنجید و در نهایت بهترین تعمیرکار را استخدام کنید.